Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Biuletyn Stowarzyszenia Kanonistów Polskich

Online First

Artykuły

Wzajemna relacja dowodów w sprawach o rozwód i sprawach o stwierdzenie nieważności małżeństwa

DOI: https://doi.org/10.32077/bskp.8750  [Google Scholar]
Opublikowane: 24.07.2024

Abstrakt

Zakres jurysdykcji sądów państwowych i kościelnych w sprawach małżeńskich i wzajemna zależność wydanych przez nie orzeczeń ma istotne znaczenie dla małżonków, którzy z racji obywatelstwa podlegają cywilnemu prawu polskiemu, a w związku z przynależnością do Kościoła katolickiego – również prawu kanonicznemu. Przyjęty w Polsce autonomiczny model jurysdykcji oznacza rozdzielenie kompetencji sądów państwowych i sądów kościelnych orzekających w sprawach małżeńskich. Konsekwencją takiego rozdziału jest brak skutków prawnych orzeczeń sądów powszechnych na gruncie prawa kanonicznego, a orzeczeń trybunałów kościelnych na forum prawa świeckiego. Wyroki wydawane w postępowaniach toczących się w odrębnym porządku prawnym mogą być jednak wzajemnie wykorzystywane w charakterze dowodów. Brak bowiem przeciwwskazań dla wykorzystywania dokumentów „świeckich” w postępowaniach kanonicznych i dokumentów kościelnych w postępowaniach cywilnych. Artykuł ma na celu ukazanie jakie są możliwości wykorzystywania dokumentów „świeckich”, w tym również tych powstałych w toku lub dla potrzeb postępowania rozwodowego, a także wskazanie czy jest możliwe wykorzystanie w sprawie rozwodowej dokumentów z postępowania o stwierdzenie nieważności małżeństwa.

Bibliografia

  1. Bar, Józef. 2009. „Współpraca sądów kościelnych z innymi podmiotami życia publicznego.” W Finis legis Christus. Księga pamiątkowa dedykowana Księdzu Profesorowi Wojciechowi Góralskiemu z okazji siedemdziesiątej rocznicy urodzin, red. Józef Wroceński, i Jan Krajczyński, 223-39. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. [Google Scholar]
  2. Bartczak, Adam. 2013. „Dokument jako środek dowodowy w procesie małżeńskim.” Łódzkie Studia Teologiczne 22:2-13. [Google Scholar]
  3. Cioch, Henryk. 2004. „Głos w dyskusji.” W Prawo wyznaniowe w systemie prawa polskiego, red. Artur Mezglewski, 293-94. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  4. Góralski, Wojciech. 2013. „Konkordat z 1993 r. wyrazem poszanowania niezależności i autonomii dwóch systemów prawa małżeńskiego oraz woli współdziałania Kościoła katolickiego i państwa polskiego na rzecz małżeństwa i rodziny.” W Rodzina w prawie, red. Mieczysław Różański, i Justyna Krzywkowska, 191-203. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. [Google Scholar]
  5. Jędrejek, Grzegorz. 2008. „Regulacja instytucji małżeństwa w prawie kanonicznym i świeckim.” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny nr 2:47-63. [Google Scholar]
  6. Knoppek, Krzysztof. 1993. Dokument w procesie cywilnym. Poznań: Polski Dom Wydawniczy Ławica. [Google Scholar]
  7. Krukowski, Józef. 1994. „Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską podpisany 28 lipca 1993 – zagadnienia prawnoustrojowe.” W Nowy Konkordat a prawo polskie, red. Józef Krukowski, 7-63. Warszawa: Wydawnictwo Civitas Christiana. [Google Scholar]
  8. Krukowski, Józef. 2000. Polskie prawo wyznaniowe. Warszawa: Wydawnictwo PWN. [Google Scholar]
  9. Krukowski, Józef. 2004. „Konstytucyjny model stosunków między państwem a Kościołem w III Rzeczypospolitej.” W Prawo wyznaniowe w systemie prawa polskiego, red. Artur Mezglewski, 79-113. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  10. Krzywkowska, Justyna. 2018. Współdziałanie państwa i Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce w zakresie opieki i wychowania dzieci zgodnie z przekonaniami rodziców. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego. [Google Scholar]
  11. Majer, Piotr. 2002. „Niestawiennictwo strony pozwanej w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.” Ius Matrimoniale nr 7:167-90. [Google Scholar]
  12. Majer, Piotr. 2007. „Uznawanie przez państwo wyroków sądów kościelnych w sprawach małżeńskich. Czy byłoby pożyteczne przyjęcie takiego systemu w Polsce?” W Funkcje publiczne związków wyznaniowych, red. Artur Mezglewski, 413-31. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  13. Przygoda, Daniel. 2018. „Dopuszczalność wykorzystania procedury „Niebieskiej Karty” w kanonicznym procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.” W Współczesne wyzwania postępowania dowodowego. Kortowski Przegląd Prawniczy. Monografie, red. Marek Paszkowski, i Karolina Rzeczkowska, 125-32. Olsztyn: Wydawnictwo UWM. [Google Scholar]
  14. Rakoczy, Bartosz. 2002. „Orzeczenie sądu kościelnego a orzeczenie sądu państwowego. Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17.11.2000 r., sygn. akt V CKN 1364/00.” Państwo i Prawo nr 1:110-14. [Google Scholar]
  15. Rozkrut, Tomasz. 2015. „Komentarz do art. 3. Tytuł III – Wprowadzenie i instrukcja sprawy.” W Praktyczny komentarz do Listu apostolskiego motu proprio Mitis Iudex Dominus Iesus papieża Franciszka, red. Piotr Skonieczny, 89-121. Tarnów: Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos. [Google Scholar]
  16. Rybaczek, Aleksandra. 2018. „Akta sprawy rozwodowej i ich wykorzystanie w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa.” W Współczesne wyzwania postępowania dowodowego. Kortowski Przegląd Prawniczy. Monografie, red. Marek Paszkowski, i Karolina Rzeczkowska, 142-50. Olsztyn: Wydawnictwo UWM. [Google Scholar]
  17. Ryguła, Piotr. 2019. „Autonomia trybunałów kościelnych w Polsce w orzekaniu nieważności małżeństwa kanonicznego: przyczynek do analizy zagadnienia.” Roczniki Nauk Prawnych nr 4:155-72. [Google Scholar]
  18. Rynkowski, Michał. 2013. Sądy wyznaniowe we współczesnym europejskim porządku prawnym. Wrocław: Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. [Google Scholar]
  19. Rzepecki, Arnold. 2013. „Funkcjonowanie prawa kanonicznego w polskim porządku prawnym – zarys tematu.” Acta Erasmiana nr 5:163-85. [Google Scholar]
  20. Świto, Lucjan. 2010. „Moc dowodowa dokumentów kościelnych w procedurze cywilnej.” Prawo Kanoniczne 53, nr 1-2:245-68. [Google Scholar]
  21. Witkowski, Wojciech. 2018. Natura i moc dowodowa dokumentu w kanonicznym procesie sądowym. Lublin: Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu. [Google Scholar]
  22. Zarzycki, Zdzisław. 2014. „Zasada niezależności i autonomii Kościoła i państwa – czym naprawdę jest?” Annales Canonici nr 2:69-117. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.