Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 69 (1988): Nasza Przeszłość

Artykuły

Katedra biskupa Jordana w świetle badań archeologicznych

  • Krystyna Józefowicz
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1988.69.133-158  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.1988

Abstrakt

Badania archeologiczne prowadzone w katedrze poznańskiej po II wojnie światowej pozwoliły na odkrycie śladów i pozostałości najstarszej polskiej katedry, św. Piotra biskupa Jordana. Artykuł w sposób syntetyczny opisuje wyniki badań wykopaliskowych prowadzonych w latach 1946-1956 i stanowi próbę odtworzenia pierwotnej, przedromańskiej budowli. Pierwszą katedrą, zbudowaną około 968 r., była trójnawowa bazylika o powierzchni m.in. ​​około 1000 m2 i 49 m długości. Choć mury uległy zniszczeniu – szczególnie na przełomie XV i XV wieku. — można odtworzyć ogólny plan piętra i konstrukcję budynku. Kwadratowy chór zamknięto półkolistą absydą i flankowano po bokach prostokątnymi przybudówkami, nieco szerszymi od naw bocznych. Część środkowa tej trzyczęściowej budowli miała tę samą wysokość co nawa główna, natomiast części boczne zwiększały wysokość nawy w postaci dwóch symetrycznych wież. Zachodnia, pochodząca z około 968 r., została przebudowana przed 1034-1038. Katedra została zniszczona podczas najazdu czeskiego księcia Brzetysława na Grosspollen. Z pierwotnego wnętrza zachowały się pozostałości posadzek i grobów. Na uwagę zasługują dwa nagrobki (a raczej ich rozbite pozostałości), które można określić mianem mauzoleów.

Bibliografia

  1. Józefowiczówna K., Z badań nad architekturą przedromańską i romańską w Poznaniu, „Polskie Badania Archeologiczne”, t. 9, Wrocław 1963. [Google Scholar]
  2. Kehr P., Das Erzbistum. Magdeburg und die erste Organ: station der christlichen Kirche in Polen, Berlin 1920. DOI: https://doi.org/10.1515/9783112504987 [Google Scholar]
  3. Labuda G., O najstarszej orpanizacji Kościoła w Polsce, 1984. [Google Scholar]
  4. Łowmiański H., Początki Polski, t. 4 Warszawa 1973. [Google Scholar]
  5. Umiński J., Powstanie biskupstwa poznańskiego i zależnego odeń archidiakonatu czerskiego, „Wiadomości Kościelne”, Wrocław 7: 1962. [Google Scholar]
  6. Weiss A., Rola i funkcje prowincji kościelnych w Kościele okresu starożytnego i wczesnego średniowiecza, 1981. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.