Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 18 Nr 20 (1) (2023)

Artykuły

Wyjątki w stosowaniu zasady testis unus testis nullus w procesie kanonicznym

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.5306  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2023

Abstrakt

Kan. 1573 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r. potwierdza obowiązywanie dowodowej zasady testis unus testis nullus w procesie kanonicznym. Niemniej wymóg dwóch zgodnych świadków nie ma charakteru absolutnego. Ustawodawca wskazał dwa wyjątki. Pierwszym jest zeznanie świadka kwalifikowanego złożone w związku ze sprawowanym urzędem. Drugim sytuacja, gdy okoliczności rzeczy lub osób sugerują inaczej. Są to obiektywne okoliczności, które kreują w racjonalny sposób przekonanie sędziego tak, że uzasadnione jest przyjęcie w sprawie zeznania jednego świadka zwykłego i nadanie mu waloru pełnego dowodu. Niniejszy artykuł stanowi analizę wspominanych dwóch wyjątków z uwzględnieniem ich aspektu historycznego i odwołaniem do jurysprudencji oraz judykatury kanonicznej.

Bibliografia

  1. Adamczewski, Karol K. 2022. Biblijne i rzymskie korzenie procesowej zasady testis unus testis nullus. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  2. Arroba Conde, Manuel J. 2006. Diritto processuale canonico. Roma: Ediurcla. [Google Scholar]
  3. Bettetini, Andrea. 2019. Iustitia et Fides. Studi di diritto canonico processuale e matrimoniale. Torino: G. Giappichelli. [Google Scholar]
  4. Chiappetta, Luigi. 1986. Dizionario del Nuovo Codice di Diritto Canonico. Prontuario teorico-pratico. Napoli: Edizioni Dehoniane. [Google Scholar]
  5. Dappa, Rafał. 2016. “Dowód ze świadka jedynego w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.” Teologia Młodych 5:25-33. [Google Scholar]
  6. Del Amo, León. 2011. “Dowody.” In Codex Iuris Canonici. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz. Powszechne i partykularne ustawodawstwo Kościoła katolickiego. Podstawowe akty polskiego prawa wyznaniowego. Edycja polska na podstawie wydania hiszpańskiego, edited by Piotr Majer, 1147-190. Kraków: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  7. Fąka, Marian. 1978. Normy ogólne kanonicznego procesu sądowego. Cz. II. Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej. [Google Scholar]
  8. Grabowski, Ignacy. 1927. Prawo kanoniczne według nowego kodeksu. Wydanie drugie, poprawione i znacznie rozszerzone. Lwów: Nakł. Tow. Bibljoteka Religijna im. X. Arcyb. Bilczewskiego. [Google Scholar]
  9. Grzywacz, Jerzy. 1985. “Moc dowodowa zeznań świadków według nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego.” Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 32, no 5:19-53. [Google Scholar]
  10. Karłowski, Kazimierz. 1964. “Z praktyki sądowej: zeznania świadków.” Prawo Kanoniczne 7, no 1-2:387-98. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.1964.7.1-2.10 [Google Scholar]
  11. Leszczyński, Grzegorz. 2000. “Oświadczenie stron, jako środek dowodowy w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.” Prawo Kanoniczne 43, no 1-2:107-21. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.2000.43.1-2.05 [Google Scholar]
  12. Mierzejewski, Krzysztof. 2013. “Poszukiwanie prawdy obiektywnej a pewność moralna sędziego w kanonicznym procesie małżeńskim.” Prawo Kanoniczne 56, no. 1:137-52. DOI: https://doi.org/10.21697/pk.2013.56.1.07 [Google Scholar]
  13. Milotić, Ivan. 2019. “Testis unus testis nullus u rimsko-kanonskom i važećem kanonskom postupku.” Bogoslovska Smotra 89, no. 4:837-59. [Google Scholar]
  14. Myrcha, Alfons M. 1936. Dowód ze świadków w procesie kanonicznym. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. [Google Scholar]
  15. Papale, Claudio. 2021. Delicta reservata. 130 casi giuridici. Roma: Urbaniana University Press. [Google Scholar]
  16. Pawluk, Tadeusz. 1990. Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II. T. IV: Doczesne dobra Kościoła. Sankcje w Kościele. Procesy. Olsztyn: Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne. [Google Scholar]
  17. Pinto, Pio V. 2001. Corpus Iuris Canonici. Vol 1: Commento al Codice di Diritto Canonico. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]
  18. Rozkrut, Tomasz. 2015. “Komentarz do kan. 1675-1678 MIDI, art. 10-11 Ratio.” In Praktyczny komentarz do Listu apostolskiego motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, edited by Piotr Skonieczny, 89-121. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  19. Sztychmiler, Ryszard. 2007. “Proces sporny.” In Komentarz do Kodeksu Prawa Kanonicznego. T. V: Księga VII. Procesy, edited by Józef Krukowski, 123-450. Poznań: Pallottinum. [Google Scholar]
  20. Tomasz z Akwinu. 2016. Traktat o sprawiedliwości. Summa teologii, II-II, q. 57-80. Translated by Włodzimierz Galewicz. Kęty: Wydawnictwo Antyk. [Google Scholar]
  21. Zilletti, Ugo. 1963. “Sul valore probatorio della testimonianza nella cognito extra ordinem.” Studia et Documenta Historiae et Iuris 29:124-50. [Google Scholar]
  22. Zuanazzi, Ilaria. 2011. “La prova della simulazione del matrimonio canonico con particolare riferimento all’esclusione del bonum prolis e del bonum coniugum.” In La prova della nullità matrimoniale secondo la giurisprudenza della Rota Romana, edited by Associazione Canonistica Italiana, 197-228. Città del Vaticano: Libreria Editrice Vaticana. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.