Abstract
Separate proceedings involving consumers are conducted in cases concerning consumer claims against entrepreneurs and entrepreneur claims against consumers.
This procedure is mandatory, without the possibility of its exclusion by the court. The subject-matter scope of these proceedings covers all court disputes that may arise in the context of a civil-law relationship between a consumer and an entrepreneur, both contractual and tortious, provided that the consumer is a party to the proceedings (Art. 45814(1) of the Code of Civil Procedure). The subject of proceedings may be claims that arise not only from substantive law, but also from procedural law. As for separate proceedings, three issues are regulated: the rules for taking evidence, the jurisdiction of the court, and the costs of the trial. To the extent not contrary to Art. 45814-45816 of the Code of Civil Procedure, provisions on other separate proceedings also apply to such proceedings. The most important modification of the general rules concerns the rules for the taking of evidence. The entrepreneur is obliged to provide in the statement of claim or response to the statement of claim all facts and evidence to confirm them, or they are prevented from relying on them at a later time. An exception applies if the entrepreneur proves that providing them was not possible or that the need to provide them arose later (Art. 45814(4) of the Code of Civil Procedure). The consumer, on the other hand, has the right to make statements and adduce evidence until the end of the hearing. However, the asymmetry of procedural obligations may be mitigated by the presiding judge ordering an exchange of pleadings pursuant to Art. 2053(2) of the Code of Civil Procedure. A consumer may file a lawsuit with the court having jurisdiction based on the former’s place of residence (Art. 45814(4) of the Code of Civil Procedure). If the entrepreneur fails to attempt to settle the dispute amicably or evades participation in such dispute settlement, or participates in it in bad faith, the court may impose higher litigation costs on the entrepreneur under the conditions and in the amount specified in Art. 45816 of the Code of Civil Procedure.
References
- Chrapoński Dariusz, Odrębne postępowanie w sprawach gospodarczych, „Palestra” 2019/12 [Google Scholar]
- Derlatka Joanna, Postępowanie cywilne z udziałem konsumentów w świetle nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego z 9.03.2023 r., „Monitor Prawniczy” 2023/8 [Google Scholar]
- Dybka Wojciech, Konsumenckie prawo do sądu, Warszawa 2018 [Google Scholar]
- Dziurda Marcin, Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz do nowelizacji z 2023 roku, Warszawa 2023 [Google Scholar]
- Gołaczyński Jacek, Kodeks postępowania cywilnego. Nowelizacja z 9.3.2023 r. Komentarz. Linia orzecznicza, Warszawa 2023, Legalis [Google Scholar]
- Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, cz. 1 (art. 1–55(4), red. J. Gudowski, Warszawa 2021 [Google Scholar]
- Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, red. E. Marszałkowska-Krześ, I. Gil, Warszawa 2023, Legalis [Google Scholar]
- Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, t. 1, Art. 1–45816, red. T. Szanciło, Warszawa 2023 [Google Scholar]
- Laskowska-Hulisz Agnieszka, Mielczarek Bartosz, Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu w sprawach gospodarczych, „Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego” 2022/2 [Google Scholar]
- Manowska Małgorzata, Działania instrukcyjne sądu pierwszej instancji w postępowaniu dowodowym w procesie cywilnym po nowelizacji ustawą z 4.07.2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, „Prawo w Działaniu. Sprawy Cywilne” 2020/52 [Google Scholar]
- Manowska Małgorzata, Postępowanie sądowe w sprawach gospodarczych, Warszawa 2008 [Google Scholar]
- Mendrek Aneta, Postępowanie odrębne z udziałem konsumentów – uwagi w świetle projektowanych zmian Kodeksu postępowania cywilnego, „Monitor Prawniczy” 2022/8 [Google Scholar]
- Olaś Andrzej, Koncentracja materiału procesowego w postępowaniu nakazowym i upominawczym po zmianach wprowadzonych na mocy nowelizacji KPC z 7.7.2019 r., „Monitor Prawniczy” 2021/4 [Google Scholar]
- Pecyna Marlena, Zatorska Joanna, Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach nieuczciwych praktyk rynkowych i nieuczciwych postanowień umownych, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2014/3, s. 607–609 [Google Scholar]
- Pietraszewski Mateusz, Przepisy procedury cywilnej dotyczące konsumentów – wybrane problemy (cz. 1), „Palestra” 2011/7–8 [Google Scholar]
- Rydz Kacper, Pozycja prawna wspólnika lub akcjonariusza spółki handlowej a status konsumenta. Analiza z uwzględnieniem koncepcji prezentowanych na tle prawa niemieckiego i austriackiego, „Transformacje Prawa Handlowego” 2023/1 [Google Scholar]
- Strus-Wołos Monika, Postępowanie odrębne z udziałem konsumenta – czy potrzebne jest procesowe wzmocnienie ochrony konsumenta?, „Polski Proces Cywilny” 2023/2 [Google Scholar]
- System postępowania cywilnego, t. 6, Postępowania odrębne, red. A. Machnikowska, Warszawa 2022 [Google Scholar]
- Uzasadnienie projektu ustawy z 9.03.2023 r., druk nr 2650 Sejmu IX Kadencji [Google Scholar]
- Wiśniewski Tadeusz (w:) System Prawa Handlowego, t. 7, Postępowanie sądowe w sprawach cywilnych z udziałem przedsiębiorców, red T. Wiśniewski, Warszawa 2013 [Google Scholar]
- Wróbel Andrzej, Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej. Komentarz, Warszawa 2020, Legalis [Google Scholar]
- Zamojski Łukasz, Postępowanie w sprawach gospodarczych oraz postępowanie uproszczone po zmianach KPC z 9.3.2023 r., „Monitor Prawniczy” 2023/8 [Google Scholar]
- Zembrzuski Tadeusz, Właściwość sądu w sprawach cywilnych z udziałem konsumenta, „Przegląd Sądowy” 2021/2 [Google Scholar]
- Zobowiązania. Przepisy ogólne i powiązane przepisy Księgi I KC. Tom I. Komentarz, red. P. Machnikowski, Warszawa 2022, Legalis [Google Scholar]
