Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 30 Nr 1 (2022)

Teologia pastoralna

Integralność sprawowania Ofiary i Uczty w aspekcie kapłańskiego owocu sprawowanej Mszy Świętej

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2022.30.1.159-175  [Google Scholar]
Opublikowane: 26.07.2022

Abstrakt

Integralność Ofiary i Uczty w sakramencie Najświętszej Eucharystii, czyli konieczność konsekracji i spożycia obu postaci eucharystycznych przez kapłana, wiąże się z kapłańskim owocem Mszy św. Nie jest to zagadnienie wyłącznie teologiczne – znajduje swoje przełożenie także na prawo kanoniczne. Sobór Trydencki przyjął nauczanie św. Tomasza o „współbytowaniu” Krwi Pańskiej w konsekrowanym chlebie oraz Ciała Pańskiego w konsekrowanym winie, dzięki któremu możliwa staje się Komunia św. pod jedną postacią, jednakże nie dla kapłana sprawującego Ofiarę Najświętszej Eucharystii (istotne okazuje się tutaj nauczanie Akwinaty o doskonałej ofierze). Problem pojawia się, kiedy ze względu na chorobę odprawiający Mszę nie może przyjąć konsekrowanego chleba lub wina. W odpowiedzi Stolica Apostolska wydała przepisy, które – pod pewnymi warunkami – umożliwiają kapłanom dotkniętym chorobą sprawowanie Eucharystii z użyciem niskoglutenowego chleba lub moszczu. Dokument Stolicy Świętej nie rozwiązuje jednak problemu integralności Uczty i Ofiary w kontekście Eucharystii sprawowanej przez kapłana, który nie spożył obu konsekrowanych postaci. W artykule przedstawiono propozycję o. Gianfranco Ghirlandy, według którego możliwe byłoby przyjęcie jednej postaci przez duchownego, a drugiej przez wiernych uczestniczących w Eucharystii, ponieważ wszyscy biorą udział w kapłaństwie wspólnym. Zaprezentowano także krytyczną ocenę tego podejścia oraz wskazano na nie do końca rozstrzygnięte kwestie. W przepisach prawnych pośrednio uwzględniono problem integralności Uczty i Ofiary w aspekcie „owocu kapłańskiego” odprawianej przez prezbitera czy biskupa Mszy św. Dzięki temu może on sprawować Eucharystię, wypełniając wszystkie warunki, po otrzymaniu zgody ordynariusza. To zaś wskazuje, że Stolica Apostolska każdy przypadek zaleca uważnie weryfikować z uwzględnieniem wszystkich kwestii związanych z integralnością oraz możliwością ofiarowania „owocu kapłańskiego”.

Bibliografia

  1. Bartnik C., Dogmatyka katolicka, t. 2, Lublin 2003. [Google Scholar]
  2. Chiappetta L., Il Codice di Diritto Canonico, vol. 2, Bologna 2011. [Google Scholar]
  3. Congregación para la Doctrina de la Fe, De celebrantis communione, „Acta Apostolicae Sedis” 74 (1982), s. 1298–1299. [Google Scholar]
  4. Congregación para la Doctrina de la Fe, Rescriptum (15 grudnia 1980 r.), [w:] Leges Ecclesiae, X. Ochoa (ed.), Roma 1987, vol. 6, nr 4819, kol. 8095–8096. [Google Scholar]
  5. Dokumenty Soborów Powszechnych: tekst łaciński i polski, A. Baron, H. Pietras (red.), t. 4/2, Kraków 2007. [Google Scholar]
  6. Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, E. Caparros et al. (eds.), vols. 1-3, Chicago 2004. [Google Scholar]
  7. García Ibáñez Á., L’Eucaristia, dono e mistero. Trattato storico-dogmatico sul ministero eucaristico, Roma 2008. [Google Scholar]
  8. Ghirlanda G., Il sacramento dell’ordine e la vita dei chierici, Roma 2019. [Google Scholar]
  9. Gramunt I., Can. 916, [w:] Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, E. Caparros et al. (eds.), vol. 3/1, Chicago 2004, s. 621–622. [Google Scholar]
  10. Jan Paweł II, Encyklika Ecclesia de Eucharistia (17 kwietnia 2003 r.), „Acta Apostolicae Sedis” 95 (2003), s. 433–475, pol. tłum. za: https://www.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_20030417_eccl-de-euch.html [dostęp: 20.04.2022]. [Google Scholar]
  11. Jan Paweł II, List Apostolski Dominicae Cenae (24 lutego 1980 r.), „Acta Apostolicae Sedis” 72 (1980), s. 128–129, pol. tłum. za: https://papiez.wiara.pl/doc/377312.Dominicae-cenae-o-tajemnicy-i-kulcie-Eucharystii/8 [dostęp: 30.03.2021]. [Google Scholar]
  12. Janczewski Z., Materia i forma sakramentu Eucharystii, „Prawo Kanoniczne” 48/3–4 (2005), s. 35–51. [Google Scholar]
  13. Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994. [Google Scholar]
  14. Kodeks Prawa Kanonicznego, Poznań 1984. [Google Scholar]
  15. Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, P. Majer (red.), Kraków 2011. [Google Scholar]
  16. Kongregacja Nauki Wiary, Lettera ai presidenti delle Conferenze Episcopali circa l’uso del pane con poca quantità di glutine e del mosto come materia eucaristica, Prot. N. 89/78 – 17498 (24 lipca 2003), http://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_con_cfaith_doc_20030724_pane-senza-glutine_pl.html [dostęp: 31.03.2021]. [Google Scholar]
  17. Kongregacja Nauki Wiary, Lettera ai Presidenti delle Conferenze Episcopali (19 czerwca 1995 r.), „Notitiae” 31 (1995), s. 608–610. [Google Scholar]
  18. Kubacki Z., Bóg ofiary ekspiacyjnej czy egzystencjalnej? Wokół teologii Ofiary Chrystusa, „Studia Theologica Varsaviensia” 39/1 (2001), s. 35–70. [Google Scholar]
  19. León E. de, Can. 927, [w:] Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, E. Caparros et al. (eds.), vol. 3/1, Chicago 2004, s. 646–647. [Google Scholar]
  20. Liger L., Il Sacramento dell’Eucarestia, Roma 1971. [Google Scholar]
  21. Mussone D., L’Eucaristia nel Codice di Diritto Canonico, Città del Vaticano 2002. [Google Scholar]
  22. Otaduy J. de, Can. 276, [w:] Exegetical Commentary on the Code of Canon Law, E. Caparros et al. (eds.), vol. 2/1, Chicago 2004, s. 340–344. [Google Scholar]
  23. Paweł VI, Encyklika Mysterium fidei (3 września 1965 r.), „Acta Apostolicae Sedis” 57 (1965), s. 761, pol. tłum. za: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pawel_vi/encykliki/mysterium_fidei_03091965.html [dostęp: 6.02.2021]. [Google Scholar]
  24. Pius XII, Encyklika Mediator Dei, „Acta Apostolicae Sedis" 39 (1947), pol. tłum. za: https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/pius_xii/encykliki/mediator_dei_20111947.html [dostęp: 20.04.2022]. [Google Scholar]
  25. Rincón-Pérez T., La liturgia e i sacramenti nel diritto della Chiesa, Roma 2014. [Google Scholar]
  26. Sobór Trydencki, Kanony o Komunii pod dwiema postaciami i o Komunii dzieci, [w:] Dokumenty Soborów Powszechnych: tekst łaciński i polski, A. Baron, H. Pietras (red.), t. 4/2, Kraków 2007, s. 610–613. [Google Scholar]
  27. Sobór Trydencki, Nauka o Komunii pod dwiema postaciami i o Komunii dzieci, [w:] Dokumenty Soborów Powszechnych: tekst łaciński i polski, A. Baron, H. Pietras (red.), t. 4/2, Kraków 2007, s. 606–611. [Google Scholar]
  28. Sobór Watykański II, Dekret o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum ordinis, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 487–517. [Google Scholar]
  29. Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, s. 104–163. [Google Scholar]
  30. Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002. [Google Scholar]
  31. Tomasz z Akwinu, Scriptum super Sententiis, https://www.corpusthomisticum.org/snp4011.html [dostęp: 30.03.2021]. [Google Scholar]
  32. Tomasz z Akwinu, Suma Teologiczna. [Google Scholar]
  33. Trojanowski B., Aplikowanie intencji Mszy Świętej za żywych i zmarłych. Podstawy teologiczne i normy prawa kanonicznego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 29/2 (2021), s. 181–201. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.