Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 127 (2017): Nasza Przeszłość

Artykuły

Ks. arcybiskup Adam Kozłowiecki SJ w obozie koncentracyjnym w Dachau w 1972 roku

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2017.127.221-240  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2017

Abstrakt

25 sierpnia 1972 roku, w przeddzień rozpoczęcia XX Letnich Igrzysk Olimpijskich w Monachium, podczas Godziny Wspomnień na terenie byłego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego w Dachau, arcybiskup Adam Kozłowiecki SJ (1911-2007) wygłosił przemówienie, które stanowiło ostrzeżenie przed nienawiścią i wezwanie do budowania cywilizacji na fundamencie Ewangelii miłości i szacunku wobec każdego człowieka. Przemówienie hierarchy Kościoła zambijskiego miało wyjątkowy wymiar, albowiem był on więźniem hitlerowskich obozów koncentracyjnych w Auschwitz i Dachau. Po cudownym uwolnieniu z obozu w Dachau udał się do Rodezji Północnej (obecnie Zambia) i jako misjonarz poświęcił jej 61 lat życia. Jezuita polski przywołał w przemówieniu polskiego franciszkanina Maksymiliana Marię Kolbego (1894-1941), którego rok wcześniej 17 października 1971 roku beatyfikował papież Paweł VI, i ukazał go jako wzór zwycięzcy w walce nienawiści z miłością. Podkreślał w przemówieniu, że wszyscy jesteśmy braćmi i wszyscy mamy wspólnego Ojca – Boga. Przemówienie arcybiskupa A. Kozłowieckiego odbiło się dużym echem w Niemczech. Wspominano je także w Afryce, m.in. w Zambii i Południowej Afryce. W Polsce do rozpowszechnienia przemówienia arcybiskupa A. Kozłowieckiego w obozie w Dachau przyczynił się „Tygodnik Powszechny”, który opublikował je w całości we własnym tłumaczeniu w języku polskim i opatrzył dwoma zdjęciami z uroczystości na terenie obozu w Dachau

Bibliografia

  1. Catalogus Provinciae Germaniae Superioris Societatis Iesu ineunte anno 1971, Altoetting 1970. [Google Scholar]
  2. Catalogus Provinciae Germaniae Superioris Societatis Iesu ineunte anno 1972, Altoetting 1971. [Google Scholar]
  3. Kozłowiecki A., Moja Afryka, moje Chingombe. Dzieje misjonarza opisane w listach do Przyjaciół, wyboru listów dokonał i opracował L. Grzebień SJ, Wydawnictwo WAM, Kraków 1998. [Google Scholar]
  4. Kozłowiecki A., Nienawiść jest bezsensowna, „Tygodnik Powszechny” nr 38z 17 IX 1972, s. 1-2. [Google Scholar]
  5. Kozłowiecki A., Ucisk i strapienie, Kraków 19952 (wydanie niemieckie: Not und Bedrängnis. Als Jesuit in Auschwitz und Dachau. Lagertagebuch, mit einem Geleitwort von Reinhard Kardinal Marx, herausgegeben und mit einer Einführung versehen von Manfred Deselaers und Bernhard Sill, übersetzung aus dem Polnischen: Herbert Ulrich, Verlag Friedrich Pustet, Regensburg 2016). [Google Scholar]
  6. Kozłowiecki A., Wśród ludu Zambii, cz. 2: Listy z misyjnego frontu, wyboru dokonał i do druku przygotował L. Grzebień SJ, Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, Kraków 1978. [Google Scholar]
  7. Przemówienie J. E. Ks. Arcybiskupa Adama Kozłowieckiego, T.J., „Posłaniec” Duszpasterstwa dla Polskiej Grupy Olimpijskiej, nr 2 z 25 VIII 1972 r., wyd. ks. prałat Juliusz Janusz, Mannheim. [Google Scholar]
  8. Cieślak S., Kardynał Adam Kozłowiecki, Kraków 20092. [Google Scholar]
  9. Graczyk W., Wosiński Jan, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. XX, Lublin 2014, k. 927. [Google Scholar]
  10. Js, Dialog, um den Willen Gottes zu erkennen. Christliche Nächstenliebe kennt keine Grenzen, „Regensburger Bistumsblatt”, Kirchenzeitung der Diözese Regensburg, nr 37 z 10 IX 1972, s. 20. Kronika olimpijska, „Życie Warszawy” z 5 VIII 1972 r. [Google Scholar]
  11. Polak G., Kto jest kim w Kościele. Ekumeniczne „who is who” chrześcijaństwa w Polsce, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  12. Polski biskup wygłosi homilię na stadionie olimpijskim, „Słowo Powszechne” z 12 VIII 1972 r. [Google Scholar]
  13. Service at Dachau before the Games, „The Southern Cross” z 20 IX 1972 r., s. 14. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>