Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 14 Nr 1 (2021)

Artykuły

Freedom of Conscience as a Human Right and Conscience Clause as a Legal Institution in the International System of Human Rights Protection (Special Focus on European Context)

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2021.14.1-19  [Google Scholar]
Opublikowane: 21.07.2022

Abstrakt

The United Nations recognized the right to conscientious objection to military service only in 2004, with far-reaching restrictions. At the Council of Europe, interpretation for the purpose of issuing ruling was derived from the provisions of the European Convention for the Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms, however it has never been given autonomous treatybased legal regulation. Dispositions such as resolution 1763 (2010) of the Council of Europe or Strasbourg judicial decisions, respecting a recognition margin, could only call for recognition or observance of conscience clause by the states – parties to the Convention. These states, however, already as member states of the European Union – signatories of Treaty of Lisbon – although actually recognising Article 10 of the EU Charter of Fundamental Rights as specification of freedom of conscience, still retained a far-reaching autonomy in its legal configuration. This paper answers the following research questions: is recognition of freedom of conscience as a human right, justifying the right for conscientious objection, requisite for the necessity to adopt conscience clause into the international system of human rights protection, and, consequently, in the state legal orders; if so, is the “universal” mandate of transnationally recognized right for conscientious objection strong enough to overcome the arbitrariness of statutory solutions of state legal orders?

Bibliografia

  1. Banaś, Hanna. 2015. “Sprzeciw sumienia w orzecznictwie ETPCz. Problematyka odmowy podjęcia służby wojskowej.” Folia Iuridica Universitatis Vratislaviensis 4 (2):71–90. [Google Scholar]
  2. Bielecki, Marek. 2016. “Odmowa pełnienia służby wojskowej przez świadków Jehowy jako realizacja klauzuli sumienia. Uwarunkowania prawno-historyczne.” Studia z Prawa Wyznaniowego 19:107–28. DOI: https://doi.org/10.31743/spw.127 [Google Scholar]
  3. Biesemans, Sam. 1994. L’obiezione di coscienza in Europa. Molfetta: La Meridiana. [Google Scholar]
  4. Jasudowicz, Tadeusz. 2013. “Zakaz niewolnictwa i poddaństwa oraz pracy przymusowej lub obowiązkowej w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.” Studia Prawa Publicznego 3:13–42. [Google Scholar]
  5. Johann, Wiesław, and Biruta Lewaszkiewicz–Petrykowska. 1999. “Wolność sumienia i wyznania w orzecznictwie sądów konstytucyjnych – status jednostki.” In Wolność sumienia i wyznania w orzecznictwie sądów konstytucyjnych, XI Konferencja Europejskich Sądów Konstytucyjnych. Biuletyn Trybunału Konstytucyjnego Special issue, 15–29. [Google Scholar]
  6. Kędzia, Zdzisław. 2018. “70 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka – Pomnik czy żywy dokument?” Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 4:5–23. DOI: https://doi.org/10.14746/rpeis.2018.80.4.1 [Google Scholar]
  7. Księżniakiewicz, Malwina. 2012. “Stosowanie Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej: Protokół brytyjski i Sprawozdania ze stosowania KPP UE.” Rocznik Integracji Europejskiej 6:333–48. DOI: https://doi.org/10.14746/rie.2012.6.22 [Google Scholar]
  8. Kubala, Maciej. 2012. “Wolność sumienia w orzecznictwie europejskim.” In Problemy z sądową ochroną praw człowieka, vol. 2, edited by Ryszard Sztychmiler, and Justyna Krzywkowska, 389–406. Olsztyn: Gryf. [Google Scholar]
  9. Kubala, Maciej. 2013. Obiezione di coscienza e rivendicazione abortista in Europa. Romae: PUSC. [Google Scholar]
  10. Kubala, Maciej. 2015. “Ochrona wolności sumienia w artykule 10 Karty Praw Podstawowych.” In Aktualne problemy wolności myśli, sumienia i wyznania, edited by Piotr Stanisz, Aneta Abramowicz, and Michał Zawiślak, 205–12. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  11. Lugli, Matteo, Cerioli, J. Pasquali, and Ingrid Pistolesi. 2008. Elementi di diritto ecclesiastico europeo. Principi, modelli, giurisprudenza. 2nd edition. Torino: Giapicchelli. [Google Scholar]
  12. Lugli, Matteo, and Ingrid Pistolesi. 2003. La convenzione Europea dei Diritti dell’Uomo e la giurisprudenza della Corte di Strasburgo sulla libertà religiosa. Milano: CUEM. [Google Scholar]
  13. Martín de Agar, José T. 2013. “Diritto e obiezione di coscienza.” In I diritti fondamentali nell’Unione Europea. La Carta di Nizza dopo il Trattato di Lisbona, edited by Gianniti Pasquale, 974–1010. Bologna–Roma: Zanichelli. [Google Scholar]
  14. Marzocchi, Ottavio. 2020. “The protection of fundamental rights in the European Union.” https://www.europarl.europa.eu/factsheets/en/sheet/146/European-Union-Charter [accessed: 13.03.2021]. [Google Scholar]
  15. Nawrot, Oktawian. 2014. “Prawa człowieka, sprzeciw sumienia i państwo prawa.” In Sprzeciw sumienia w praktyce medycznej, edited by Piotr Stanisz, Jakub Pawlikowski, and Marta Ordon, 105–16. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  16. Orzeszyna, Krzysztof. 2017. “Klauzula sumienia jako gwarancja realizacji prawa do wolności sumienia.” Medyczna Wokanda 9:17–29. [Google Scholar]
  17. Piechowiak, Marek. 1999. Filozofia Praw Człowieka. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. [Google Scholar]
  18. Piechowiak, Marek. 2003. “Aksjologiczne podstawy Karty Praw Podstawowych.” Studia Prawnicze 1 (155):5–30. [Google Scholar]
  19. Prieto, Vincente. 2012. “Dimensiones individuales e institucionales de la objeción de conciencia ad aborto.” Revista General de Derecho Canónico y Derecho Eclesiástico del Estado 30:1–64. [Google Scholar]
  20. Renucci, Jean–François. 2004. L’article 9 de la Convention euroéenne des Droits de l’Homme. La Liberté de pensée, de conscience e de religion [Dossier sur les droits de l’Homme, n. 20], Strasbourg: Editions du Conseil de l’Europe. [Google Scholar]
  21. Sozański, Jarosław. 2013. Prawa Człowieka w Unii Europejskiej. Poznań: Wydawnictwo Prawnicze. [Google Scholar]
  22. Waszczuk–Napiórkowska, Jolanta. 2012. “Opinia prawna dotycząca wolności sumienia w konstytucjach krajów Unii Europejskiej.” Zeszyty Prawnicze BAS 9, no. 3 (35):231–53. [Google Scholar]
  23. Wieruszewski, Roman. 2008. “Rola i znaczenie Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej dla Ochrony Praw Człowieka.” Przegląd Sejmowy 2 (85):41–59. [Google Scholar]
  24. Wyrozumska, Anna. 2008. “Znaczenie prawne zmiany statusu Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej w Traktacie Lizbońskim oraz protokołu Polsko-Brytyjskiego.” Przegląd Sejmowy 2 (85):25–40. [Google Scholar]
  25. Zanghì, Claudio. 2013. La protezione dei diritti dell’uomo. Torino: G. Giappichelli. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.