Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Tom 31 (2024)

Artykuły

Życie proroka Jeremiasza jako przedstawienie sposobu głoszenia orędzia Bożego czynnością symboliczną (Jr 16,1-9)

  • Ks. Kamil Gniwek
DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2024.135-157  [Google Scholar]
Opublikowane: 12.12.2024

Abstrakt

Artykuł skupia swoją uwagę na przedstawieniu prorockiej formy głoszenia słowa Bożego w postaci czynności symbolicznej. Rozpoczyna się od ogólnego zaprezentowania symbolicznych działań w kulturze religijnej i społecznej starożytnego Egiptu, Mezopotamii i Kanaanu. W dalszej części została ogólnie zasygnalizowana obecność czynności symbolicznych w tekstach biblijnych Pięcioksięgu i ksiąg prorockich. Jako przykład szczegółowej prezentacji prorockiego przepowiadania Bożego orędzia za pomocą uchwytnych i niedwuznacznych czynności symbolicznych wybrano perykopę z Księgi Jeremiasza, gdzie Bóg wzywa proroka z Anatot do tego, aby jego życie osobiste i wspólnotowe uczynić Bożym słowem skierowanym do Narodu Wybranego. Przesłanie teologiczne, jakie niesie symboliczne życie Jeremiasza, ukazuje dramatyczną karę dla izraelskiego ludu, który złamał przymierze z Bogiem.

Bibliografia

  1. Allen L. C., Ezekiel 1-19 (WBC 28), Dallas 1994. [Google Scholar]
  2. Allen L. C., Ezekiel 20-48 (WBC 29), Dallas 1990. [Google Scholar]
  3. Andersen F. I., Freedman D. N., Amos. A New Translation with Introduction and Commentary (AncB 24a), New York 1989. [Google Scholar]
  4. Bailey K. E., Zwyczaje pogrzebowe, w: B. M. Metzger, M. D. Coogan, Słownik wiedzy biblijnej, Warszawa 1997, s. 830-831. [Google Scholar]
  5. Bourgeois H., Śmierć, przejście do innego świata. Obrzędy związane ze śmiercią, w: F. Lenoir, Y. Tardan-Masquelier, Encyklopedia religii świata. Zagadnienia problemowe, t. II, Warszawa 2002, s. 1861-1877. [Google Scholar]
  6. Brueggemann W., A Commentary on Jeremiah. Exile and Homecoming, Grand Rapids 1998. [Google Scholar]
  7. Brzegowy T., Ogólne wprowadzenie do profetyzmu izraelskiego, w: J. Frankowski, Wprowadzenie w myśl i wezwanie ksiąg biblijnych. Wielki świat starotestamentalnych proroków. Od początku profetyzmu do niewoli Babilońskiej, Warszawa 2001, s. 13-45. [Google Scholar]
  8. Chrostowski W., Babilońskie deportacje mieszkańców Jerozolimy i Judy (597-582 r. przed Chr.), w: W. Chrostowski, „Miłość wytrwa do końca”. Księga pamiątkowa dla księdza profesora Stanisława Pisarka w 50. rocznicę święceń kapłańskich i 75. rocznicę urodzin, cz. I i II, Warszawa 2004, s. 96-138. [Google Scholar]
  9. Craigie P. C., Kelley P. H., Drinkard, Jr. J. F., Jeremiah 1-25 (WBC 26), Dallas 1991. [Google Scholar]
  10. Dąbrowski E., Religia Kananejczyków i Fenicjan, w: E. Dąbrowski, Religie świata, Warszawa 1957, s. 191-206. [Google Scholar]
  11. Drioton E., Egipt faraonów, Warszawa 1970. [Google Scholar]
  12. Dziadosz D., Czy władza królewska pochodzi od Jahwe? Forma i znaczenie obrzędu namaszczenia w epoce monarchii w Izraelu, „ZN KUL” 48 (2; 2005), s. 39-62. [Google Scholar]
  13. Dziadosz D., Urząd kapłana w Izraelu w epoce przedmonarchicznej, w: M. Olczyk, P. Podeszwa, Credidimus Caritati. Księga pamiątkowa dedykowana księżom profesorom Ryszardowi Figlowi, Tadeuszowi Haneltowi w 70. rocznicę urodzin, Gniezno 2010, s. 67-94. [Google Scholar]
  14. Eliade M., Historia wierzeń i idei religijnych; Od epoki kamiennej do misteriów eleuzyńskich, t. I, Warszawa 1988. [Google Scholar]
  15. Fabry H. J., «marzëaH», w: G. J. Botterweck, H. Ringgren, H. J. Fabry, TDOT, t. IX, Grand Rapids 1998, s. 10-15. [Google Scholar]
  16. Garbowski T., Założenie metafory małżeńskiej Księgi Ozeasza, „RBL” 40 (3; 1987), s. 236-244. [Google Scholar]
  17. Gołębiewski M., Dni klęski, w: J. Frankowski, Wprowadzenie w myśl i wezwanie ksiąg biblijnych. Wielki świat starotestamentalnych proroków. Od początku profetyzmu do niewoli Babilońskiej, Warszawa 2001, s. 193-216. [Google Scholar]
  18. Grubber M. I., Gesty, w: P. J. Achtemeier, Encyklopedia biblijna, Warszawa 2004, s. 341-343. [Google Scholar]
  19. Holladay W. L., A Commentary on the Book of the Prophet Jeremiah. Chapters 1-25, t. I, Philadelphia 1986. [Google Scholar]
  20. Homerski J., Księga Zachariasza, w: S. Łach, Księgi Proroków Mniejszych, t. XII/2, Poznań 1968. [Google Scholar]
  21. Homerski J., Powołanie i jego rola w formacji religijnej ludu Bożego Starego Testamentu, „RTK” 33 (1; 1986), s. 37-45. [Google Scholar]
  22. James E. O., Starożytni bogowie, Warszawa 1970. [Google Scholar]
  23. Jasiński A. S., Tomiak J., Historia Izraela na tle słów i czynów symbolicznych proroka Ezechiela, Opole 2003. [Google Scholar]
  24. Johnston P. S., Cienie Szeolu. Śmierć i zaświaty w biblijnej tradycji żydowskiej, Kraków 2010. [Google Scholar]
  25. Klown G. L., Scalise P. J., Smothers T. G., Jeremiah 26–52 (WBC 27), Dallas 1995. [Google Scholar]
  26. Kluczyński A. P., Koronacja arcykapłana Jozuego. Egzegeza Za 6,9-15, „SHT” (1-2; 2004), s. 17-36. [Google Scholar]
  27. Kondracki A., Pochodzenie i szczególny charakter rytuału ofiarniczego Izraela, w: G. Witaszek, Życie religijne w Biblii, Lublin 1999, s. 205-223. [Google Scholar]
  28. Kramer K. P., Śmierć w różnych religiach świata, Kraków 2007. [Google Scholar]
  29. Kucharski J., Grzebanie zmarłych na starożytnym Bliskim Wschodzie i w Biblii, Lublin 1989. [Google Scholar]
  30. Kułaczkowski J., Przymierze i niewierność. Zagadnienie niewierności małżeńskiej w nauczaniu proroków», „Ethos” 17 (1-2; 2004), s. 234-248. [Google Scholar]
  31. Kunderewicz C., Religie Egiptu, w: J. Keller, Zarys dziejów religii, Warszawa [Google Scholar]
  32. 1986. [Google Scholar]
  33. Kuras B., O chrześcijańskiej czystości. Podstawy biblijne, Kraków 2000. [Google Scholar]
  34. Lemański J., Ofiary biesiadne jako przykład rozwoju rytuału ofiarniczego w Starym Testamencie, „VV” 8 (2005), s. 15-29. [Google Scholar]
  35. Lemański J., Rytuał święceń kapłańskich i jego symbolika (Wj 29,1-37), „VV” 12 (2007), s. 17-31. [Google Scholar]
  36. Levin Ch., The „Word of Yahweh”: A theological concept in the Book of Jeremiah, w: M. H. Floyd, R. D. Haak, Prophets, Prophecy, and Prophetic Texts in Second Temple Judaism, New York 2006, s. 42-62. [Google Scholar]
  37. Lundbom J. R., Jeremiah 1-20. A New Translation with Introduction and Commentary (AncB 21a), New York 1999. [Google Scholar]
  38. Lundbom J. R., Jeremiah 21-36. A New Translation with Introduction and Commentary (AncB 21b), New York 2004. [Google Scholar]
  39. Lundbom J. R., Jeremiah 37-52. A New Translation with Introduction and Commentary (AncB 21c), New York 2004. [Google Scholar]
  40. Łach S., Starożytność rytuału ofiar (Kpł 1,1-7,35), „RTK” 14 (1; 1967) 19-38. [Google Scholar]
  41. Łach S., Księga Powtórzonego Prawa, Poznań-Warszawa 1971. [Google Scholar]
  42. Morenz S., Bóg i człowiek w starożytnym Egipcie, Warszawa 1972. [Google Scholar]
  43. Moscati S., Kultura starożytna ludów semickich, Warszawa 1963. [Google Scholar]
  44. Muc A., Lament żałobny w koptyjskim Egipcie, „ŚSHT” 42 (1; 2009), s. 72-84. [Google Scholar]
  45. Packer J. I., Tenney M. C., Słownik tła Biblii, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  46. Pikor W., Jeremiaszowe zmaganie się z Bożym Słowem (Jr 1,4-12; 15,15-21; 20,7-13), „VV” 7 (2005), s. 53-81. [Google Scholar]
  47. Pikor W., Skuteczność przepowiadania prorockiego w świetle Ez 24,15-27, „VV” 2 (2002), s. 31-47. [Google Scholar]
  48. Poniży B., Drugorzędne akty kultu, w: G. Witaszek, Życie religijne w Biblii, Lublin 1999, s. 239-253. [Google Scholar]
  49. Popielewski W., „Uwiodłeś mnie Panie” (Jr 20,7). Powołanie prorockie w świetle wyznań Jeremiasza, w: W. Chrostowski, „Pieśniami dla mnie Twoje przykazania”. Księga pamiątkowa dla Księdza Profesora Janusza Frankowskiego w 50. rocznicę święceń kapłańskich i 75. rocznicę urodzin, Warszawa 2003, s. 262-289. [Google Scholar]
  50. Popko M., Istota bóstwa w religiach Wschodu Starożytnego, „Euhemer – Przegląd Religioznawczy” 27 (1; 1983), s. 3-9. [Google Scholar]
  51. Rumianek R., Idea powołania indywidualnego w księgach prorockich, „Warszawskie Studia Teologiczne” 13 (2000) s. 49-59. [Google Scholar]
  52. Rumianek R., Księga Ezechiela. Tłumaczenie i komentarz, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  53. Ryken L., Wilhoit J. C., Longman III T., Gesty, Słownik symboliki biblijnej, Warszawa 2003, s. 207-210. [Google Scholar]
  54. Saggs H. W. F., Wielkość i upadek Babilonii, Warszawa 1973. [Google Scholar]
  55. Setel D. D., Czystość rytualna, w: B. M. Metzger, M. D. Coogan, Słownik wiedzy biblijnej, Warszawa 1997, s. 97-98. [Google Scholar]
  56. Smith R. L., Micah – Malachi (WBC 32), Waco 1984. [Google Scholar]
  57. Stachowiak L., Jeremiasz. Człowiek i prorok, „CT” 37 (2; 1967), s. 35-48. [Google Scholar]
  58. Stachowiak L., Symboliczne czynności jako forma przekazu prorockiego, w: J. Łach, M. Wolniewicz, Współczesna biblistyka polska 1945-1970, Warszawa 1972, s. 79-90. [Google Scholar]
  59. Stachowiak L., Teologia słowa prorockiego w Starym Testamencie, w: K. Wojtyła, Z zagadnień kultury chrześcijańskiej. Kardynałowi Stefanowi Wyszyńskiemu Prymasowi Polski Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin 1973, s. 111-118. [Google Scholar]
  60. Stachowiak L., Księga Izajasza I, t. IX/1, Poznań 1996. [Google Scholar]
  61. Stachowiak L., Prorocy – słudzy słowa, Kraków 1994. [Google Scholar]
  62. Stanek T., Asymilacja kulturowych i religijnych wartości ludów ościennych przez Izrael, w: I. Ledwoń S., Stary Testament a religie, Lublin 2009, s. 39-65. [Google Scholar]
  63. Stanek T., Jahwe a bogowie ludów. Idee religijne wczesnego Izraela na tle wierzeń ludów Egiptu, Mezopotamii i Kanaanu, Poznań 2002. [Google Scholar]
  64. Stuart D., Hosea – Jonah (WBC 31), Waco 1987. [Google Scholar]
  65. Sujecka E. A., Symbolika małżeństwa w Księdze Ozeasza, w: R. Bartnicki, Studia z biblistyki, t. VI, Warszawa 1994, s. 241-315. [Google Scholar]
  66. Thompson J. A., The Book of Jeremiah, Michigan 1980. [Google Scholar]
  67. Tronina A, Geneza kapłaństwa biblijnego na tle religii Bliskiego Wschodu, w: D. Dziadosz, Od Melchizedeka do Jezusa – Arcykapłana, Lublin 2010, s. 13-28. [Google Scholar]
  68. Tryl F., Śladami biblijnego marzēaḥ (Amos 6,7; Jeremiasz 16,5), „RT KUL” 55 (1; 2008), s. 55-81. [Google Scholar]
  69. Tyloch W, Kult ugarycki i Stary Testament, „Euhemer – Przegląd Religioznawczy” 23 (1; 1979), s. 29-39. [Google Scholar]
  70. Tyloch W., Odkrycia w Ugarit a Stary Testament, Warszawa 1980. [Google Scholar]
  71. Vaux R. de, Instytucje Starego Testamentu, t. II, Poznań 2004. [Google Scholar]
  72. W. Watts J. D., Isaiah 1-33 (WBC 24), Waco 1985. [Google Scholar]
  73. Winnicki J. K., Religia starożytnych Egipcjan, w: A. Szczudłowska, Starożytny Egipt, Warszawa 1976. [Google Scholar]
  74. Witaszek G., Centralizacja kultu, w: G. Witaszek, Życie religijne w Biblii, Lublin 1999, s. 103-122. [Google Scholar]
  75. Witaszek G., Moc słowa prorockiego, Lublin 1995. [Google Scholar]
  76. Włodyga P., Oblubieniec i Oblubienica. Metaforyka małżeństwa Jeremiasza, Kraków 2003. [Google Scholar]
  77. Zawiszewski E., Księgi Proroków, Pelpin 1998. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.