Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Nr 6 (2024)

Od Redakcji

Sztuczna inteligencja a prawo ochrony konkurencji i konsumentów

  • Barbara Sikoń
Opublikowane: 12.07.2024

Abstrakt

Głównym celem niniejszego artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie, jak zgodnie z de lege lata obowiązującymi przepisami prawa prawidłowo określić status prawny i definicję sztucznej inteligencji. Niniejsze opracowanie ma za zadanie przedstawić również funkcje, jakie może pełnić sztuczna inteligencja w prawie ochrony konkurencji i konsumentów. Tezą opracowania jest konstatacja, iż sztuczna inteligencja może stanowić efektywne narzędzie służące przedsiębiorcom do jeszcze bardziej opłacalnego prowadzenia działalności gospodarczej. Do najpowszechniej używanych przez przedsiębiorców zaawansowanych algorytmów należą chatboty, voiceboty, inteligentni asystenci i silniki rekomendacji. Inną tezę stanowi twierdzenie, że odpowiedzialność deliktowa przedsiębiorców z tytułu działania lub zaniechania działania sztucznej inteligencji w obszarze prawa antymonopolowego nie może być wyłączona nawet w sytuacji, w której mamy do czynienia z zaawansowanymi, samouczącymi się w sposób nienadzorowany algorytmami. Przeciwna konkluzja bowiem wiązałyby się ze zbyt dużym ryzykiem nadużyć i poważną potencjalną szkodą dla konsumentów. Artykuł przedstawia również sposoby, za pomocą których sztuczna inteligencja może przyczynić się do ulepszenia działania organów antymonopolowych. Tytułem wniosków de lege ferenda ustawodawca powinien wprowadzić kompleksową i precyzyjną regulację prawną dotyczącą statusu prawnego sztucznej inteligencji oraz kwestii odpowiedzialności deliktowej za działania lub zaniechania zaawansowanych algorytmów.

Bibliografia

  1. Banasiński Cezary, Polskie prawo antymonopolowe. Zarys wykładu, Warszawa 2018 [Google Scholar]
  2. Banaszczyk Zbigniew, Art. 4491 k.c (w:) K.Pietrzykowski, Komentarz. Kodeks cywilny, Warszawa 2008, t. 1 [Google Scholar]
  3. Bieliński Andrzej, Potencjalne obszary zastosowania sztucznej inteligencji [Google Scholar]
  4. w postępowaniu cywilnym – czy obecnie ma to rację bytu i czy jesteśmy na takie rozwiązania gotowi?, „Studia Prawnicze: rozprawy i materiały” 2022/33 [Google Scholar]
  5. Boroń Marek, Sztuczna inteligencja w służbie praw konsumenta. UOKiK planuje wdrożyć nowe narzędzia, „Gazeta Prawna” 2022/10 [Google Scholar]
  6. Bujalski Rafał, Akt o sztucznej inteligencji [projekt UE], Warszawa 2022 [Google Scholar]
  7. Chłopecki Aleksander, Sztuczna inteligencja – szkice prawnicze i futurologiczne, Warszawa 2018 [Google Scholar]
  8. Cydzik Szymon, Roboty odgrywają coraz większą rolę i wymagają odrębnych przepisów, „Rzeczpospolita” 2017/4 [Google Scholar]
  9. Dargas-Draganik Monika, Wykorzystanie sztucznej inteligencji w postępowaniach sądowych na przykładzie Chin i Estonii, „Czasopismo Naukowe Uniwersytetu Gdańskiego” 2022/22 [Google Scholar]
  10. Derdak Michał Konrad, Czy androidy śnią o zmowach cenowych? Algorytmy cenowe, sztuczna inteligencja i prawo konkurencji, „Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny” 2018/7 [Google Scholar]
  11. Goździaszek Łukasz, Perspektywy wykorzystania sztucznej inteligencji w postępowaniu sądowym, „Przegląd Sądowy” 2015/10 [Google Scholar]
  12. Grendys Aleksandra, Elektroniczny sąd arbitrażowy dla przedsiębiorców dostanie wsparcie AI, Warszawa 2019 [Google Scholar]
  13. Hetmański Marek, Słaba i silna sztuczna inteligencja, „Computerworld” 2017/5 [Google Scholar]
  14. Kohutek Konrad, Art. 6 (w:) K. Kohutek, M. Sieradzka, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2014 [Google Scholar]
  15. Księżak Paweł, Prawo cyborgów (1). Wprowadzenie w problematykę, „Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerharda” 2022/9 [Google Scholar]
  16. Małobęcka-Szwast Iga, Akt w sprawie sztucznej inteligencji – nowe wyzwania dla prawników, „Prawo i Praktyka” 2022/4 [Google Scholar]
  17. Nowakowski Michał, Na styku regulacji, czyli sztuczna inteligencja w sektorze finansowym – status quo i kierunki rozwoju prawa, Warszawa 2019 [Google Scholar]
  18. Piskorz-Ryń Agnieszka, Prawo sztucznej inteligencji i nowych technologii, Warszawa 2022 [Google Scholar]
  19. Rajski Jan, Odpowiedzialność za produkt niebezpieczny w świetle nowych przepisów kodeksu cywilnego, „PPH” 2001/100 [Google Scholar]
  20. Różański Krzysztof, Sztuczna inteligencja rozwój, szanse i zagrożenia, „Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki” 2007/2 [Google Scholar]
  21. Sejnowski Terrence, Deep Learning. Głęboka rewolucja. Kiedy sztuczna inteligencja spotyka się z ludzką, Warszawa 2019 [Google Scholar]
  22. Sewastianowicz Monika, Sztuczna inteligencja dużo może, także rozpowszechnić firmowe tajemnice, Warszawa 2023 [Google Scholar]
  23. Skibińska Regina, Odpowiedzialność za sztuczną inteligencję będzie uregulowana, „Prawo.pl” 2022/10 [Google Scholar]
  24. Skoczny Tadeusz, Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2014 [Google Scholar]
  25. Szydło Marek, Nadużywanie pozycji dominującej, Warszawa 2010 [Google Scholar]
  26. Tegmark Max, Życie 3.0. Człowiek w erze sztucznej inteligencji, Warszawa 2019 [Google Scholar]
  27. Widłak Tomasz, Robo-etyka cnót: o androidach, prawie i kształtowaniu ludzkiego charakteru (w:) Blade Runner. O prawach quasi-człowieka, Gdańsk 2021 [Google Scholar]
  28. Wątor Jakub, Robot odpowie za swoją pracę? Już musimy rozmawiać, jak to regulować, „Business Insider” 2017/4 [Google Scholar]
  29. Woźniak-Cichuta Monika, Kto ponosi odpowiedzialność w gospodarce nowych technologii? Bezpieczeństwo produktów w erze sztucznej inteligencji, Internetu Rzeczy i robotyki (w:) Wyzwania dla prawa konsumenckiego w wymiarze globalnym, regionalnym i lokalnym, red. M. Namysłowska, K. Podgórski, E. Sługocka-Krupa, Warszawa 2022 [Google Scholar]
  30. Zalewski Tomasz, Prawo sztucznej inteligencji, Warszawa 2020 [Google Scholar]