Abstract
Purpose of this elaboration is to show the first development phase of Lutheranism in Silesia, which lasted until the Peace of Augsburg signed in 1555, which sanctioned very intolerant rule: “Whose realm, his religion”. Martin Luther was an Augustine monk, and his agenda found its followers in Silesian cities, ducal castles and manor houses. Lutheranism changed ceremonials, introducing its own liturgy, which rejected sacraments (with the exception of baptism), Marian cult and saints, the purgatory and indulgences. After the acceptance of justification by faith alone (sola Fides), Lutheranism became easier than Catholicism. However basing theology only on the Bible (sola Scriptura), which can be freely interpreted, caused hundreds of sects to raise, and they had not much or even nothing in common with Catholicism. Not until the Council of Trent led to the true Catholic reform of the church life. It stopped the wave of Protestantism, which was still very high in the second half of the XVI century.
References
ANDERS F. G. E., Historische Statistik der evangelischen Kirchen Schlesien. Nebst eine Kirchen-Charte, Breslau 1867.
BAHLOW F., Reformation in Liegnitz. Liegnitz 1918.
BIERMANN G., Geschichte des Herzgthums Teschen, Teschen 1863.
BORAS Z., Książęta piastowscy Śląska, Katowice 1978.
BORAS Z., Początki reformacji na Górnym Śląsku, „Kwartalnik Opolski” 6(1960), s. 3-24.
DOLA K. , Problemy kościelno duszpasterskie w diecezji wrocławskiej w XV w., „Sobótka” 41(1986), s. 517-537.
DOLA K., Studia nad początkami reformacji protestanckiej na Śląsku. Opole 2009.
DRABINA J., Wokół przyczyn reformacji w księstwie cieszyńskim w XVI w., w: Die konfessionellen Verhältnisse im Tischner Schlesien vom Mittelalter bis zum Gegenwart, red. P. Chmiel, J. Drabina, Ratingen 2000, s. 49-60.
EBERLEIN P. G., Caspar von Schenckfeld, Metzingen 1999.
ENGELVBERT K., Die Anfänge der Lutherischen Bewegung in Breslau und Schlesien. „Archiv für schlesischen Kirchengeschichte“. T. 18:1960, s. 121-207; 19: 1961, s. 165-232; 20: 1962, 290-372; 21: 1963, s. 133-214; 22: 1964, s. 177-250.
GUNDERMANN I., Margraf Georg von Brandenburg-Asbach und die Einführung der Reformation in Oberschlesien, w: Reformation und Gegenreformation in Oberschlesien, red. T. Wünsch, Berlin19994, s. 31-47.
HERZEL S., Heimliche Kirche, Hamburg 1952.
KONRAD P., Die Einführung der Reformation in Breslau und Schlesien. Breslau 1917.
KOPIEC J., Dzieje Kościoła katolickiego na Śląsku Opolskim, Opole 1991.
KRETSCHMAR G., Die Reformation in Breslau, Ulm-Donau 1960.
KUMOR B., Historia Kościoła, cz.5. Lublin 1984.
MALECZYŃSKA E., Fryderyk II legnicki wobec lewego nurtu reformacji na Śląsku, w: Studia z dziejów polskich i czechosłowackich, red. E. i K. Maleczyńscy, t. 1, Wrocław 1960, s. 225-248.
MALECZYŃSKA E., Życie codzienne Śląska w dobie odrodzenia. Warszawa 1973.
MALECZYŃSKA K., Pisma Lutra we Wrocławiu w XVI i XVII w., „Sobótka” 39(1984), s. 485-492.
MANDZIUK J., Działalność kościelna Jana V Turzo, biskupa wrocławskiego (1506-1520, „Colloquium salutis” 10(1978), s. 97-119.
MANDZIUK J., Dzieje kanoników regularnych św. Augustyna na Śląsku, w: Przemijanie i trwanie. Kanonicy Regularni Laterańscy w dawnej i współczesnej Polsce, red. K. Łatak, I. Makarczyk, Kraków 2008, s. 265-299.
MANDZIUK J., Historia Kościoła katolickiego na Śląsku. Wyd. drugie. T. 2. Warszawa 2011.
MANDZIUK J., Nysa jako ośrodek kultury w XVI i XVII w. „Colloquium salutis” 8(1976), s. 73-95.
MANDZIUK J., Postacie Kościoła katolickiego na Śląsku, Warszawa 2016.
MANDZIUK J., Śląskie duchowieństwo diecezjalne a książka protestancka w XVI i XVII wieku, „Roczniki Biblioteczne” 36(1992), z. 1-2, s. 139-162.
MARSCHALL W., Geschiche des Bistums Breslau. Stuttgart 1980.
Martin Luthers Briefe. Sendschreiben und Bedenken. T.1. Berlin 1825.
PASTOR L., Geschichte des Päpste, t. 7, Freiburg 1923.
REISCH Ch., Die Franziskaner im heutigen Schlesien vom Anfänge des 17. Jahrhunderts bis zur Gegenwart, „Zeitschrift für Geschichte Schlesiens 43(1913), s. 276-300.
SABISCH A. , Die Bischöfe von Breslau und die Reformation in Schlesien, Münster 1975.
SCHÖNWÄLDER F. F., Die Piasten zum Brieg oder Geschichte der Stadt und des Füstenthums Brieg, t. 2, Brieg 1856.
SEPPELT F. X., Geschichte des Bistums Breslau, Breslau 1929.
SMACKA J., Jan Turzo humanista i mecenas kultury renesansowej, „Roczniki Sztuki Śląskiej” 2(1963), s. 77-91.
SOFFNER J., Geschichte der Reformation in Schlesien. Breslau 1886.
STURM C., Valentin Trozendorf, Godberg 1888.
WĄS G., Dzieje Śląska od 1526 do 1806 roku. W: Historia Śląska. Red. M. C z a p l i ń s k i. Wrocław 2002, s. 118-248.
WĄS G,, Kaspar von Schenckfeld. Myśl i działanie do 1534 roku, Wrocław 2005.
WOTSCHKE T., Aus Herzog Albrechts von Preussen Briefwechsel mit Schlesien, “Correspondenzblatt des Vereins für Geschichte der Evangelischen Kirche Schlesiens”11(1908), s. 1-31.
Downloads
Download data is not yet available.
