Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Vol. 15 No. 17 (2) (2020)

Articles

The Services of the Commune Self-Government in the Kingdom of Poland on the Example of the Provision of Means of Transport for the Army

DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2020.15.2-5  [Google Scholar]
Published: 2022-12-12

Abstract

The article analyses the duty to provide transport services which lay with local administration units in the Kingdom of Poland (1815-1918) – rural and municipal commune. The research covers two periods in the history of the Kingdom, namely the so-called constitutional period, from the Congress of Vienna to the November Uprising, and then the period of limited political separateness after the fall of the Uprising, until the end of the Kingdom as a result of World War I. The author draws attention to the essence and nature of commune self-government and public burdens 96 (obligations) which lay on it, putting particular emphasis on the extremely onerous commune burdens that were borne by the population for the benefit of the army and public officials.

References

  1. Baczko, Bronisław. 2009. Rousseau: samotność i wspólnota. Gdańsk: Wydawnictwo słowo/obraz terytoria. [Google Scholar]
  2. Barszczewska, Alina. 1962. “Z dziejów rad obywatelskich w Królestwie Polskim w okresie powstania listopadowego.” Przegląd Historyczny 2:258-72. [Google Scholar]
  3. Baszkiewicz, Jan, and Stefan Meller. 1983. Rewolucja francuska 1789-1794. Społeczeństwo obywatelskie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  4. Baszkiewicz, Jan. 1993. Nowy człowiek, nowy naród, nowy świat. Mitologia i rzeczywistość rewolucji francuskiej. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  5. Berezowski, Leszek. 2012. “Tłumacz a sprawa polska: polski podział administracyjny w przekładach na język angielski.” In Philological Inquires. Festschrift for Professor Julian Maliszewski, ed. Alina Bryll, Iwona Sikora, and Marcin Walczyński, 251-60. Nysa: Oficyna Wydawnicza PWSZ. [Google Scholar]
  6. Borowski, Stanisław. 1963. Kształtowanie się rolniczego rynku pracy w Wielkopolsce w okresie wielkich reform agrarnych 1807-1860. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk. [Google Scholar]
  7. Cackowski, Stefan. 1961. “Gospodarstwo wiejskie w dobrach biskupstwa i kapituły chełmińskiej w XVII-XVIII w. Część I: gospodarstwo chłopskie.” Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu 64, no. 2. [Google Scholar]
  8. Caillosse, Jacques. 2017. “Réflexions sur l’évolution du droit français du service public.” Zbornik radova Pravnog fakulteta u Splitu 1:55-76. DOI: https://doi.org/10.31141/zrpfs.2017.54.123.055 [Google Scholar]
  9. David, René. 1965. Prawo francuskie. Podstawowe dane. Translated by Stefan Rozmaryn. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  10. Duniewska, Zofia. 2010. “Prawo administracyjne – wprowadzenie.” In System Prawa Administracyjnego. Vol. 1: Instytucje prawa administracyjnego, ed. Roman Hauser, Zygmunt Niewiadomski, and Andrzej Wróbel, 61-192. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  11. Dziki, Tomasz. 2015. “Administracja gmin wiejskich w Królestwie Polskim w latach 1815-1864.” Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym 1 (32):111-38. DOI: https://doi.org/10.12775/KLIO.2015.005 [Google Scholar]
  12. Edelblutte, Simon. 2010. “Réflexion sur les modifications du maillage communal francais depuis 1790.” Revue Géographique de l’Est 4 (40) [online]. DOI: https://doi.org/10.4000/rge.4039 [Google Scholar]
  13. Eile, Henryk. 1930. Powstanie listopadowe: Finanse i administracja wojska. Warszawa: Towarzystwo Wydawnicze „Polska Zjednoczona”. [Google Scholar]
  14. Filipek, Józef. 1974. “Rozwój prawa w działalności administracyjnej państwa.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Prawnicze 65. [Google Scholar]
  15. Gołębiowska, Anna, and Marcin Konarski. 2009. “Decentralizacja administracji publicznej na przykładzie samorządu gminnego. Zarys problematyki.” Opere et Studio pro Oeconomia 6:64-87. [Google Scholar]
  16. Górak, Artur, and Krzysztof Latawiec. 2015. Rosyjska administracja specjalna w Królestwie Polskim 1839-1918. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  17. Górski, Piotr. 1894. Samorząd gminny. Vol. 1. Kraków: Nakładem Księgarni Spółki Wydawniczej Polskiej. [Google Scholar]
  18. Grabski, Władysław. 1908. Ciężary samorządu w Królestwie Polskim. Warszawa: E. Wende i Spółka. [Google Scholar]
  19. Grodecki, Roman. 1930. Początki immunitetu w Polsce. Lwów: Instytut Popierania Polskiej Twórczości Naukowej. [Google Scholar]
  20. Grygieńć, Janusz. 2012. Wola powszechna w filozofii politycznej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. [Google Scholar]
  21. Grynwaser, Hipolit. 1938. Sprawa włościańska w Królestwie Polskim w latach 1861 – ‘62 w świetle źródeł archiwalnych. Warszawa: Instytut Gospodarstwa Społecznego. [Google Scholar]
  22. Grynwaser, Hipolit. 1951. “Kwestia agrarna i ruch włościan w Królestwie Polskim w pierwszej połowie XIX wieku.” In Hipolit Grynwaser, Pisma. Vol. 2, 3-209. Wrocław: Wydawnictwo Zakładu Narodowego im. Ossolińskich. [Google Scholar]
  23. Hayek, Friedrich A. 2011. Konstytucja wolności. Translated by Janusz Stawiński. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  24. Horn, Maurycy. 1978. Powinności wojenne Żydów w Rzeczypospolitej w XVI-XVII wieku. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  25. Kaczkowski, Józef P. 1917. Historia wydawnictwa Zbioru przepisów administracyjnych Królestwa Polskiego. Warszawa-Kraków: Gebethner i Wolff. [Google Scholar]
  26. Kallas, Marian. 1982. “Koncepcje organizacji nowoczesnej administracji terytorialnej w Księstwie Warszawskim.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Humaniora 37:189-210. [Google Scholar]
  27. Karkocha, Małgorzata. 2011. Obraz Francji w dobie rewolucji na łamach prasy warszawskiej z lat 1789- 1794. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-625-3 [Google Scholar]
  28. Kirkor-Kiedroniowa, Zofia. 1912. Włościanie i ich sprawa w dobie organizacyjnej i konstytucyjnej Królestwa Polskiego. Kraków: Akademia Umiejętności Funduszu Nestora Bucewicza. [Google Scholar]
  29. Kociuba, Dagmara. 2018. “Rozwój przestrzenny Lublina od średniowiecza do współczesności.” In Lublin. Historia, społeczeństwo, gospodarka, ed. Wojciech Janicki, 29. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  30. Kołaczkowski, Bartosz, and Małgorzata Ratajczak. 2013. “Wpływ odzyskania niepodległości na kształt struktur i zakres samodzielności władz samorządu terytorialnego na ziemiach byłego zaboru rosyjskiego.” Studia Prawa Publicznego 2:161-90. [Google Scholar]
  31. Konarski, Marcin. 2006. “Geneza stanowienia prawa miejscowego samorządu terytorialnego. Pierwsza Rzeczpospolita.” Roczniki Nauk Prawnych 2:433-48. [Google Scholar]
  32. Konarski, Marcin. 2012. “Zarys ustroju Francji w latach 1789-1794.” Studia Prawnicze i Administracyjne 1:231-54. [Google Scholar]
  33. Konarski, Marcin, and Marek Woch. 2014. Ewolucja prawa miejscowego jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo M. Woch. [Google Scholar]
  34. Konarski, Marcin. 2016. “Prawo i rewolucja: Rozważania jurysty o rewolucji francuskiej 1789-1794.” Studia Prawnicze i Administracyjne 1:31-47. [Google Scholar]
  35. Konarski, Marcin. 2019a. “Reforma organizacji Kościoła Rzymskokatolickiego we Francji w latach 1789-1791.” Kościół i Prawo 1:249-70. DOI: https://doi.org/10.18290/kip.2019.8.1-16 [Google Scholar]
  36. Konarski, Marcin. 2019b. “Powinności podwodowe w świetle przekazu pierwszych 92 sześciu tomów «Volumina Legum».” Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego 2:63-86. DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2019.14.2-5 [Google Scholar]
  37. Konarski, Marcin. 2019c. “Walka o konstytucjonalizm europejski w dobie Wiosny Ludów (ze szczególnym uwzględnieniem wybranych wypowiedzi Karola Marksa i Fryderyka Engelsa).” Studia Prawnicze i Administracyjne 3:23-46. [Google Scholar]
  38. Konarski, Marcin. 2019d. “Publiczne posługi transportowe w okresie Księstwa Warszawskiego w świetle postanowień dekretu z dnia 22 maja 1810 roku «względem koni i podwód dostarczonych pod transporty i wojskowych».” Czasopismo Prawno-Historyczne 2:113-35. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2019.2.5 [Google Scholar]
  39. Konarski, Marcin. 2019e. “Przyczynek do badań nad publicznymi posługami transportowymi i komunikacyjnymi w dawnym prawie polskim.” Studia Prawnicze KUL 3 (79):111-31. DOI: https://doi.org/10.31743/sp.8898 [Google Scholar]
  40. Konic, Henryk. 1906. Samorząd gminny w Królestwie Polskim w porównaniu z innymi krajami europejskimi. Warszawa: E. Wende i Spółka. [Google Scholar]
  41. Kopczyński, Mariusz. 2015. “Reforma ustroju miast pruskich barona vom und zum Steina z 19 listopada 1808 roku w organicystycznej interpretacji Ottona von Gierke.” Studia Prawno-Ekonomiczne 96:95-125. [Google Scholar]
  42. Kowalczyk, Rafał. 2004. “Rozwój sieci dróg kołowych w Królestwie Polskim w latach 1815-1918.” Przegląd Nauk Historycznych 1 (5):63-85. [Google Scholar]
  43. Kroński, Aleksander. 1932. Teoria samorządu terytorialnego. Warszawa: Nakładem Związku Powiatów Rzeczypospolitej. [Google Scholar]
  44. Kukulski, Jerzy. 1983. “Funkcje gminy dominialnej.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 13:113-26. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.13.07 [Google Scholar]
  45. Kutrzeba, Stanisław. 1900. “Podwody miast polskich do roku 1564.” Przewodnik Naukowy i Literacki 28:401-11. [Google Scholar]
  46. Leśnodorski, Bogusław. 1971. “Państwo polskie na przełomie stuleci.” In Polska w epoce Oświecenia. Państwo-społeczeństwo-kultura, ed. Bogusław Leśnodorski, 412-39. Warszawa: Wiedza Powszechna. [Google Scholar]
  47. Lewy, Marceli. 1920. Uwagi w kwestii szacowania wynagrodzenia za rekwizycje, dokonane przez Niemców w b. Królestwie Polskim. Warszawa: Drukarnia K. Kowalewskiego. [Google Scholar]
  48. Lis, Rafał. 2017. “Od demokracji bezpośredniej do rządów zgromadzenia? Rousseau i problemy republikańskiego konstytucjonalizmu.” Czasopismo Prawno-Historyczne 1:193-210. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2017.1.9 [Google Scholar]
  49. Markov, Markov, and Albert Soboul. 1984. Wielka Rewolucja Francuzów: 1789. Translated by Elke Morciniec. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. [Google Scholar]
  50. Marszałek, Piotr K. 2008. “Uwagi o zasadach promulgowania aktów normatywnych według prawa polskiego 1807-1950.” Acta Universitatis Wratislaviensis. Prawo 304:189-215. [Google Scholar]
  51. Mathiez, Albert. 1956. Rewolucja francuska. Translated by Władysław Dzwonkowski, Witold Łukaszewicz, and Tadeusz Landecki. Warszawa: Książka i Wiedza. Mażewski, Lech. 2014. “O kształtowaniu się ustroju Królestwa Polskiego w 1831 roku.” Czasopismo Prawno-Historyczne 11:277-94. DOI: https://doi.org/10.14746/cph.2014.46.1.13 [Google Scholar]
  52. Meller, Stefan. 1987. Rewolucja w Dolinie Loary. Miasto Chinon 1788-1798. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  53. Meller, Stefan. 1991. Pożegnanie z rewolucją. Chotomów: Wydawnictwo „Verba”. [Google Scholar]
  54. Meloch, Maksymilian. 1948. Sprawa włościańska w powstaniu listopadowym. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  55. Mencel, Tadeusz. 1962. “Działalność władz cywilnych województwa lubelskiego w okresie powstania listopadowego.” Rocznik Lubelski 5:91-146. [Google Scholar]
  56. Nadzieja, Jadwiga. 1971. Generał Józef Zajączek 1752-1826. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. [Google Scholar]
  57. Niewiadomski, Zygmunt. 1995. “Geneza i istota samorządu terytorialnego. Przekształcenia instytucji.” In Ustrój administracji publicznej, ed. Jan Szreniawski, 142-52. Lublin: Lubelskie Towarzystwo Naukowe. [Google Scholar]
  58. Opas, Tomasz 1971. “Powinności na rzecz dziedziców w miastach szlacheckich województwa lubelskiego w drugiej połowie XVII i XVIII wieku.” Rocznik Lubelski 14:121-44. [Google Scholar]
  59. Panejko, Jerzy. 1926. Geneza i podstawy samorządu terytorialnego. Paryż: Imprimerie de Navarre. [Google Scholar]
  60. Piekosiński, Franciszek. 1896. Ludność wieśniacza w Polsce w dobie piastowskiej. Kraków: Własnym nakładem. [Google Scholar]
  61. Pietkiewicz, Zenon. 1905. Siły i środki ludu naszego. Zarys warunków ekonomicznych ludności włościańskiej w Królestwie Polskim. Warszawa: Księgarnia Naukowa. [Google Scholar]
  62. Podolska-Meducka, Aldona. 2011. Od wojny do wojny. System świadczeń wojennych w Polsce w latach 1918-1922. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie – Oficyna Wydawnicza. [Google Scholar]
  63. Pokrowskij, Josif A. 1927. Historia prawa rzymskiego. Vol. 1. Translated by Henryk Insadowski. Lublin: Uniwersytet Lubelski. [Google Scholar]
  64. Powichrowski, Włodzimierz. 1893a. “O powinności podwodowej w Królestwie Polskim. Część 1.” Gazeta Sądowa Warszawska of 30 January/11 February, 6:81-96. [Google Scholar]
  65. Powichrowski, Włodzimierz. 1893b. “O powinności podwodowej w Królestwie Polskim (ciąg dalszy).” Gazeta Sądowa Warszawska of 6 (18) February, 7:97-112. [Google Scholar]
  66. Powichrowski, Włodzimierz.1893c. “O powinności podwodowej w Królestwie Polskim (dokończenie).” Gazeta Sądowa Warszawska of 27 February/11 March, 10:145-60. [Google Scholar]
  67. Przeniosło, Marek. 2004. “Ziemiaństwo w Królestwie Polskim i jego straty poniesione w pierwszym roku Wielkiej Wojny.” Dzieje Najnowsze 3:95-112. [Google Scholar]
  68. Rafacz, Józef. 1922. Ustrój wsi samorządnej małopolskiej w XVII wieku. Lublin: Uniwersytet Lubelski. [Google Scholar]
  69. Rostworowski, Michał, ed. 1908. Diariusz Sejmu, Tom 2: od 9 lutego do 18 kwietnia 1831. Kraków: Akademia Umiejętności. [Google Scholar]
  70. Rusiński, Władysław. 1939-1947. Osady tzw. „olędrów” w dawnym województwie poznańskim. Poznań-Kraków: Nakładem Polskiej Akademii Umiejętności. [Google Scholar]
  71. Rutkowski, Jan. 1950. Historia gospodarcza Polski. Vol. 2. Poznań: Księgarnia Akademicka. [Google Scholar]
  72. Rutkowski, Marek. 2015. “Regulations in force on the roads if Kingdom of Poland in the constitutional era.” Scientific Journal of Silesian University of Technology. Series Transport 89:141-54. DOI: https://doi.org/10.20858/sjsutst.2015.89.15 [Google Scholar]
  73. Rybarski, Roman. 1910. “Sprawa włościańska na sejmie z r. 1831.” Czasopismo Prawnicze i Ekonomiczne 11:158-214. [Google Scholar]
  74. Starościak, Jerzy. 1977. Prawo administracyjne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  75. Szandra, Roman. 2012. “Samorząd wiejski na prawie wołoskim w Galicji (XIVXVIII wiek).” Wrocławsko- Lwowskie Zeszyty Prawnicze 2:31-53. [Google Scholar]
  76. Szumski, Jerzy. 2002. Uwłaszczenie chłopów w północno-wschodniej części Królestwa Polskiego 1846-1871. Białystok: Wydawnictwo Prymat. [Google Scholar]
  77. Szczygielski, Wojciech. 1960. “Obowiązki i powinności miast i mieszczaństwa w Polsce od XIII do połowy XV wieku.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 5:425-57. [Google Scholar]
  78. Szelągowski, Adam. 1934. Rewolucja francuska 1789-1793. Lwów: Nakładem Filomaty. [Google Scholar]
  79. Szymczak, Jan. 2017. “Z kasztelu do obozu wojennego. Konno, zbrojnie i z dobrze zaopatrzonym wozem.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica 99:57-81. DOI: https://doi.org/10.18778/0208-6050.99.04 [Google Scholar]
  80. Ślusarska, Renata. 2010. “Udział Królestwa Polskiego w finansach Rosji na przełomie XIX i XX stulecia.” Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Sectio F, Historia 2 (65):27-41. DOI: https://doi.org/10.2478/v10068-011-0008-7 [Google Scholar]
  81. Targowski, Michał. 2013. “Samorząd wiejski w osadach olęderskich w Dolinie Dolnej Wisły w przepisach wilkierzy z XVII i XVIII wieku. Organizacja, kompetencje, zasady.” Klio. Czasopismo Poświęcone Dziejom Polski i Powszechnym 2:169-90. DOI: https://doi.org/10.12775/KLIO.2013.020 [Google Scholar]
  82. Thiers, Marie A. 1845. History of the French Revolution. London: Whittaker and Co. [Google Scholar]
  83. Tocqueville, Alexis de. 2009. Dawny ustrój i rewolucja. Translated by Hanna Szumańska-Grossowa. Warszawa: Fundacja Aletheia. [Google Scholar]
  84. Weber, Max. 2002. Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Translated by Dorota Lachowska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  85. Wise, Maurice. 1944. “Requisition During the French Revolution.” Louisiana Law 95 Review 1 (6):47-62. [Google Scholar]
  86. Wojtowicz, Jerzy. 1972. Miasto europejskie w epoce Oświecenia i Rewolucji Francuskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe. [Google Scholar]
  87. Wolski, Jacek. 2016. “Komunikacja i transport w późnym średniowieczu i czasach nowożytnych.” In Bojkowszczyzna Zachodnia: wczoraj, dziś i jutro. Vol. 1, ed. Jacek Wolski, 715-54. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania Polskiej Akademii Nauk. [Google Scholar]
  88. Zabielski, Ludwik. 1973. “Rady obywatelskie w Królestwie Polskim (1815-1830).” Rocznik Lubelski 16:155-71. [Google Scholar]
  89. Zahorski, Andrzej. 1957. “Rola Komisji Policji w organizacji władz miejskich w latach 1791-1792.” Czasopismo Prawno-Historyczne 1 (9):83-114. [Google Scholar]
  90. Zajączkowski, Stanisław M. 1958. “Powinności wojskowe chłopów w Polsce do końca XIII wieku.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 4:425-82. [Google Scholar]
  91. Zajączkowski, Stanisław M. 1978a. “Obowiązki wojskowe wójtów w państwie polskim w okresie monarchii stanowej.” Studia i Materiały do Historii Wojskowości 21:3-44. [Google Scholar]
  92. Zajączkowski, Stanisław M. 1978b. “W sprawie wielkości pocztów rycerskich w Polsce w okresie monarchii stanowej (w świetle dokumentów nadawczych monarchów).” Acta Universitatis Lodziensis. Nauki Humanistyczno-Społeczne 29:61-88. [Google Scholar]
  93. Zajewski, Władysław. 1994. “Powstanie listopadowe 1830-1831.” In Stefan Kieniewicz, Andrzej Zahorski, and Władysław Zajewski, Trzy powstania narodowe, 151-279. Warszawa: Książka i Wiedza. [Google Scholar]
  94. Zakrzewski, Andrzej, and Karolina Studnicka-Mariańczyk. 2014. I wojna światowa z perspektywy dworu. Źródła do dziejów wsi polskiej w XIX w. Radomsko: Wydawnictwo „Taurus”. [Google Scholar]
  95. Zmierczak, Maria. 1989. “Jan Jakub Rousseau – rzecznik totalitaryzmu czy liberalnej demokracji?” Czasopismo Prawno-Historyczne 2:1-16. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.