Postać biskupa Henryka Grzondziela, sufragana opolskiego w latach 1959—1968, zasługuje na uwagę przede wszystkim ze względu na łączenie w sobie ważnych elementów rodzimego wychowania i religijności z piastowaniem różnych stanowisk kościelnych, do godności biskupiej włącznie. W niniejszym artykule na początku przestawiono środowisko rodzinne, lata dziecięce i okres studiów przyszłego biskupa. W drugiej części omówiono posługę w diecezji wrocławskiej w latach 1923-1945. W kolejnej ukazano pracę w archidiecezji wrocławskiej w latach 1945-1953. Na końcu scharakteryzowano działalność Henryka Grzondziela w diecezji opolskiej w latach 1953-1968.