Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Tom 28 (2021)

Artykuły

Zapomniana księżna halicka? Rola Salomei w kreowaniu relacji polsko-węgierskich i polsko-ruskich

DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2021.205-230  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2021

Abstrakt

Postać Salomei, żony królewicza węgierskiego Kolomana, jest kolejną interesującą postacią kobiecą związaną z księstwem krakowsko-sandomierskim, przejawiającą aktywność w relacjach z Królestwem Węgier oraz księstwami ruskimi. Księżniczka krakowska, potem księżna Halicza, a na koniec klaryska była znaczącą postacią XIII-wieczną na ziemiach polskich, obok m. in. księżnej Kingi, Jolenty-Heleny czy Gryfiny. Jednakże Salomea, w przeciwieństwie do wspomnianych księżnych, była księżniczką wywodzącą się z piastowskiej dynastii. Celem artykułu jest przedstawienie roli Salomei, córki Leszka Białego i żony królewicza Kolomana, w kreowaniu relacji księstwa krakowsko-sandomierskiego z Rusią i Węgrami w 1. połowie XIII wieku.

Bibliografia

  1. Źródła [Google Scholar]
  2. Długosz J., Roczniki czyli kroniki sławnego królestwa polskiego, tł. J. Mrukówna, k. 5-6, Warszawa 1974. [Google Scholar]
  3. Kodeks Dyplomatyczny Małopolski, t. 1, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1876. [Google Scholar]
  4. Kodeks Dyplomatyczny Małopolski, t. 2, wyd. F. Piekosiński, Kraków 1886. [Google Scholar]
  5. Kronika halicko-wołyńska. Kronika Romanowiczów, tł. D. Dąbrowski, A. Jusupović, Kraków-Warszawa 2017. [Google Scholar]
  6. Latopis hipacki, w: Polnoe sobranie ruskich letopisej, t. 2, Petersburg 1908. [Google Scholar]
  7. Monumenta Poloniae Vaticana, t. 3, wyd. J. Ptaśnik, nr 2. [Google Scholar]
  8. Rocznik franciszkański krakowski, wyd. A. Bielowski, w: Monumenta Poloniae Historica, t. 3, Lwów 1878. [Google Scholar]
  9. Rocznik małopolski, wyd. A. Bielowski, w: Monumenta Poloniae Historica, t. 3, Lwów 1878. [Google Scholar]
  10. Rocznik Traski, wyd. A. Bielowski, w: Monumenta Poloniae Historica, t. 2, Lwów 1872. [Google Scholar]
  11. Vita et Miracula sanctae Kyngae ducissae Cracoviensis, w: Monumenta Poloniae Historica, t. 4, wyd. W. Kętrzyński, Lwów 1884. [Google Scholar]
  12. Vitae sanctae Salomeae reginae Haliciensis, wyd. W. Kętrzyński, w: Monumenta Poloniae Historica, t. 4, Lwów 1884. [Google Scholar]
  13. Opracowania [Google Scholar]
  14. Balzer O., Genealogia Piastów, Kraków 2005 . [Google Scholar]
  15. Barabas G., Coloman of Galicia and his Polish Relations. The Duke of Slavonia as Protector of Widowed Duchesses, w: Hungaro-Polonica. Young Scholars on Medieval Polish-Hungarian Relations, ed. D. Bagi, G. Barabas, Z. Mate, Pecs 2016, s. 89-117. [Google Scholar]
  16. Barabas G., Prince Coloman’s Life after 1226. A Member of the Árpádian Dynasty and Central European Narrative Sources, w: Hungary and Hungarians in Central and East European Narrative Sources (10th-17th Centuries), ed. D. Bagi, G. Barabas, M. Font, E. Sashalmi, Pecs 2019, s. 107-123. [Google Scholar]
  17. Bartnicki M., Polityka zagraniczna księcia Daniela halickiego w latach 1217-1264, Lublin 2005. [Google Scholar]
  18. Bazylow L., Wieczorkiewicz P., Historia Rosji, Wrocław 2010. [Google Scholar]
  19. Chrzanowski M., Leszek Biały książę krakowski i sandomierski. Princeps Poloniae (ok. 1184-23/24 listopada 1227), Kraków 2013. [Google Scholar]
  20. Dąbrowski D., Daniel Romanowicz król Rusi (ok. 1201-1264). Biografia polityczna, Kraków 2012. [Google Scholar]
  21. Dąbrowski D., Dwa ruskie małżeństwa Leszka Białego, „Roczniki Historyczne”, 2006, s. 67-93. [Google Scholar]
  22. Dąbrowski D., Genealogia Mścisławowiczów. Pierwsze pokolenia (do początku XIV wieku), Kraków 2008. [Google Scholar]
  23. Dąbrowski J., Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław-Warszawa-Kraków 1964. [Google Scholar]
  24. Deptuła Cz., Wielkopolska rodzina monarsza bł. Jolenty a niektóre problemy biografii księżnej, w: Święci nie przemijają. Materiały z sympozjum naukowego o błogosławionej Jolencie z okazji 700-lecia jej śmierci. Gniezno, 8-9 października 1999 roku, Gdańsk 2002. [Google Scholar]
  25. Gryguć P., Polityka gospodarcza księcia Bolesława V Wstydliwego wobec biskupstwa i katedry krakowskiej, „Folia Historica Cracoviensia”, 20 (2014), s. 7-33. [Google Scholar]
  26. Grzesik R. , Kronika węgiersko-polska. Z dziejów polsko-węgierskich kontaktów kulturalnych w średniowieczu, Poznań 1999. [Google Scholar]
  27. Holly K., Princess Salomea and Hungarian-Polish Relations in the Period 1214-1241, „Historický Časopis 55”, Supplement (2007), s. 5-32. [Google Scholar]
  28. Hołowko O. B., Halicki okres działalności księcia Mścisława Mścisławowicza Udałego, „Klio”, XI (2008), s. 5-12. [Google Scholar]
  29. Jasiński K., Franciszkańskie pochówki Piastów, w: Franciszkanie na ziemiach polskich. Zakony franciszkańskie w Polsce, red. J. Kłoczkowski, t. 2, cz. 2 i 3, Kraków 1989, s. 177-194. [Google Scholar]
  30. Jasiński K., Rodowód Piastów małopolskich i kujawskich, Poznań-Wrocław 2001. [Google Scholar]
  31. Jędrzejewska P., Nowe wzorce zachowań księżnych w XIII wieku na przykładzie księżniczek węgierskich: Kingi, Jolenty-Heleny i Gryfiny, w: Prawa kobiet dawniej i dziś. W 100-lecie nadania praw wyborczych kobietom w Polsce, red. A. Teterycz-Puzio, W. Kamińska, we współpr. P. Osińska, Słupsk 2020, s. 19-31. [Google Scholar]
  32. Jusupović A., Udział elit Polski i Rusi w zawieraniu umów międzynarodowych w pierwszej połowie XIII wieku, w: Polska, Ruś i Węgry: X-XIV wiek, Monografie Pracowni Badań nad Dziejami Rusi Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, t. 5, red. D. Dąbrowski, A. Jusupović, T. Maresz, Kraków 2018, s. 75-87. [Google Scholar]
  33. Kijas A. , Początki państw. Ruś, Poznań 2014. [Google Scholar]
  34. Kotljar M. F., Z historii polityki zagranicznej książąt halickich i wołyńskich w XIII wieku, „Mazowieckie Studia Humanistyczne”, 1-2 (2000), s. 25-40. [Google Scholar]
  35. Kowalska B., Święta Kinga. Rzeczywistość i legenda, Kraków 2008. [Google Scholar]
  36. Krzyżostaniak H., Trzynastowieczne święte kobiety kręgu franciszkańskiego Polski i Czech, Poznań 2014. [Google Scholar]
  37. Maciaszek K., Offices and Officials in the Times of Bolesław V the Chaste, the Duke of Kraków and Sandomierz, „Res Historica”, 47 (2019), s. 75-119. [Google Scholar]
  38. Maciaszek K., Pobożność polityką motywowana – o działalności księcia krakowskiego i sandomierskiego Bolesława V Wstydliwego wobec klasztorów, „Nasza Przeszłość”, t. 133, 2020, s. 29-54. [Google Scholar]
  39. Majorow A. W., Ostatnia wyprawa Romana Mścisławowicza (Z dziejów polityki zagranicznej Rusi halicko-wołyńskiej), „Klio”, 14 (2010), s. 49-80. [Google Scholar]
  40. Michalski M., Kobiety i świętość w żywotach trzynastowiecznych księżnych polskich, Poznań 2004. [Google Scholar]
  41. Nagirnyy V., Polityka zagraniczna księstw ziem halickiej i wołyńskiej w latach 1198 (1199)-1264, Kraków 2011. [Google Scholar]
  42. Niezgoda C. OFMConv., Bł. Salomea, św. Kinga i bł. Jolenta – związki rodzinne i duchowość, w: Święci nie przemijają. Materiały z sympozjum naukowego o błogosławionej Jolencie z okazji 700-lecia jej śmierci. Gniezno, 8-9 października 1999 roku, Gdańsk 2002. [Google Scholar]
  43. Paszkiewicz H., Początki Rusi, Kraków 1996. [Google Scholar]
  44. Pleszczyński A., Fundacja opactwa klarysek w Zawichoście w 1245 roku a aspiracje polityczne Bolesława Wstydliwego, w: Klasztor w państwie średniowiecznym i nowożytnym, red. M. Derwich, A. Pobóg-Lenartowicz, Wrocław-Opole-Warszawa 2005, s. 177-192. [Google Scholar]
  45. Sawicki W., Błogosławiona Jolanta. Życie i dzieje kultu, Gniezno-Niepokalanów 1980. [Google Scholar]
  46. Stefaniak P., Bł. Konstancja Arpadówna OP, Księżna Halicka (1238-1301), w: Quo vadis, wydanie specjalne, Budapest 2005. [Google Scholar]
  47. Stefaniak P., Konstancja Arpadówna, księżna halicka, zapomniana dominikanka ze Lwowa, „Semper Fidelis”, 2001, nr 1, s. 48-51; 2001, nr 2, s. 26-30. [Google Scholar]
  48. Stefaniak P., Z dziejów polityki dynastycznej króla Węgier Beli IV, „Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego”, 36 (2016), nr 2, s. 99-124. [Google Scholar]
  49. Supernak K., Sprawa następstwa tronu po Bolesławie V Wstydliwym, księciu krakowskim i sandomierskim, „Folia Historica Cracoviensia”, 24 (2018), z. 1, s. 143-171. [Google Scholar]
  50. Teterycz-Puzio A., Bolesław Wstydliwy a konflikt czesko-węgierski w II połowie XIII w. Podróże dyplomatyczne i wyprawy wojenne księcia ku ziemiom czeskim i węgierskim, w: Via viatores quaerit. Mobilność społeczna w dziejach krajów grupy wyszehradzkiej, red. A. Teterycz-Puzio, L. Kościelak, E. Łączyńska, Słupsk 2016, s. 25-44. [Google Scholar]
  51. Teterycz-Puzio A., Dwie bitwy. Mozgawa 13 IX 1195-Zawichost 19 VI 1205, Zabrze-Tarnowskie Góry 2020. [Google Scholar]
  52. Teterycz-Puzio A., Konrad I Mazowiecki, kniaź wielki lacki (1187/89-31 sierpnia 1247), Kraków 2019. [Google Scholar]
  53. Włodarski B., Polska i Ruś 1194-1340, Warszawa 1966. [Google Scholar]
  54. Włodarski B., Salomea królowa halicka. Karta z dziejów wprowadzenia klasztoru klarysek do Polski, „Nasza Przeszłość”, t. 5, 1957, s. 61-81. [Google Scholar]
  55. Wojtowycz L., Lew Daniłowicz książę halicko-wołyński (ok. 1225-ok. 1301), Kraków 2020. [Google Scholar]
  56. Zabłocki W., Grzymisława Ingwarówna, księżna krakowsko-sandomierska, Kraków 2012. [Google Scholar]
  57. Żmudzki P., Powiązania polityczne w Europie Środkowej w drugiej połowie XIII wieku i ich wpływ na wyobrażenie świata, „Przegląd Historyczny”, XC (1999), z. 3. [Google Scholar]
  58. Żmudzki P., Studium podzielonego królestwa. Książę Leszek Czarny, Warszawa 2000. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.