Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 11 Nr 1 (2018)

Artykuły

In dubio contra fiscum – kilka uwag na temat „barbarzyńskiej” zasady prawnej

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2018.11.1-6  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2018

Abstrakt

W relacjach państwo-podatnik fundamentalną rolę odgrywa zasada in dubio contra fiscum. Mimo, że została ona sformułowana po łacinie, jej korzenie nie sięgają starożytnego Rzymu. Zbudowano ją w epoce nowożytnej w oparciu o cytat z prac rzymskiego prawnika Modestyna. Pierwszym dokumentem prawnym, w którym pojawia się postulat sprzyjania podatnikom w postępowaniach sądowych jest list króla Ostrogotów Teodoryka Wielkiego do bliżej nieznanego Marcela, który na jego dworze piastował urząd advocatus fisci.

Bibliografia

  1. [Samuel Stryk]. 1841. Samuelis Stykii JC. Specimen usus moderni pandectarum a libro XXIII usque ad finem. 1841. Florentiae: apud Josephum Celli. [Google Scholar]
  2. Armory, Patrick. 1997. People and Identity in Ostrogothic Italy. 489-554. Cambridge: Cambridge University Press. [Google Scholar]
  3. Berger, Adolf. 1953. “s.v. responsa prudentium.” In Encyclopedic Dictionary of Roman Law, 681. Philadelphia: The American Philosophical Society. [Google Scholar]
  4. Burczak, Krzysztof, Antoni Dębiński, i Maciej Jońca. 2018. Łacińskie sentencje i powiedzenia prawnicze. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  5. De Alfaro, Franciscus. 1780. Tractatus de officio fiscalis deque fiscalibus privilegiis. Matriti: ex Typografia Regia. [Google Scholar]
  6. Dębiński, Antoni, Maciej Jońca, i Izabela Leraczyk [i in.]. 2017. Pliniusz Młodszy. Korespondencja z cesarzem Trajanem. Komentarz. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  7. Ducalp, John. 1847, Anegdoty i fraszki doznanej usypiającej własności. Wilno: Drukarnia M. Zymelowicza Typografa. [Google Scholar]
  8. Heather, Peter. 1995. “Theoderic, King of the Goths.” Early Medieval Europe 4.2:145–173. [Google Scholar]
  9. Heumann–Seckel, 1907. “s.v. respondere.” In Handlexikon zu den Quellen des römischen Rechts, 514. Jena: Fischer. [Google Scholar]
  10. Hirschfeld, Otto. 1877. Untersuchungen auf dem Gebiete der roemischen Verwaltungsgeschichte. Berlin: Weidmannsche Buchhandlung. [Google Scholar]
  11. Jońca, Maciej. 2015. Prawo rzymskie. Marginalia. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  12. Jońca, Maciej. 2016. „s.v. romanesimo.” W Leksykon tradycji rzymskiego prawa prywatnego. Podstawowe pojęcia, red. Antoni Dębiński, i Maciej Jońca, 331–332. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  13. Kakridi, Christina. 2005. Cassiodors Variae. Literatur und Politik im ostgothischen Italien. Leipzig–München: K.G. Saur. [Google Scholar]
  14. Kasjodor Senator. 2017. Variae, przekł. Anna Kołtunowska, i Robert Sawa. Kraków: Wydawnictwo WAM. [Google Scholar]
  15. Kłodziński, Karol. 2017. Officium a rationibus. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK. [Google Scholar]
  16. Koehler, Krzysztof. 2015/2016. „Rzecz-pospolita – to jest Rzym!.” Teologia Polityczna 8:55–63. [Google Scholar]
  17. Koschaker, Paul. 1953. Europa und das römische Recht. München: C.H. Beck Verlag. [Google Scholar]
  18. Kunkel, Wolfgang. 2001. Herkunft und soziale Stellung der römischen Juristen. Köln–Weimar–Wien: Böhlau. [Google Scholar]
  19. Kuryłowicz, Marek. 2008. Symbol prawa ludzkiego. Szkice o prawie rzymskim w utworach Louisa Aragona i Mieczysława Jastruna. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  20. Lambrini, Paola. 1993. “In tema di advocatus fisci.” Studia et Documenta Historiae et Iuris 59:325–336. [Google Scholar]
  21. Mafferty, Sean D.W. 2013. Law and Society in the Age of Theodoric the Great. A Study of the Edictum Theodorici. Cambridge: Cambridge University Press. [Google Scholar]
  22. Menochius, Giacomus. 1587. De Praesumptionibus, coniecturis, signis, & indiciis. Libri III. Coloniae Agrippinae: Apud Joannem Gymnicum, sob Monocerote. [Google Scholar]
  23. Mommsen, Theodor. 1899. Römisches Strafrecht. Berlin: Wissenschaftliche Buchgesellschaft. [Google Scholar]
  24. Moorhead, John. 1992. Theoderic in Italy. Oxford: Clarendon Press. [Google Scholar]
  25. Otto, Everard. 1733. Thesaurus Iuris Romani. Vol. II. Trajecti ad Rhenum: Apud Joanni Broedelet. [Google Scholar]
  26. Pietrzyk–Reeves, Dorota. 2015/2016. „Recepcja rzymskich idei politycznych w Rzeczypospolitej XVI i XVII wieku.” Teologia Polityczna 8:45–53. [Google Scholar]
  27. Puffendorf, Friedrich. 1748. Observationes iuris universi. Vol. II. Hannoverae: impensis Hoeredum Foersteri. [Google Scholar]
  28. Rzegocki, Arkady. 2015/2016. „Rzymskie korzenie polskości.” Teologia Polityczna 8:39–43. [Google Scholar]
  29. Schärfer, Christoph. 1991. Der weströmische Senat als Träger antiker Kontinuität unter den Ostgotenkönigen. Hamburg: Scripta Mercaturae Verlag. [Google Scholar]
  30. Sitek, Bronisław. 2015. „In dubio magis contra fis cum est responendum (D. 49.14.10).” Zeszyty Prawnoustrojowe 27:55–62. [Google Scholar]
  31. Sójka–Zielińska, Katarzyna. 2009. Wielkie kodyfikacje cywilne. Historia i współczesność. Warszawa: Liber. [Google Scholar]
  32. Stachura, Michał. 2010. Wrogowie rzymskiego porządku. Studium zjawiska agresji językowej w Kodeksie Teodozjusza, Nowelach Postteodozjańskich i Konstytucjach Sirmondiańskich. Kraków: Historia Jagiellonica. [Google Scholar]
  33. Veyne, Paul. 2008. Imperium grecko-rzymskie. Kęty: Wydawnictwo Marek Drzewiecki. [Google Scholar]
  34. Wieacker, Franz. 1971. “Le droit romain de la mort d’Alexandre Sévère á l’avènement de Dioclétien.” Revue historique de droit français et étranger 49:201–223. [Google Scholar]
  35. Zimmermann, Odo J. 1944. The Late Latin Vocabulary of the „Variae” of Cassiodorus with Special Avertence of the Technical Terminology of Administration. Washington: Catholic University of America Press. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.