Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Nr 5 (2025)

Glosy

Głos w debacie nad aborcją jako złośliwe przeszkadzanie aktowi religijnemu. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 27.10.2023 r., V KK 432/22

  • Jan Kulesza
DOI: https://doi.org/10.54383/0031-0344.2025.05.7  [Google Scholar]
Opublikowane: 26.05.2025

Abstrakt

W sprawie leżącej u podstaw rozstrzygnięcia oskarżony w trakcie mszy świętej, podczas homilii, prezentował wiernym zgromadzonym w kościele oraz kapłanom tablicę z napisami wyrażającymi protest wobec wyroku Trybunału Konstytucyjnego ograniczającego legalność zabiegu przerwania ciąży. W glosowanym judykacie Sąd Najwyższy uchylił rozstrzygnięcia sądów, które nie stwierdziły realizacji znamion art. 195 i 196 k.k. i przekazał sprawę do dalszego prowadzenia. Zarzucił im, że nie dokonały prawidłowej analizy znamienia zachowania złośliwego, charakteryzującego przestępstwo przeszkadzania publicznemu wykonywaniu aktu religijnego. Sąd powinien był jednak dokonać wykładni zawężającej, a nie rozszerzającej. Pominął również kwestię korzystania przez oskarżonego z wolności wypowiedzi w sprawie powszechnego zainteresowania, jaką jest aborcja. Wypowiedź taka podlega szczególnej ochronie, pozostawiając jedynie wąski margines ingerencji państwa.

Bibliografia

  1. Andrejew Igor (w:) Kodeks karny z komentarzem, red. I. Andrejew, W. Świda, W. Wolter, Warszawa 1973 [Google Scholar]
  2. Bafia Jerzy (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. J. Bafia, K. Mioduski, M. Siewierski, Warszawa 1977 [Google Scholar]
  3. Bek Dominika (w:) Prawo karne. Wykład akademicki, red. T. Dukiet-Nagórska, O. Sitarz, Warszawa 2021 [Google Scholar]
  4. Błachnio Adam, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. J. Majewski, LEX 2024 [Google Scholar]
  5. Bojarski Marek (w:) Prawo karne materialne. Część ogólna i szczególna, red. M. Bojarski, J. Giezek, Z. Sienkiewicz, Warszawa 2020 [Google Scholar]
  6. Budyn-Kulik Magdalena, 4.2.3.7. Złośliwość (w:) Umyślność w prawie karnym i psychologii. Teoria i praktyka sądowa, LEX 2015 [Google Scholar]
  7. Chybiński Olgierd (w:) Prawo karne. Część szczególna, red. O. Chybiński, W. Gutekunst, W. Świda, Wrocław–Warszawa 1980 [Google Scholar]
  8. Dębski Ryszard (w:) Prawo karne w zarysie. Część szczególna, red. J. Waszczyński, Łódź 1981 [Google Scholar]
  9. Filar Marian (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. O. Górniok, Warszawa 2004 [Google Scholar]
  10. Gajdus Danuta (w:) Prawo karne. Zagadnienia teorii i praktyki, red. A. Marek, Warszawa 1986 [Google Scholar]
  11. Gardocki Lech, Prawo karne, Warszawa 2021 [Google Scholar]
  12. Garlicki Leszek (w:) Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Komentarz do artykułów 1–18, red. L. Garlicki, Warszawa 2010, t. 1 [Google Scholar]
  13. Góral Roman, Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 2005 [Google Scholar]
  14. Góral Roman, Kodeks karny. Praktyczny komentarz, Warszawa 1996 [Google Scholar]
  15. Gutekunst Włodzimierz (w:) Prawo karne. Część szczególna, red. O. Chybiński, W. Gutekunst, W. Świda, Wrocław–Warszawa 1980 [Google Scholar]
  16. Hypś Sławomir (w:) Prawo karne, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Warszawa 2020 [Google Scholar]
  17. Hypś Sławomir, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. A. Grześkowiak, K. Wiak, Legalis 2024 [Google Scholar]
  18. Janyga Wojciech, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz do artykułów 117–221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2013, t. 1 [Google Scholar]
  19. Kamiński Ireneusz Cezary, Ograniczenia swobody wypowiedzi dopuszczalne w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Analiza krytyczna, Warszawa 2010 [Google Scholar]
  20. Kłączyńska Natalia, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, LEX 2014 [Google Scholar]
  21. Kozłowska-Kalisz Patrycja, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, red. M. Mozgawa, LEX 2025 [Google Scholar]
  22. Kozłowska-Kalisz Patrycja, Kucharska-Derwisz Marzena, Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania (w:) Prawnokarne aspekty wolności, red. M. Mozgawa, Kraków 2006 [Google Scholar]
  23. Kulesza Jan, Konstytucyjne i prawnokarne aspekty homofobicznej i transfobicznej mowy nienawiści, „Przegląd Konstytucyjny” 2024/3 [Google Scholar]
  24. Kulesza Jan, Mrowicki Marcin, Obraza uczuć religijnych a wolność wypowiedzi – glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 15 września 2022 r., 8257/13, Rabczewska przeciwko Polsce, „Europejski Przegląd Sądowy” 2023/2 [Google Scholar]
  25. Kulesza Jan, Głos w debacie nad aborcją jako złośliwe przeszkadzanie aktowi religijnemu. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 1 sierpnia 2024 r., V KK 121/241, „Przegląd Sądowy” 2025 (w druku) [Google Scholar]
  26. Kulesza Jan, Glosa łączna do postanowień Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2023 r., V KK 432/22 oraz z dnia 1 sierpnia 2024 r., V KK 121/24, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2025 (w druku) [Google Scholar]
  27. Kulesza Jan (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. J. Kulesza, Warszawa 2025 [Google Scholar]
  28. Lelental Stefan (w:) System Prawa Karnego, t. 4, cz. 2, O przestępstwach w szczególności, red. I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński, Ossolineum 1985 [Google Scholar]
  29. Lelental Stefan, Popławski Henryk (w:) Prawo karne. Część szczególna II, red. O. Górniok, S. Lelental, H. Popławski, Gdańsk 1977 [Google Scholar]
  30. Lipiński Konrad, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, red. J. Giezek, LEX 2021 [Google Scholar]
  31. Makarewicz Juliusz, Kodeks karny z komentarzem, Lwów 1938 [Google Scholar]
  32. Makarska Małgorzata, Przestępstwa przeciwko wolności sumienia i wyznania w Kodeksie karnym z 1997 roku, Lublin 2005 [Google Scholar]
  33. Paprzycki Rafał, Prawna ochrona wolności sumienia i wyznania, Warszawa 2015 [Google Scholar]
  34. Peiper Leon, Komentarz do Kodeksu karnego, Prawa o wykroczeniach, przepisów wprowadzających obie te ustawy, Kraków 1936 [Google Scholar]
  35. Petasz Paweł, Przemiany karnoprawnej ochrony wolności sumienia i wyznania w Polsce, Gdańsk 2020 [Google Scholar]
  36. Petasz Paweł, Wolność religijna w Polsce i jej karnoprawna ochrona na gruncie art. 195 Kodeksu karnego z 1997 roku, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2005/1 [Google Scholar]
  37. Piórkowska-Flieger Joanna, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. T. Bojarski, LEX 2016 [Google Scholar]
  38. Sobczak Jacek, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. R.A. Stefański, Legalis 2024 [Google Scholar]
  39. Sroka Tomasz, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Kodeks karny. Część szczególna, t. 1, Komentarz do artykułów 117–221, red. M. Królikowski, R. Zawłocki, Legalis 2023 [Google Scholar]
  40. Stefański Ryszard Andrzej, Prawo karne materialne. Część szczególna, Warszawa 2009 [Google Scholar]
  41. Stefański Ryszard Andrzej, Przestępstwo złośliwego przeszkadzania wykonywaniu aktu religijnego (art. 195 § 1 k.k.), „Prokuratura i Prawo” 2005/2 [Google Scholar]
  42. Śliwowski Jerzy, Prawo karne, Warszawa 1975 [Google Scholar]
  43. Warylewski Jarosław (w:) System Prawa Karnego, t. 10, Przestępstwa przeciwko dobrom indywidualnym, red. J. Warylewski, Warszawa 2016 [Google Scholar]
  44. Wiśniewski Adam, Koncepcja marginesu oceny w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Gdańsk 2008 [Google Scholar]
  45. Wojciechowska Janina, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Część szczególna, t. 1, Komentarz do artykułów 117–221, red. A. Wąsek, Legalis 2010 [Google Scholar]
  46. Wojciechowski Janusz, Kodeks karny z krótkim komentarzem praktycznym, Skierniewice 1992 [Google Scholar]
  47. Wojciechowski Janusz, Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Warszawa 2002 [Google Scholar]
  48. Wróbel Włodzimierz, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, cz. 1, Komentarz do art. 117–211a, red. W. Wróbel, A. Zoll, LEX 2017 [Google Scholar]
  49. Zgoliński Igor, Art. 195 (w:) Kodeks karny. Komentarz, red. V. Konarska-Wrzosek, LEX 2023 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Podobne artykuły

<< < 1 2 3 4 > >> 

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.