Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Tom 29 (2022)

Artykuły

Przyczynek do dyskusji o potrzebie ­digitalizacji czasopism religijno-wojskowych… polskiego uchodźstwa od 1939 r. Na przykładzie czasopism „Rozkaz Wewnętrzny Biskupa Polowego” (1940-1946), „Nauka Chrystusowa” (1940-1946) i „W Imię Boże” (1941-1946)

  • Andrzej Kunert
DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2022.331-355  [Google Scholar]
Opublikowane: 19.09.2023

Abstrakt

W czasie II wojny światowej na uchodźstwie kontynuowano wydawanie jednego tylko przedwojennego polskiego czasopisma wojskowo-religijnego, którym był „Rozkaz Wewnętrzny Biskupa Polowego...” (wydawany od 1936 r. w Warszawie). Artykuł poświęcony został także dwóm nowym czasopismom wojskowo-religijnym: „Nauce Chrystusowej” (wydawanej od 1940 r.) i „W Imię Boże” (wydawanemu od 1941 r., które w 1945 r. osiągnęło nakład 50.000 egzemplarzy, największy wśród polskich czasopism na uchodźstwie w czasie II wojny światowej). Autor artykułu przekonuje, iż mieliśmy wówczas do czynienia z niezwykłym sprzężeniem zwrotnym, bowiem polska prasa wojskowa (w tym wojskowo-religijna) na uchodźstwie w czasie II wojny światowej cieszyła się największą popularnością wśród żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, a jednocześnie prasa ta miała bardzo silny wkład w umacnianie sił duchowych i moralnych polskich żołnierzy, „najpobożniejszych pielgrzymów” i „prawdziwych rycerzy chrześcijańskich” (słowa Ojca Świętego Piusa XII).

Bibliografia

  1. Bocheński J. M., O prasie religijnej Wojska Polskiego 1940-1945, „Duszpasterz Polski Zagranicą”, Rzym, I-III 1987, nr 1. [Google Scholar]
  2. Bocheński J. M., Wspomnienia, wyd. 2 zmienione, Kraków 1994. [Google Scholar]
  3. Borkowicz J., Duszpasterska i charytatywna działalność biskupa polowego Józefa Gawliny w latach 1939-1945, część 2, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”, 21 (1988). [Google Scholar]
  4. Centralny katalog polskich czasopism wojskowych, [t. I], oprac. R. Hancko i Z. Rutkowski, Warszawa 1967. [Google Scholar]
  5. Czarnik O. S., W drodze do utraconej Itaki. Prasa, książki i czytelnictwo na szlaku Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich (1940-1942) oraz Armii polskiej na Wschodzie i 2. Korpusu (1941-1946), Warszawa, 2012. [Google Scholar]
  6. Encyklopedia Katolicka, t. XX, Lublin 2014. [Google Scholar]
  7. Encyklopedia polskiej emigracji i Polonii, red. K. Dopierała, t. 2: F-K, Toruń 2003; t. 5: S-Ż, Toruń 2005. [Google Scholar]
  8. Gawlina J., In viam pacis. Dziennik Biskupa Polowego Wojska Polskiego 1939-1945, oprac. J. Myszor, Katowice 2019. [Google Scholar]
  9. Gawlina J., Wspomnienia, oprac. J. Myszor, Katowice 2004. [Google Scholar]
  10. „Gazeta Polska”, Warszawa, 1939. [Google Scholar]
  11. Józef Feliks Gawlina Biskup Polowy Polskich Sił Zbrojnych, oprac. A. K. Kunert, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  12. Kotkowski Z., Drukarnia, Biuro Prasowe i Wydawnictwa Religijne Biskupa Polowego, w: tegoż, Biskup Polowy ks. Józef Gawlina. Bagdad – Londyn, Londyn 1964, s. 27-46. [Google Scholar]
  13. Kowalik J., Bibliografia czasopism polskich wydanych poza granicami Kraju od września 1939 roku, t. II-V, Lublin 1976, 1988. [Google Scholar]
  14. Kowalik J., Czasopiśmiennictwo, w: Literatura polska na obczyźnie 1940-1960, red. T. Terlecki, t. II, Londyn 1965. [Google Scholar]
  15. Kowalkowski A. F., Duszpasterstwo Polskich Sił Powietrznych we Francji i w Wielkiej Brytanii 1939-1946, „Studia Pelplińskie”, 10 (1979). [Google Scholar]
  16. „Kurier Warszawski”, Warszawa, 1939. [Google Scholar]
  17. Lewandowska S., Prasa polskiej emigracji wojennej 1939-1945, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  18. „Monitor Polski”, Warszawa, 1939. [Google Scholar]
  19. „Nauka Chrystusowa”, Rzym – Paryż – Kirkcaldy/Perth – Rzym – Cecchignoli koło Rzymu, 1940-1946. [Google Scholar]
  20. Polonica zagraniczne. Bibliografia za okres od września 1939 do 1955 roku, t. I: A-J, Warszawa 1975; t. II: K-Q, Warszawa 1987; t. III: R-Ż, Warszawa 1991 t. IV: Uzupełnienia, Warszawa 2003; t. V: Indeksy, Warszawa 2003. [Google Scholar]
  21. „Rozkaz Wewnętrzny Biskupa Polowego...”, Paryż – Londyn – Dunholme Lodge, 1940-1946. [Google Scholar]
  22. Rozkaz Wewnętrzny Biskupa Polowego Wojsk Polskich. Rok 1938 i Rozkaz Wewnętrzny Biskupa Polowego Wojsk Polskich. Rok 1939, oba tomy przygotowane przez komitet redakcyjny pod kierownictwem ks. płk. R. Mokrzyckiego i poprzedzone tym samym Słowem Biskupa Polowego Wojska Polskiego przez gen. dyw. prof. dr. hab. T. Płoskiego, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  23. Sawicki T., Rocznik bibliograficzny druków w języku polskim oraz w językach polskich wydanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1.IX.1939 – 31.XII.1941, Edynburg-Londyn 1942; 1.I.1942 – 31.XII.1942, Edynburg-Londyn 1943; 1.I.1943 – 31.XII.1943, Edynburg-Londyn 1944. [Google Scholar]
  24. „Szkoła Chrystusowa”, Lwów, 1930. [Google Scholar]
  25. Szwedo B., Kapelani wojskowi na drogach do niepodległości. Sto biogramów na stulecie Biskupstwa Polowego w Polsce, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  26. „W Imię Boże”, Kirkcaldy/Perth – Bagdad – Jerozolima – Rzym, 1941-1946. [Google Scholar]
  27. „Wiadomości Polskiej Misji Katolickiej w Londynie”, 1941. [Google Scholar]
  28. Zabielska J., Bibliography of books in Polish or relating to Poland published outside Poland since Seprember 1st, 1939, vol. I 1939-1951, Londyn 1960. [Google Scholar]
  29. Zadura R., Działalność wydawnicza o. Józefa Innocentego Marii Bocheńskiego OP podczas II wojny światowej w latach 1940-1943, „Archiwum Emigracji”, Toruń, 2010, nr 1-2 (12-13). [Google Scholar]