Przedmiotem niniejszego opracowania jest omówienie wybranych pojęć nazywanych przeze mnie „pojęciami operacyjnymi”. Pomimo tego, że zostały wprowadzone do badań biologicznych z różnych perspektyw epistemologicznych, wszystkie odegrały ważną rolę w rozwoju embriologii jako nauki. Były przydatne poznawczo w planowaniu obserwacji i eksperymentów biologicznych na obszarze morfogenezy. Stanowiły istotny element przyczynowy teorii wyjaśniających i opisujących przebieg procesów epigenetycznych.