Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 27 Nr 2 (2019)

Historia Kościoła, teologia pastoralna i prawo kanoniczne

Początki kościelnej kariery wrocławskiego biskupa Tomasza I do czasu objęcia biskupstwa (1232 r.)

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2019.27.2.149-165  [Google Scholar]
Opublikowane: 23.12.2019

Abstrakt

Tomasz I pochodził z rodu Jeleni/Jeleńczyków. Jego ojciec Przybysław był kasztelanem w Sądowelu i panem na Powidzku. Jego wuj Piotr (zm. 1240) był prepozytem kapituły katedralnej. Tomasz I na pewno nie zakończył swojej edukacji na poziomie miejscowej szkoły katedralnej, lecz podjął dalszą naukę na zagranicznych uczelniach, zapewne we Włoszech, i to najprawdopodobniej zwieńczoną zdobyciem doktoratu. Dzięki protekcji wuja wszedł do kapituły katedralnej. Pełnił także funkcję kanclerza Henryka Brodatego. Biskup Tomasz I należy do grona tych polskich biskupów z początku XIII wieku, o których wiemy, że w chwili obejmowania urzędu ordynariusza diecezji posiadali święcenia kapłańskie, co na ówczesne czasy nie było często spotykaną praktyką. W 1232 roku został wybrany na biskupa wrocławskiego. Z wielkim prawdopodobieństwem można powiedzieć – jeśli wziąć pod uwagę fakt, że bezpośrednio przed przyjęciem sakry biskupiej sprawował urząd kanclerza książęcego – iż był kandydatem śląskiego władcy.

Bibliografia

  1. BIAŁKOWSKI L., Ród Czamborów-Rogalów w dawnych wiekach, Roczniki Heraldyczne 6(1925). [Google Scholar]
  2. BIENIAK J., Rozmaitość kryteriów badawczych w polskiej genealogii średniowiecznej, w: Genealogia - problemy metodyczne w badaniach nad polskim społeczeństwem średniowiecznym na tle porównawczym, red. J. Hertel, Toruń 1982. [Google Scholar]
  3. CETWIŃSKI M., Rycerstwo śląskie do końca XIII w. Pochodzenie – gospodarka – polityka, Wrocław 1980. [Google Scholar]
  4. JUREK T., Slesie stirps nobilissima. Jeleńczycy - ród biskupa wrocławskiego Tomasza I, Roczniki Historyczne 58(1992). [Google Scholar]
  5. GRŰNHAGEN C., Űber das angebliche Testament des Bischofs Thomas I, ZVGS 5(1863). [Google Scholar]
  6. EISTER K., Der Liegnitzer Archidiakon Heinrich von Steine (1303) d. Rittergeschlecht d. Suevi und ihre Familienkirche in Odersteine Kr. Ohlau, Archiv für schlesischen Kirchen Geschichte, 3(1938). [Google Scholar]
  7. von HEYDEBRAND F., Die Herkunft der Breslauer Bischöfe Thomas I und Thomas II, ZVGS 51(1917). [Google Scholar]
  8. JASIŃSKI K., Rodowód Piastów śląskich, t. 1, Wrocław 1973. [Google Scholar]
  9. KOGUT M., Dzieje Kościoła w kasztelanii milickiej do połowy XVII w., Kluczbork 1997. [Google Scholar]
  10. KOZIEROWSKI S., Obce rycerstwo w Wielkopolsce w XIII – XIV w., Poznań 1929. [Google Scholar]
  11. Księga Henrykowska, wyd. R. Grodecki, Poznań – Wrocław 1949. [Google Scholar]
  12. MACIEJEWSKI J., Pochodzenie i kariera biskupa lubuskiego Wilhelma I z Nysy, Roczniki Historyczne, 68(2002. [Google Scholar]
  13. MACIEJEWSKI J., Episkopat polski doby dzielnicowej 1180-1320, Kraków-Bydgoszcz 2003. [Google Scholar]
  14. MACIEJOWSKI M., Orientacje polityczne biskupów metropolii gnieźnieńskiej 1283-1320, Kraków 2007. [Google Scholar]
  15. MENZEL J., Die schlesischen Lokationsurkunden des 13. Jahrhunderts, Würzburg 1977, [Google Scholar]
  16. MULARCZYK J., Dobór i rola świadków w dokumentach śląskich do końca XIII wieku, Wrocław 1977. [Google Scholar]
  17. NEULING H., Die schlesische Kastellaneien bis zum Jahre 1250, ZVGS 10(1870). [Google Scholar]
  18. SAMULSKI R., Untersuchungen über die persönliche Zusammensetzung des Breslauer Domkapitels im Mittelalter bis zum Tode des Bischofs Nanker (1341), Weimar 1940. [Google Scholar]
  19. SCHULTE W., Quellen zur Geschichte der Besitzverhältnisse des Bistums Breslau, Darstellung und Quellen zur schlesischen Geschichte, 3(1907). [Google Scholar]
  20. SCHILING F., Ursprung und Frühzeit des Deutschtums in Schlesien und im Land Lebus, Leipzig 1938. [Google Scholar]
  21. SILNICKI T., Dzieje i ustrój Kościoła katolickiego na Śląsku do końca w. XIV, Warszawa 1953. [Google Scholar]
  22. UMIŃSKI J., Arcybiskup Wincenty z Niałka, następca Henryka zw. Kietliczem, w: Księga pamiątkowa ku czci W. Abrahama, Lwów 1931, t. II. [Google Scholar]
  23. WUTKE K., Zur Geschichte des Geschlechts d. Gallici (Walch) und ihres Grundbesitzes in Schlesien im 13/16 Jahrhundert, ZVGS 61 (1927), s. 290; [Google Scholar]
  24. WYRWA A. M., Procesy fundacyjne wielkopolskich klasztorów cysterskich linii altenberskiej. Łękno-Ląd-Obra, Poznań 1995. [Google Scholar]
  25. ZIENTARA B., Henryk Brodaty i jego czasy, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  26. ŻERELIK R., Kancelaria biskupów wrocławskich do 1301 roku, Wrocław 1991. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.