Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 138 (2022): Nasza Przeszłość

Miscellanea

Pomnik w Bogurzynie i inne formy utrwalenia pamięci ks. Władysława Skierkowskiego, historiografia życia rodzinnego na Kurpiach

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2022.138.365-386  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2022

Abstrakt

Kościół katolicki zawsze dbał i ciągle pielęgnuje pamięć o przeszłości. Duchowni katoliccy przez wieki starali się krzewić kulturę polską, związaną z wiarą w Boga i Kościołem. Piękną kartę w tej dziedzinie zapisał ks. Władysław Skierkowski (1886-1941), kapłan diecezji płockiej, budowniczy kościoła parafialnego w Płocku-Imielnicy, a przede wszystkim badacz i popularyzator kultury, pieśni kurpiowskich oraz historiograf życia małżeńskiego i rodzinnego. Celem artykułu jest omówienie dotychczasowych form utrwalenia pamięci tego kapłana i męczennika, zamordowanego w niemieckim nazistowskim obozie Soldau. W tekście zebrano informacje o wszystkich tablicach i inskrypcjach poświęconych temu kapłanowi-etnografowi, przede wszystkim zaś odtworzono historię rodzenia się idei i okoliczności wzniesienia pomnika tego kapłana w Bogurzynie w 2021 r., gdzie w kościele parafialnym został ochrzczony i wzrastał do czasu studiów w seminarium płockim.

Bibliografia

  1. Archiwum Autora, Notatki Zbigniewa Markiewicza z 2021 r. [Google Scholar]
  2. Biblioteka im. Zielińskich, Dział zbiorów specjalnych, Rękopisy k. 1-67. [Google Scholar]
  3. Skierkowski Władysław, Puszcza Kurpiowska w pieśni. Część pierwsza, Płock 1928. [Google Scholar]
  4. Skierkowski Władysław, Puszcza Kurpiowska w pieśni. Część druga. Zeszyt 1, Płock 1929. [Google Scholar]
  5. Skierkowski Władysław, Muzykalność ludu kurpiowskiego, „Kwartalnik Muzyczny” (1933) 1718, s. 44-47. [Google Scholar]
  6. Skierkowski Władysław, Puszcza Kurpiowska w pieśni. Część druga. Zeszyt 2, Płock 1933. [Google Scholar]
  7. Skierkowski Władysław, Wesele na Kurpiach. Widowisko ludowe w 4-ch obrazach ze śpiewami i tańcami, Płock 1933. [Google Scholar]
  8. Skierkowski Władysław, Puszcza Kurpiowska w pieśni. Część druga. Zeszyt 3, Płock 1934. [Google Scholar]
  9. Skierkowski Władysław, O niektórych tańcach kurpiowskich, „Polski Rocznik Muzykologiczny” 2 (1936), s. 159-161. [Google Scholar]
  10. Skierkowski Władysław, Zwyczaje i obrzędy pogrzebowe puszczy kurpiowskiej, „Głos Mazowiecki” (1939) 68-87. [Google Scholar]
  11. Bogucka Agnieszka, Etnograf w sutannie, „Mazowsze. Serce Polski”, (2021) 7, s. 40-41. [Google Scholar]
  12. Bogucka Agnieszka, O księdzu Skierkowskim na Mazowszu, „Kronika Mazowiecka”, (2012) 3, s. 38-39. [Google Scholar]
  13. Ch[oroszewska-Zyśk] I[wona], Epitafium dla badacza. Pamięci ks. Skierkowskiego, „Gazeta Współczesna”, (2001) 216, s. 4. [Google Scholar]
  14. Choroszewska-Zyśk Iwona, Śladami księdza Skierkowskiego, „Gazeta Współczesna”, (2001) 218, s. 10. [Google Scholar]
  15. Choroszewska-Zyśk Iwona, Ksiądz i do Boga i do ludzi, „Rozmaitości Ostrołęckie”, (2002) nr 49, s. 12. 15. [Google Scholar]
  16. Chybiński Adolf, Ks. Władysław Skierkowski, „Przegląd Muzyczny”, 4 (1928) 9, s. 11-12. [Google Scholar]
  17. Domżalska Danuta, To nasz ziomek – ks. Władysław Skierkowski, „W Drodze do Emaus”, (2000) 12, s. 16. [Google Scholar]
  18. EO, Pieśni w komplecie, „Gazeta Współczesna”, (2004) 56, s. 7. [Google Scholar]
  19. EO, O Kurpiach w trzech tomach. Dzieło ks. Skierkowskiego zostało ocalone, „Gazeta Współczesna”, (2004) 62, s. 4. [Google Scholar]
  20. EO, Zwyczaje zapisane w pieśni. Zakończono prace nad spuścizną po ks. Skierkowskim, „Gazeta Współczesna”, (2003) 233, s. 4. [Google Scholar]
  21. Gadomski Henryk, Ks. Władysław Skierkowski – wybitny badacz Kurpiowszczyzny, „Zeszyty Naukowe. Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe im. Adama Chętnika”, (2004) 18, s. 211-222. [Google Scholar]
  22. Graczyk Waldemar, Ksiądz Władysław Skierkowski – budowniczy kościoła pod wezwaniem Najświętszego Serca Jezusowego w Płocku-Imielnicy, „Miesięcznik Pasterski Płocki”, (2007) 12, s. 540-542. [Google Scholar]
  23. Grzybowski Michał Marian, Martyrologium duchowieństwa diecezji płockiej w latach II wojny światowej 1939-1945, Płock 1982. [Google Scholar]
  24. Grzybowski Michał Marian, Ksiądz Władysław Skierkowski. Etnograf Kurpiowszczyzny. 1886-1941, Myszyniec 2011. [Google Scholar]
  25. Grzybowski Michał Marian, Duchowieństwo diecezji płockiej, t. 2, cz. 2, Płock 2008. [Google Scholar]
  26. Jakubowski Krzysztof, Temu, który ukochał kulturę kurpiowską. Bogurzyn, „Tygodnik Ciechanowski”, (2000) 48, s. III. [Google Scholar]
  27. J[akubowski] K[rzysztof], W hołdzie księdzu – etnografowi, „Tygodnik Ciechanowski” – „Tygodnik w Powiatach”, (2000) 46, s. III. [Google Scholar]
  28. Jakubowski Krzysztof, Lud wiejski w kraśniejszej szacie. Głużek. Śladami księdza Władysława Skierkowskiego, „Tygodnik Ciechanowski”, (2011) 21, s. 17. [Google Scholar]
  29. J[akubowski] K[rzysztof], Tu się urodził patron Mazowsza, „Tygodnik Ciechanowski”, (2011) 15, s. 23. [Google Scholar]
  30. J[akubowski] K[rzysztof], Pomnik dla Kolberga spod Mławy. Głużek-Bogurzyn, „Tygodnik Gazeta Mławska” (2020) 48, s. 19. [Google Scholar]
  31. J[akubowski] K[rzysztof], Pomnik dokumentalisty kultury kurpiowskiej i męczennika, „Tygodnik Ciechanowski”, (2021) 7, s. 7. [Google Scholar]
  32. J[akubowski] K[rzysztof], Bogurzyn. Akt i kamień pod pomnik, „Tygodnik Gazeta Mławska”, (2021) 34, s. 2. [Google Scholar]
  33. J[akubowski] K[rzysztof], Powrót piewcy kultury kurpiowskiej. Bogurzyn, „Tygodnik Gazeta Mławska”, (2021) 21, s. 1, 19. [Google Scholar]
  34. Jan Paweł II, Świadectwo męczenników XX wieku wspólnym dziedzictwem Kościołów, „Ethos” 14 (2001) 1-2, s. 11-16. [Google Scholar]
  35. Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Skultuna 2012. [Google Scholar]
  36. Jaroszewski Zbigniew, Biblia w świadomości oraz żywej kulturze i tradycji Kurpiów. Studium biblijno-pastoralne (na przykładzie parafii Myszyniec), Myszyniec 2017. [Google Scholar]
  37. Kacpura Bożenna, Propagator kultury kurpiowskiej, „Czas Ciechanowa”, (2011) 25, s. 30. [Google Scholar]
  38. Kalinowska Barbara, Zapisał 2178 pieśni kurpiowskich, „Tygodnik Ostrołęcki”, (2006) 21, s. 20. [Google Scholar]
  39. Kielak Bernard, Pamięć społeczności kurpiowskiej o ks. Wł. Skierkowskim, „Wędrowiec Nadnarwiański”, (2011) 1-2, s. 2-3. [Google Scholar]
  40. Kobyliński Andrzej, Just and Unjust Memory? The Moral Obligation to Remember All Victims of Wars and Totalitarian Regimes, „Journal of Military Ethics” 19 (2020) 2, s. 151-162. [Google Scholar]
  41. Kowalski Wiesław Józef, Odsłonięcie tablicy pamiątkowej w Bogurzynie, „Notatki Płockie”, (2000) 4, s. 48-51. [Google Scholar]
  42. Kowalski Wiesław Józef, W Bogurzynie pamiętają o ks. Władysławie Skierkowskim, „Niedziela Płocka”, (2000) 50, s. I, II. [Google Scholar]
  43. Kowalski Wiesław Józef, Piewca Kurpiowszczyzny – rzecz o ks. Władysławie Skierkowskim, „Niedziela Płocka”, (2001) 51, s. IV. [Google Scholar]
  44. Kowalski Wiesław Józef, W Myszyńcu o ks. Władysławie Skierkowskim (1886-1941), „Notatki Płockie” (2001) 4, s. 45-46. [Google Scholar]
  45. Kućko Wojciech (red.), Rocznik diecezji płockiej 2021. Struktura personalno-administracyjna, Płock 2022, s. 578-580. [Google Scholar]
  46. Markiewicz Zbigniew, Myśli literą pisane, Mława 2021. [Google Scholar]
  47. MB, Tablica ku czci ks. Skierkowskiego, „Tygodnik Ostrołęcki Weekend”, (2000) 102, s. 7, 9. [Google Scholar]
  48. Michniewicz Justyna, Rok ks. Władysława Skierkowskiego na Mazowszu, „Kronika Mazowiecka”, (2012) 4, s. 4. [Google Scholar]
  49. Mikulski Wiesław Janusz, Perełki księdza Władysława Skierkowskiego, „Niedziela”, (2004) 17, dod. „Głos Katolicki”, s. I, III. [Google Scholar]
  50. Mróz Katarzyna, Ks. Skierkowski z wizytą u Chopina, „Kurpie”, (2011) 3, s. 5-6. [Google Scholar]
  51. Myszyniec: odsłonięto tablice zasłużonych (zdjęcia), https://archiwum.moja-ostroleka.pl/myszyniec-odslonieto-tablice-zasluzonych-zdjecia,1404284166,2.html (dostęp: 10.03.2022). [Google Scholar]
  52. Pajka Stanisław, Rozsławił Kurpiów, w: Informator Krajowego Ośrodka Dokumentacji Regionalnych Towarzystw Kultury, t. 12, red. B. Wiesiołek, Ciechanów 1999, s. 147-153. [Google Scholar]
  53. Pajka Stanisław, Rozsławił Kurpiów, „Literatura Ludowa”, (2000) 2, s. 46-47; [Google Scholar]
  54. Pajka Stanisław, Kurpie spłacają dług ks. Skierkowskiemu, „Niedziela”, (2001) 44, dod. „Głos Katolicki”, s. I, III. [Google Scholar]
  55. Pajka Stanisław, Kurpiowski Kolberg. O Władysławie Skierkowskim, „Martyria”, (2001) 11, s. 16-17. [Google Scholar]
  56. Pajka Stanisław, Regionaliści przed II wojną światową, „Kurpie”, (2006) 5, s. 15-18. [Google Scholar]
  57. Parzych Katarzyna, Festiwal Muzyki Kościelnej im. ks. Władysława Skierkowskiego, „Głos Katolicki”, (2012) 23, s. 23. [Google Scholar]
  58. Piętka Włodzimierz, Bogurzyn k. Mławy. Wierność korzeniom, „Gość Niedzielny” ¬– „Gość Płocki” (2021) 38, s. II. [Google Scholar]
  59. Rok 2021 ogłoszony rokiem księdza Władysława Skierkowskiego w gminie Myszyniec, https://www.moja-ostroleka.pl/art/1609498928/rok-2021-ogloszony-rokiem-ksiedza-wladyslawa-skierkowskiego-w-gminie-myszyniec (dostęp: 10.04.2022). [Google Scholar]
  60. Ścibek Zdzisław, Fascynat kurpiowskich pieśni, „Głos Katolicki”, (2011) 22, s. 21. [Google Scholar]
  61. Szymanowski Karol, Pieśni Kurpiowskie. 12 pieśni na głos solowy z fortepianem op. 58, Warszawa 1934. [Google Scholar]
  62. Towarzystwo Przyjaciół Myszyńca, Etnograf Kurpiowszczyzny. Konferencja naukowa o księdzu Władysławie Skierkowskim, Myszyniec, 11 czerwca 2021 roku. Materiały konferencyjne. Konferencja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach działania 19.2 objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, Myszyniec 2021. [Google Scholar]
  63. Uroczystość poświęcona księdzu Władysławowi Skierkowskiemu w Myszyńcu, „Tygodnik Ostrołęcki”, (2001) 90, s. 15. [Google Scholar]
  64. Wnęta Adam, Wizytę sprzed wieku upamiętnili tablicą, „Kurier Ostrołęcki”, (2013), 34, s. 8. [Google Scholar]
  65. Wołosz Anna, Kochał te pieśni, „Tygodnik Ostrołęcki”, (2011) 14, s. 6. [Google Scholar]
  66. Wysocka-Ossowska Iza, O ks. Skierkowskim wiedzą wszystko, „Tygodnik Ostrołęcki”, (2011) 47, s. 6. [Google Scholar]
  67. Żebrowski Tadeusz, Ksiądz Władysław Skierkowski (1886-1941). Folklorysta, zbieracz ludowych pieśni kurpiowskich, „Studia Płockie”, 39 (2011), s. 215-226. [Google Scholar]
  68. Zygner Leszek, Piewca kurpiowskiego folkloru, „Tygodniki Ostrołęcki”, (2016) 34, s. 18. [Google Scholar]
  69. Zygner Leszek, Piewca kurpiowskiego folkloru. Mazowieckie impresje historyczne, „Tygodnik Gazeta Mławska”, (2016) 34, s. 18. [Google Scholar]
  70. Zygner, Tradycja Mazowsza. Powiat mławski. Przewodnik subiektywny, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  71. Netografia [Google Scholar]
  72. Libera Piotr, Homilia Bogurzyn – poświęcenie pomnika ks. Władysława Skierkowskiego i sztandaru dla Szkoły jego imienia (11 września 2021 r.), https://www.diecezjaplocka.pl/biskupi/piotr-libera/homilie/homilia-bogurzyn-poswiecenie-pomnika-ks-wladyslawa-skierkowskiego-i-sztandaru-dla-szkoly-jego-imienia-11-ix-2021 (dostęp: 10.01.2022). [Google Scholar]
  73. Piętka Włodzimierz, Bogurzyn i Kurpie pamiętają o ks. Skierkowskim, https://plock.gosc.pl/doc/7097299.Bogurzyn-i-Kurpie-pamietaja-o-ks-Skierkowskim (dostęp: 10.01.2022). [Google Scholar]
  74. Uchwała Nr XXVIII/130/2021 Rady Gminy w Wiśniewie z dn. 21 maja 2021 r. w sprawie nadania imienia Szkole Podstawowej w Bogurzynie, http://edziennik.mazowieckie.pl/WDU_W/2021/4843/oryginal/akt.pdf (dostęp: 10.01.2022). [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.