Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 61 (1984): Nasza Przeszłość

Artykuły

Arcybractwo Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie

  • Krystyna Jelonek-Litewka
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1984.61.45-91  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1984

Abstrakt

Artykuł opisuje działalność Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego założonego w Krakowie niemal cztery wieki temu, a dokładnie w 1984 roku. Bractwo Miłosierdzia zostało powołane bowiem 7 października 1584 roku na wzór bractw włoskich przez wybitnego nadwornego kaznodzieję, jezuitę Piotra Skargę. W 1818 roku przyjęła nazwę „Archikonfraternia” (nazwa bardziej łacińska), a w 1844 przyjęła nazwę „Archiconfrerie” (tekstowo: Arcybractwo) Miłosierdzia i Banku Pobożnego. Podobnie jak w średniowieczu, Arcybractwo było organizacją o charakterze religijnym, której głównym zadaniem było jednak niesienie pomocy materialnej tym, którzy wstydzili się żebrać. W 1587 r. bractwo uruchomiło Bank Pobożny, w którym można było udzielać nieoprocentowanych kredytów hipotecznych. Jej działalność charytatywna początkowo utrzymywała się ze datków jej członków i zbiórek pieniężnych prowadzonych w pobliżu kościoła św. Barbary w Krakowie, jednak wkrótce potem zaczęto otrzymywać różnorodne datki, przeznaczone bądź na rozdawanie jałmużny, bądź na tworzenie posagów i dotacje dla szpitali, młodych praktykantów itp. Bractwo, później Arcybractwo Miłosierdzia, zamieniło swoje fundusze na nieruchomości i ziemię, a od XIX wieku na listy zastawne, obligacje i inne tytuły. Z powodu tej formy inwestycji Arcybractwo, bardzo bogate w fundusze na przełomie XIX i XX wieku, zostało całkowicie zniszczone przez dwie wojny światowe i ich następstwa. Arcybractwo Miłosierdzia i Bank Pobożny zostały zlikwidowane w 1960 roku decyzją administracyjną.

Bibliografia

  1. Bractwo Miłosierdzia w Krakowie u s. Barbary zaczęte, Kraków 1653. [Google Scholar]
  2. Głębocki J., Zakłady ku ulżeniu cierpieniom bliźnich, Kraków 1852. [Google Scholar]
  3. Górkiewicz M., Ceny w Krakowie w latach 1796—1914, Poznań 1950. [Google Scholar]
  4. Krzyżanowska Z., Dobroczynność w Krakowie, w: Biblioteka Krakowska nr 72, Kraków 1932. [Google Scholar]
  5. Książka pamiątkowa Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie, cz. I, opr. ks. I. Polkowski, Kraków 1884. [Google Scholar]
  6. Księżarski H., Mowa w rocznicę założenia przez ks. Piotra Skargę Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego... na nabożeństwie w kościele śś. Piotra i Pawła dnia 7 października 1859 r., Kraków 1859. [Google Scholar]
  7. Kumor B., Kościelne stowarzyszenia świeckich, w: Księga 1000-leeta katolicyzmu w Polsce, [Cz. I], Lublin 1969. [Google Scholar]
  8. Piwowarczyk J., O kardynale Sapieże, „Tygodnik Powszechny” nr 46 18 XI 1951. [Google Scholar]
  9. Starowiejska-Morstinowa Z., „Tanto buono”, w: 25 lat pasterzowania Księcia Metropolity Adama Sapiehy, Kraków 1937, s. 51—57. [Google Scholar]
  10. Statut Arcybractwa Miłosierdzia i Banku Pobożnego w Krakowie, Kraków 1878. [Google Scholar]
  11. Tazbir J., Piotr Skarga szermierz kontrreformacji, Warszawa 1978. [Google Scholar]
  12. Tomaszewski E., Ceny w Krakowie w latach 1601—1795, Lwów 1934. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.