Salta al menu principale di navigazione Salta al contenuto principale Salta al piè di pagina del sito

V. 16 N. 18 (2) (2021)

Artykuły

„Dobra administracja” jako wzorzec międzynarodowej zasady idei rządów prawa w kontekście Rady Europy

DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2021.16.2-14  [Google Scholar]
Pubblicato: 2022-09-23

Abstract

Artykuł zawiera refleksje na temat koncepcji dobrej administracji, która jest uznawana za niekwestionowany standard międzynarodowy na bazie Rady Europy, który odgrywa coraz większą rolę w odniesieniu do funkcjonowania współczesnej służby publicznej nadając mu charakter nawet „prawa człowieka trzeciej generacji”. Autor zwraca uwagę, że zróżnicowana kultura prawna i kultura polityczna determinują różne rozwiązania instytucjonalne i kompetencyjne w ramach realizacji jednej zasady „dobrej administracji”. W tym celu Rada Europy nie tylko formułuje standardy dotyczące dobrej administracji, ale pomaga również państwom członkowskim w ich praktycznej implementacji. Szczególna rolę w regionie europejskim w kreowaniu i upowszechnianiu standardu dobrej administracji odgrywa poza Radą Europy także Unia Europejska, co jak podkreśla Autor za literaturą wspomaga zjawisko heterogenizacji (partykularyzacji) prawa, co współcześnie idzie w parze z jego postępującą multicentrycznością, która w warunkach globalizacji przekształca prawo w porządek policentryczny, tworzony przez niezależne centra decyzyjne, co dotyczy zarówno prawa krajowego, prawa międzynarodowego, prawa europejskiego, jak i regulacji tworzonych przez ponadnarodowe korporacje. W tym aspekcie podniesiono także rozważania dotyczące prawa do dobrej administracji, także w kategorii pozaprawnej jako wieloaspektowego zjawiska społecznego mającego wpływ na każdego człowieka.

Riferimenti bibliografici

  1. Antonowicz, Lech. 1998. “Zagadnienie podmiotowości prawa międzynarodowego.” Annales UMCS. Sectio G, vol. XLV, 7-30. [Google Scholar]
  2. Antonowicz, Lech. 2002. “Uwagi o pojęciu prawa międzynarodowego w polskim piśmiennictwie naukowym.” Annales UMCS. Sectio G, vol. XLIX, 7-18. [Google Scholar]
  3. Armstrong, David, Theo Farrell, and Helene Lambert. 2007. International Law and International Relations, Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511808753 [Google Scholar]
  4. Bojanowski, Eugeniusz. 2005. “Prawo człowieka do dobrej administracji (kilka refleksji).” Gdańskie Studia Prawnicze, vol. XIII, 161-69. [Google Scholar]
  5. Bignami, Francis. 2012. “Comparative Administrative Law.” In The Cambridge Companion to Comparative Law, edited by Bussani Mauro, and Mattei Ugo, 145-70. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139017206.010 [Google Scholar]
  6. Boughey, Janina. 2013. “Administrative Law: The Next Frontier for Comparative Law.” International & Comparative Law Quarterly 62, no. 1:55-95. DOI: https://doi.org/10.1017/S0020589312000553 [Google Scholar]
  7. Burley, Anne-Marie, and Walter Mattli. 1993. “Europe before the Court: A Political Theory of Legal Integration.” International Organization 47, no. 1:41-76. DOI: https://doi.org/10.1017/S0020818300004707 [Google Scholar]
  8. Cassese, Sabino. 2012. The Global Polity. Global Dimensions of Democracy and the Rule of Law. Sevilla: Global Law Press. [Google Scholar]
  9. Cieślak, Zbigniew. 2003. “Prawo do dobrej administracji (tezy wystąpienia).” In Prawo do dobrej administracji. Materiały ze Zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego. Warszawa-Dębe 23-25 września 2002 r., edited by Zygmunt Niewiadomski, and Zbigniew Cieślak, 18-20. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. [Google Scholar]
  10. Cooper, Paul. 2017. “«Without Which Nothing»: Public Law As the Sine Qua Non of Public Administration.” Administration & Society 49, no. 5:634-57. DOI: https://doi.org/10.1177/0095399717690562 [Google Scholar]
  11. D’Alberti, Marco. 2017. “Transformation of Administrative Law: Italy from Comparative Perspective.” In Comparative Administrative Law, edited by Susan Rose-Ackerman, Peter Lindseth, and Blake Emerson, 102-18. Northampton: Edward Elgar Publishing Limited. [Google Scholar]
  12. De Visscher, Charles. 1960. Theories et réalités en droit international public. Paris: A. Pedone. [Google Scholar]
  13. Farmer, David J. 2010. Public Administration in Perspective: Theory and Practice Through Multiple Lenses. New York: Routledge. [Google Scholar]
  14. Fortsakis, Theodore. 2003. “Zasady rządzące dobrą administracją.” Biuletyn Informacyjny Rady Europy 4:58-68. [Google Scholar]
  15. Franck, Thomas. 1990. The Power of Legitimacy among Nations. Oxford-New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780195061789.001.0001 [Google Scholar]
  16. Frańczuk, Magdalena. 2016. “Podstawy aksjologiczne współczesnej administracji.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 3:17-32. DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0951.0302 [Google Scholar]
  17. Galster, Jan. 1997. “Pojęcie standardu w prawie międzynarodowym publicznym.” Przegląd Stosunków Międzynarodowych 2:23-31. [Google Scholar]
  18. Gulczyńska, Hanna. 2008. “Europejskie standardy „prawa do dobrej administracji.” Społeczeństwo i Polityka 2:100-19. [Google Scholar]
  19. Heuschling, Luc. 2017. “The Complex Relationship between Administrative and Constitutional Law. A Comparative and Historical Analysis.” In The Max Planck Handbooks in European Public Law. Vol. 1: The Administrative State, edited by Sabino Cassese, Armin von Bogdandy, and Peter Huber, 493-556. Oxford: Oxford University Press. [Google Scholar]
  20. Izdebski, Hubert. 1996. Rada Europy. Organizacja demokratycznych państw Europy i jej znaczenie dla Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  21. Jaskiernia, Jerzy. 2008. “Komisarz Praw Człowieka Rady Europy: dorobek i perspektywy.” Humanistyczne Zeszyty Naukowe – Prawa Człowieka 11:188-201. [Google Scholar]
  22. Jaskiernia, Jerzy. 2009a. “Prawo Rady Europy a prawo krajowe – granice i wspólne obszary.” In Prawo międzynarodowe, prawo europejskie i prawo krajowe – granice i wspólne obszary, Księga jubileuszowa dedykowana Prof. Genowefie Grabowskiej, edited by Barbara Mikołajczyk, and Joanna Nowakowska-Małusecka, 254-68. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. [Google Scholar]
  23. Jaskiernia, Jerzy. 2009b. “Zagrożenia dla procesów i instytucji demokratycznych w Europie w świetle prac Rady Europy.” In Demokracja w Polsce i w świecie, edited by Stanisław Zyborowicz, 123-35. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. [Google Scholar]
  24. Jaskiernia, Jerzy. 2000. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Warszawa: Biuro Informacji Rady Europy. [Google Scholar]
  25. Jaskiernia, Jerzy. 2010. “Rada Europy jako «organizacja wartości».” Studia Politologiczne vol. 17, 172-88. [Google Scholar]
  26. Jaskiernia, Jerzy. 2011. “Dobra administracja – konkurencja standardów czy synergia wysiłków Rady Europy i Unii Europejskiej.” In Polska administracja we wspólnej przestrzeni prawnej Unii Europejskiej, edited by Paweł Chmielnicki, and Anna Dybała, 14-32. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach. [Google Scholar]
  27. Kochanowski, Janusz. 2008. “O dobrą administrację.” In Prawo do dobrej administracji. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich. Materiały. No. 60, edited by Dariusz Kijowski 11-17. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. [Google Scholar]
  28. Korczak, Jerzy. 2018. “The Benefit of Using the Comparative Method in Studying Public Administration.” In Comparative Perspectives for Public Administration and Administrative Law, edited by Dominika Cendrowicz, and Agnieszka Chrisidu-Budnik, 13-24. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  29. Koskenniemi, Martti. 2009. “The Politics of International Law – 20 Years Later.” European Journal of International Law 20, no. 1:7-19. DOI: https://doi.org/10.1093/ejil/chp006 [Google Scholar]
  30. Koskenniemi, Martti. 2010. “What is International Law for.” In International Law, edited by Malcolm Evans, 3rd edition, 32-57. Oxford: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/he/9780199565665.003.0002 [Google Scholar]
  31. Kuźnik, Gerard. 2013. “Dobra Administracja jako wyzwanie współczesności.” Zeszyty Prawnicze Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu 13:29-40. [Google Scholar]
  32. Lilovska, Dimitrina. 2003. “Prawo do dobrej administracji w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.” In Prawo do dobrej administracji, edited by Hanna Machińska, “Biuletyn Biura Informacji Rady Europy” 4:110-22. [Google Scholar]
  33. Lipowicz, Irena. 2013. “O mądre prawo i wrażliwe państwo.” Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich – Materiały 80. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. [Google Scholar]
  34. Łukasiewicz, Jan, and Stanisław Wrzosek, ed. 2007. Dobra administracja – teoria i praktyka. Radom: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Handlowej w Radomiu. [Google Scholar]
  35. Machacek, Rudolf. 1997. “Prewencyjny system ochronny w państwach Rady Europy na tle Europejskiej Konwencji Przeciwko Torturom.” Państwo i Prawo 9:39-45. [Google Scholar]
  36. Michalińska, Hanna. 2004. “Wspomnienia, sprawozdania. Prawo do dobrej administracji – Paneuropejska Konferencja Rady Europy.” Służba Cywilna 8:152-65. [Google Scholar]
  37. Mik, Cezary. 1993. “Standardy Rady Europy dotyczące wolności prasy.” Palestra 37, no. 9-10:88-97. [Google Scholar]
  38. Nastase, Adrian, Raluca Miga-Besteliu, Bogdan Aurescu, et al. 2002. Protecting Minorites in the Future Europe – Between Political interest and International Law. Bucarest: Regia Autonomă Monitorul Oficial. [Google Scholar]
  39. Negrut, Vasilica. 2011. “The Europeanization of Public Administration through the General Principles of Good Administration.” Acta Universitatis Danubius. Juridica 7, no. 2:5-15. [Google Scholar]
  40. Nowicki, Marek. 1992. “Geneza Rady Europy.” In Rada Europy. Geneza, cele, struktura, działalność. “Biuletyn Ośrodka Informacji i Dokumentacji Rady Europy” 1:16-18. [Google Scholar]
  41. Patek, Artur, Jan Rydel, Janusz Węc, et al. 2009. Najnowsza historia świata 1945-1963. Vol. 1. Kraków: Wydawnictwo Literackie. [Google Scholar]
  42. Pavel, Nicolae. 2012. “The Right to Good Administration.” Contemporary Readings in Law and Social Justice 4, no. 2:919-33. [Google Scholar]
  43. Pawłowska, Agnieszka. 2018. “Czynniki i trajektorie zmian administracji i polityk publicznych.” In Państwo w czasach zmiany, edited by Iwona Hoffman, Stanisław Michałowski, and Marek Pietraś, 37-62. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  44. Przyborowska-Klimczak, Anna. 1995. “Reforma systemu kontroli Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych wolności.” Państwo i Prawo 10-11:96-105. [Google Scholar]
  45. Robertson, Arthur H. 1975. “The promotion of Human Rights by the Council of Europe.” Human Rights Journal 2-3:545-65. [Google Scholar]
  46. Rousseau, Charles. 1974. Droit international public. Vol. 2: Les sujets de droit. Paris: Sirey. [Google Scholar]
  47. Rowe, Nicola, and Volker Schlette. 1998. “The Protection of Human Rights in Europe after the Eleventh Protocol to the ECHR.” European Law Review: human rights survey 23:3-16. [Google Scholar]
  48. Slage, Derek, and Adam Williams. 2018. “Redefining the boundaries of Public Administration.” Teaching Public Administration 36, no. 3:259-75. DOI: https://doi.org/10.1177/0144739418775789 [Google Scholar]
  49. Strauss, Peter. 2017. “Politics and agencies in the administrative state: the U.S. case.” In Comparative Administrative Law, edited by Susan Rose-Ackerman, Peter Lindseth, and Blake Emerson, 44-59. Northampton: Edward Elgar Publishing Limited. [Google Scholar]
  50. Supernat, Jerzy. 2013. Administracja Unii Europejskiej. Zagadnienia wybrane. Wrocław: Kolonia Limited. [Google Scholar]
  51. Sześciło, Dawid. 2014. “Prawo do dobrej administracji – narzędzie ochrony jednostki przed nadużyciem władzy.” In Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, edited by Dawid Sześciło, 94-108. Warszawa: Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. [Google Scholar]
  52. Szewczyk, Marek. 2003. “Prawo do dobrej administracji w świetle aktów prawa międzynarodowego.” In Prawo do dobrej administracji – Materiały ze zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego. Warszawa-Dębe 23-25 września 2002 r, edited by Zygmunt Niewiadomski, and Zbigniew Cieślak, 53-66. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. [Google Scholar]
  53. Szyszka, Anna. 2019. “Zasada proporcjonalności jako element prawa do dobrej administracji.” In Polski system ochrony prawa człowieka 70 lat po proklamowaniu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Osiągnięcia – bariery – nowe wyzwania i rozwiązania, edited by Jerzy Jaskiernia, and Kamil Spryszak, 451-63. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. [Google Scholar]
  54. Śliwa, Sławomir. 2010. “Prawo do dobrej administracji.” Zeszyty Naukowe Akademii Podlaskiej w Siedlcach 84:217-25. [Google Scholar]
  55. Świątkowski, Andrzej. 2003. “Karty społeczne Rady Europy.” Państwo i Prawo 8:36-45. [Google Scholar]
  56. Świtalski, Piotr. 2009. “Miejsce Rady Europy w europejskiej architekturze instytucjonalnej.” In 60 lat Rady Europy: Tworzenie i stosowanie standardów prawnych, edited by Hanna Machińska, 9-34. Warszawa: Oficyna Prawa Polskiego. [Google Scholar]
  57. Tanquerel, Thierry. 2007. “Dobra administracja w służbie dobrego rządzenia – zagwarantowanie praw podmiotowych i realizacja decyzji demokratycznych.” In W poszukiwaniu dobrej administracji. Materiały konferencyjne (Warszawa, 29-30.11.2007 r.), edited by Hubert Izdebski, and Hanna Machińska, 49-58. Warszawa: Wydział Prawa i Administracji UW. [Google Scholar]
  58. Tholen, Berry. 2011. “Public Virtue Approaches.” In Value and Virtue in Public Administration: A Comparative Perspective, edited by Michiel de Vries, and Pan Kim, 33-46. London: Palgrave Macmillan UK. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230353886_3 [Google Scholar]
  59. Żuradzki, Paweł. 2016. “Prawo do dobrej administracji w polskim porządku prawnym na tle Europejskiego kodeksu dobrej administracji.” In Duch praw w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, edited by Mateusz Kępa, and Maciej Marszał, 53-63. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]

Downloads

I dati di download non sono ancora disponibili.