Kan. 1573 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. potwierdza obowiązywanie dowodowej zasady testis unus testis nullus w procesie kanonicznym. Niemniej wymóg dwóch zgodnych świadków nie ma charakteru absolutnego. Ustawodawca wskazał dwa wyjątki. Pierwszym jest zeznanie świadka kwalifikowanego złożone w związku ze sprawowanym urzędem. Drugim sytuacja, gdy okoliczności rzeczy lub osób sugerują inaczej. Są to obiektywne okoliczności, które kreują w racjonalny sposób przekonanie sędziego tak, że uzasadnione jest przyjęcie w sprawie zeznania jednego świadka zwykłego i nadanie mu waloru pełnego dowodu. Niniejszy artykuł stanowi analizę wspominanych dwóch wyjątków z uwzględnieniem ich aspektu historycznego i odwołaniem do jurysprudencji oraz judykatury kanonicznej.