Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer

Vol. 21 (2017)

Artykuły

Crimes against cultural heritage in southeastern Poland in the context of the Polish-Ukrainian historical relations

  • Franciszek Trzebski
DOI: https://doi.org/10.52097/pwk.5525  [Google Scholar]
Published: 2023-06-06

Abstract

The article deals with the history of the Polish-Ukrainian relations from the Middle Ages, by Khmelnytsky Uprising, regaining independence by Poland, Volhynia genocide, Operation Vistula, till the contemporary relations of these two nations.
Against this background, there were analyzed further regulations devoted to the preservation of monuments and the effectiveness of legal records against destruction, looting, illegal export of artefacts abroad. The destruction of the Ukrainian material culture in
Poland, as well as Polish one on the lands incorporated into the Ukrainian SSR, often took place in the face of indifference, quiet acceptance or even at the instigation of the authorities. Finally, the author proposes de lege ferenda remarks on legal regulations
protecting monuments

References

  1. Banach A., Nikifor, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2004, s. 14. [Google Scholar]
  2. Bandera honorowym obywatelem, http://www.portal.arcana.pl/Bandera-honorowym-obywatelem-sokala [Google Scholar]
  3. Bedej A., Źródła do siedemnasto- i osiemnastowiecznych dziejów artystycznych kościoła i klasztoru oo. Bernardynów w Sokalu, w: P. Krasny (red.), Sztuka dawnej ziemi chełmskiej i województwa bełskiego, Universitas, Kraków 1999 [Google Scholar]
  4. Biskupski R., Ikony w zbiorach polskich, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1991. [Google Scholar]
  5. Bojarski M., Radecki W., Ochrona zabytków w polskim prawie karnym. Stan aktualny i propozycje de lege ferenda, w: Kaczmarek J. (red.), Prawnokarna ochrona dziedzictwa kultury, Zakamycze, Kraków 2006 [Google Scholar]
  6. Dusik A., Łemkowski Los. Ruś Szlachtowska, „Tygodnik Podhalański”. [Google Scholar]
  7. Eberhardt P., Między Rosją a Niemcami. Przemiany narodowościowe w Europie Środkowo-Wschodniej w XX w., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 [Google Scholar]
  8. Giedroyc J., Autobiografia na cztery ręce, 2 wyd., Czytelnik, Warszawa 1994 [Google Scholar]
  9. Golat R., Ustawa o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, Zakamycze, Kraków 2004. [Google Scholar]
  10. Grajko J., Świadczą o naszej tu obecności, „Przegląd Prawosławny” 2010, nr 7 (301) [Google Scholar]
  11. Historia: Tomaszów Lubelski – św. Mikołaja Cudotwórcy, Lublin.cerkiew.pl [Google Scholar]
  12. Interpelacja posła dr. Stefana Barana do Prezesa Rady Ministrów w sprawie zburzenia z polecenia starostów powiatowych 107 świątyń prawosławnych w czerwcu i lipcu 1938 r., „Przegląd Prawosławny” 2008, nr 7 (277) [Google Scholar]
  13. Kaczmarek J.. Prawnokarna ochrona dziedzictwa kultury. Wydawnictwo Zakamycze Kantor Wydawniczy Kraków 2006 [Google Scholar]
  14. Kowal P., Przyczynki do dziejów sprawy ukraińskiej w Polsce, w: Kowal P., Ołdakowski J., Zuchniak M. (red.), Nie jesteśmy ukrainofilami. Polska myśl polityczna wobec Ukraińców i Ukrainy – antologia tekstów, Kolegium Europy Wschodniej, Wrocław 2008 [Google Scholar]
  15. Kowelnews, Miasto, w którym się urodziłem, http://kowelnews.wordpress.com [Google Scholar]
  16. Krawczyk P., Przebrzmiało nawet echo, „Na Przykład” 1994, nr 19. [Google Scholar]
  17. Krochmal T., Problemy ochrony zabytków przed nielegalnym wywozem z kraju, Oficyna Wydawnicza Aspra-JR, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  18. Kurier Galicyjski, 30 marca – 12 kwietnia 2012, nr 6(154); [Google Scholar]
  19. Mastej A., Zabytkowe cerkwie w Jasielskiem, „Rocznik Jasielski” 1970–1971 [Google Scholar]
  20. Matka Boska w rękach złodziei, „Super Express”, 13 lipca 1992 r. [Google Scholar]
  21. Mironowicz A., Kościół prawosławny na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok 2011 [Google Scholar]
  22. Motyka G., Od rzezi wołyńskiej do akcji „Wisła”: konflikt polsko-ukraiński 1943–1947, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2001 [Google Scholar]
  23. Motyka G., W kręgu „Łun w Bieszczadach”. Szkice z najnowszej historii polskich Bieszczad, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  24. Ogrodzki P., Ikonoklaści w XXI w. Sędzia Sądu Rejonowego w Jarosławiu nakazał zniszczenie 23 ikon, „Cenne, Bezcenne, Utracone” 2005, nr 1–2 [Google Scholar]
  25. Papierzyńska-Turek M., Między tradycją a rzeczywistością. Państwo wobec prawosławia 1918–1939, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1989 [Google Scholar]
  26. Próba podpalenia kościoła w Uściu Gorlickim, „Gazeta Krakowska”, 30 września 1991 r. [Google Scholar]
  27. Rąkowski G., Wołyń, Oficyna Wydawnicza Rewasz, Pruszków 2005 [Google Scholar]
  28. Reinfuss R., Śladami Łemków 1990 Wydawnictwo PTTK Warszawa. [Google Scholar]
  29. Ryńca M., Administracja Apostolska Łemkowszczyzny w latach 1945–1947, Towarzystwo Wydawnicze „Historia Iagellonica”, Kraków 2001 [Google Scholar]
  30. Siemaszko W., Siemaszko E., Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939–1945, t. 1–2, Wydawnictwo von Borowiecky, Warszawa 2000 [Google Scholar]
  31. Sowa A.L., Stosunki polsko-ukraińskie 1939–1947: zarys problematyki, Towarzystwo Sympatyków Historii, Kraków 1998 [Google Scholar]
  32. Specyfika i stan badań w dniu dzisiejszym nad sztuką sakralną na południowo-wschodnich kresach Rzeczpospolitej. Uwagi na przykładzie wybranych świątyń bernardyńskich, w: Zabytki sztuki na dawnych kresach wschodnich, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 1997, s. 50–51. [Google Scholar]
  33. Spłonął klasztor w Sokalu, http://www.bibula.com, 27 marca 2012 r. (dostęp 10.10.2017). [Google Scholar]
  34. Tazbir J., Łyżka dziegciu w ekumenicznym miodzie. Po co nam kościół, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  35. Torzecki R., Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1993 [Google Scholar]
  36. Trzebski F., Kradzieże z muzeów w Polsce. Analiza kryminalistyczna i stopień zagrożenia – wybrane przypadki, „Problemy Współczesnej Kryminalistyki” 2010, t. XIV [Google Scholar]
  37. Wołanie z Wołynia, nr 4 (101), lipiec–sierpień 2011 [Google Scholar]
  38. Wysocki J., Ukraińcy na Lubelszczyźnie w latach 1944–1956, Instytut Pamięci Narodowej, Lublin 2011 [Google Scholar]
  39. Zeidler K., Prawo ochrony dziedzictwa kultury, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2007 [Google Scholar]
  40. Ziembikiewicz Z. „Smok”, W partyzantce u „Rysia”, Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1982; G. Motyka, op. cit., s. 367; Z. Mańkowski, J. Markiewicz, J. Naumiuk, Bataliony Chłopskie na Lubelszczyźnie (1940–1944), Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1980. [Google Scholar]