Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 26 (2022)

Artykuły

Badanie śladów zapachowych – istniejące problemy i współczesna perspektywa rozwoju praktyki

  • Olga Matusiak
DOI: https://doi.org/10.52097/pwk.5438  [Google Scholar]
Opublikowane: 2023-04-25

Abstrakt

Artykuł przedstawia omówienie istniejących problemów związanych z badaniem śladów zapachowych i praktyką przeprowadzania badań oraz perspektywy rozwoju osmologiiw świetle nowych metod badawczych. Scharakteryzowano aktualne metody pobierania śladów, materiałów porównawczych, ich zabezpieczania oraz przebieg badania osmologicznego. Przybliżony został problem zapachu jako śladu kryminalistycznego, opisano jego cechyi ogólną charakterystykę przydatną z kryminalistycznego punktu widzenia. Ukazane zostały również dylematy organów wymiaru sprawiedliwości w Polsce związane z oceną dowodu uzyskanego na podstawie takiego badania oraz ewolucja podejścia sądów do tej kwestii, poczynając od początkowego zawierzenia w nieomylność tej metody, przez postawienie pytań odnośnie do jej prawidłowości, kończąc na wysokiej ostrożności związanej z niepewnym jej charakterem. Poruszono zagadnienie naukowości badań osmologicznych oraz wskazano, w jaki sposób należy postępować, aby uzyskać maksymalny możliwy obiektywizm wyniku badania. Opisany został także rozwój badań osmologicznych w Polsce i na świecie oraz perspektywy stworzenia takich urządzeń, które w całości wykluczyłyby udział psów w badaniach.

Bibliografia

  1. Literatura [Google Scholar]
  2. Bednarek T., Podstawowe zagadnienia z badań osmologicznych, „Problemy Kryminalistyki” 1998, nr 222. [Google Scholar]
  3. Chyżak K., Fus A., Ślady osmologiczne, Ogólnopolska Konferencja Naukowa, Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź, maj 2015 https://www.researchgate.net/publication/276314546_Slady_osmologiczne (dostęp 17.08.2022). [Google Scholar]
  4. Ciesielski M., Przegląd technologii biometrycznych, budowa typowych systemów, zastosowania, aspekty prawne, „Zeszyty Naukowe Wyższe Szkoły Ekonomii i Informatykiw Krakowie” 2014, z. 10. [Google Scholar]
  5. Coren S., Inteligencja psów, Książka i Wiedza, Warszawa 1997. [Google Scholar]
  6. Domin-Kuźma A., Wartość diagnostyczna i wartość dowodowa badań DNA, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2012, t. 4. [Google Scholar]
  7. Duniewska M., Ewolucja metod badań zapachowych – początki osmologii w Polsce, „Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego” 2015, t. XXXV, nr 3670. [Google Scholar]
  8. Dzierżanowska J., Identyfikacja osmologiczna w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego, „Palestra” 2016, nr 51/5–6(581–582). [Google Scholar]
  9. Dzierżanowska J., Metodyka ekspertyzy osmologicznej, „Roczniki Nauk Prawnych” 2016, nr 3. [Google Scholar]
  10. Goc M., Osmologia, w: E. Gruza, M. Goc, J. Moszczyński (red.), Kryminalistyka, czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. [Google Scholar]
  11. Gondowicz M., Wykorzystanie psiego nosa w kryminalistyce, czyli słów kilka o osmologiiw Polsce, Czwarte Warsztaty Kynologiczne „Pies w służbie”, Zakład Karny w Goleniowie, 18 maja 2018 r. [Google Scholar]
  12. Instrukcja pobierania próbek zapachów od osób, Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji, Nr BJ-W4/IMb-1/In-2., 14 sierpnia 2013 r. [Google Scholar]
  13. Instrukcja zabezpieczania próbek zapachów z miejsc, podłoży oraz przedmiotów, Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji, Nr BJ-; W4/Mb-1/In-1, 14 sierpnia 2013 r. [Google Scholar]
  14. Jamrożek K., Badania zapachowe i ich rola w kryminalistyce. Osmology tests, „Zeszyty Studenckiego Ruchu Naukowego Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach” 2019, t. 28, cz. 1. [Google Scholar]
  15. Jędrzejczyk M., Analiza ekspertyzy osmologicznej – metodologia i wartość dowodowa w postępowaniu karnym, „Młody Jurysta. Kwartalnik Studentów i Doktorantów Wydziału Prawa i Administracji UKSW” 2017, nr 4. [Google Scholar]
  16. Metodyka badań osmologicznych, Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji, Nr BJ-W4-Mb-1, 14 sierpnia 2013 r. [Google Scholar]
  17. Milkowski K., Kierunek rozwoju badań osmologicznych, Katedra Pedagogiki Katolickiej KUL, Stalowa Wola 2016. [Google Scholar]
  18. Milkowski K., Zarys historii badań osmologicznych, „Kortowski Przegląd Prawniczy” 2017, nr 2. [Google Scholar]
  19. Moszczyński J., Badania biologiczne, w: E. Gruza, M. Goc, J. Moszczyński (red.), Kryminalistyka, czyli o współczesnych metodach dowodzenia przestępstw, Wolters Kluwer, Warszawa 2020. [Google Scholar]
  20. Standardy wyposażenia pracowni osmologicznych w laboratoriach kryminalistycznych kwp/KSP, Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji, Nr BJ-W4-St-1, 14 sierpnia 2013 r. [Google Scholar]
  21. Wilson A.D., Baietto M., Applications and advances in electronic-nose technologies, „Sensors” (Basel) 2009, nr 9(7), s. 5099–5148. Published online 2009 Jun 29. doi: 10.3390/s90705099 PMCID: PMC3274163 PMID: 22346690. [Google Scholar]
  22. Wiśniewska M., Jak pachnie sprawca? Wartość diagnostyczna i praktyczne znaczenie ekspertyzy osmologicznej, E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2014. [Google Scholar]
  23. Źródła prawa [Google Scholar]
  24. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego, Dz. U. 1997 Nr 89, poz. 555. [Google Scholar]
  25. Zarządzenie nr 3 Komendanta Głównego Policji z dnia 17 stycznia 2014 r. w sprawie uprawnień do wydawania opinii oraz wykonywania czynności w policyjnych laboratoriach kryminalistycznych, Dz. Urz. KGP z 2014 r., poz. 7. [Google Scholar]
  26. Zarządzenie nr 296 Komendanta Głównego Policji z dnia 20 marca 2008 r. w sprawie metod i form wykonywania zadań z użyciem psów służbowych, szczegółowych zasad ich szkolenia oraz norm wyżywienia, Dz. Urz. KGP z 2019 r., poz. 11 ze zm. [Google Scholar]
  27. Źródła internetowe [Google Scholar]
  28. Bednarek T., Czym zajmuje się Osmologia?, http://kryminalistyka.wpia.uw.edu.pl/files/2012/10/osm1.pdf (dostęp 12.08.2022). [Google Scholar]
  29. Psi węch – jak działa i dlaczego jest taki wyczulony?, https://www.klinwet.pl/2020-11-12/psi-wech-jak-dziala-i-dlaczego-jest-taki-wyczulony (dostęp 12.08.2022). [Google Scholar]
  30. Wasilewski T., Nowoczesne narzędzia analizy zapachów – elektroniczny nos, „Laborant” 2017, nr 3, https://laborant.pl/nowoczesne-narzedzia-analizy-zapachow-elektroniczny-nos (dostęp 17.08.2022). [Google Scholar]