Autor przedstawia sądy powiatowe w Starogardzie Gdańskim, Tczewie i Gniewie w okresie pierwszych lat po II wojnie światowej. W artykule ukazany jest wysiłek podejmowany przez pracowników sądów przy wskrzeszeniu działalności wymiary sprawiedliwości na terenach Kociewia. Autor opisuje również sędziów powracających na służbę oraz tych rozpoczynających ją w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej.