Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 16 Nr 18 (2) (2021)

Artykuły

„Dobra administracja” jako wzorzec międzynarodowej zasady idei rządów prawa w kontekście Rady Europy

DOI: https://doi.org/10.32084/sawp.2021.16.2-14  [Google Scholar]
Opublikowane: 23.09.2022

Abstrakt

Artykuł zawiera refleksje na temat koncepcji dobrej administracji, która jest uznawana za niekwestionowany standard międzynarodowy na bazie Rady Europy, który odgrywa coraz większą rolę w odniesieniu do funkcjonowania współczesnej służby publicznej nadając mu charakter nawet „prawa człowieka trzeciej generacji”. Autor zwraca uwagę, że zróżnicowana kultura prawna i kultura polityczna determinują różne rozwiązania instytucjonalne i kompetencyjne w ramach realizacji jednej zasady „dobrej administracji”. W tym celu Rada Europy nie tylko formułuje standardy dotyczące dobrej administracji, ale pomaga również państwom członkowskim w ich praktycznej implementacji. Szczególna rolę w regionie europejskim w kreowaniu i upowszechnianiu standardu dobrej administracji odgrywa poza Radą Europy także Unia Europejska, co jak podkreśla Autor za literaturą wspomaga zjawisko heterogenizacji (partykularyzacji) prawa, co współcześnie idzie w parze z jego postępującą multicentrycznością, która w warunkach globalizacji przekształca prawo w porządek policentryczny, tworzony przez niezależne centra decyzyjne, co dotyczy zarówno prawa krajowego, prawa międzynarodowego, prawa europejskiego, jak i regulacji tworzonych przez ponadnarodowe korporacje. W tym aspekcie podniesiono także rozważania dotyczące prawa do dobrej administracji, także w kategorii pozaprawnej jako wieloaspektowego zjawiska społecznego mającego wpływ na każdego człowieka.

Bibliografia

  1. Antonowicz, Lech. 1998. “Zagadnienie podmiotowości prawa międzynarodowego.” Annales UMCS. Sectio G, vol. XLV, 7-30. [Google Scholar]
  2. Antonowicz, Lech. 2002. “Uwagi o pojęciu prawa międzynarodowego w polskim piśmiennictwie naukowym.” Annales UMCS. Sectio G, vol. XLIX, 7-18. [Google Scholar]
  3. Armstrong, David, Theo Farrell, and Helene Lambert. 2007. International Law and International Relations, Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511808753 [Google Scholar]
  4. Bojanowski, Eugeniusz. 2005. “Prawo człowieka do dobrej administracji (kilka refleksji).” Gdańskie Studia Prawnicze, vol. XIII, 161-69. [Google Scholar]
  5. Bignami, Francis. 2012. “Comparative Administrative Law.” In The Cambridge Companion to Comparative Law, edited by Bussani Mauro, and Mattei Ugo, 145-70. Cambridge: Cambridge University Press. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9781139017206.010 [Google Scholar]
  6. Boughey, Janina. 2013. “Administrative Law: The Next Frontier for Comparative Law.” International & Comparative Law Quarterly 62, no. 1:55-95. DOI: https://doi.org/10.1017/S0020589312000553 [Google Scholar]
  7. Burley, Anne-Marie, and Walter Mattli. 1993. “Europe before the Court: A Political Theory of Legal Integration.” International Organization 47, no. 1:41-76. DOI: https://doi.org/10.1017/S0020818300004707 [Google Scholar]
  8. Cassese, Sabino. 2012. The Global Polity. Global Dimensions of Democracy and the Rule of Law. Sevilla: Global Law Press. [Google Scholar]
  9. Cieślak, Zbigniew. 2003. “Prawo do dobrej administracji (tezy wystąpienia).” In Prawo do dobrej administracji. Materiały ze Zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego. Warszawa-Dębe 23-25 września 2002 r., edited by Zygmunt Niewiadomski, and Zbigniew Cieślak, 18-20. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. [Google Scholar]
  10. Cooper, Paul. 2017. “«Without Which Nothing»: Public Law As the Sine Qua Non of Public Administration.” Administration & Society 49, no. 5:634-57. DOI: https://doi.org/10.1177/0095399717690562 [Google Scholar]
  11. D’Alberti, Marco. 2017. “Transformation of Administrative Law: Italy from Comparative Perspective.” In Comparative Administrative Law, edited by Susan Rose-Ackerman, Peter Lindseth, and Blake Emerson, 102-18. Northampton: Edward Elgar Publishing Limited. [Google Scholar]
  12. De Visscher, Charles. 1960. Theories et réalités en droit international public. Paris: A. Pedone. [Google Scholar]
  13. Farmer, David J. 2010. Public Administration in Perspective: Theory and Practice Through Multiple Lenses. New York: Routledge. [Google Scholar]
  14. Fortsakis, Theodore. 2003. “Zasady rządzące dobrą administracją.” Biuletyn Informacyjny Rady Europy 4:58-68. [Google Scholar]
  15. Franck, Thomas. 1990. The Power of Legitimacy among Nations. Oxford-New York: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780195061789.001.0001 [Google Scholar]
  16. Frańczuk, Magdalena. 2016. “Podstawy aksjologiczne współczesnej administracji.” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 3:17-32. DOI: https://doi.org/10.15678/ZNUEK.2016.0951.0302 [Google Scholar]
  17. Galster, Jan. 1997. “Pojęcie standardu w prawie międzynarodowym publicznym.” Przegląd Stosunków Międzynarodowych 2:23-31. [Google Scholar]
  18. Gulczyńska, Hanna. 2008. “Europejskie standardy „prawa do dobrej administracji.” Społeczeństwo i Polityka 2:100-19. [Google Scholar]
  19. Heuschling, Luc. 2017. “The Complex Relationship between Administrative and Constitutional Law. A Comparative and Historical Analysis.” In The Max Planck Handbooks in European Public Law. Vol. 1: The Administrative State, edited by Sabino Cassese, Armin von Bogdandy, and Peter Huber, 493-556. Oxford: Oxford University Press. [Google Scholar]
  20. Izdebski, Hubert. 1996. Rada Europy. Organizacja demokratycznych państw Europy i jej znaczenie dla Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar. [Google Scholar]
  21. Jaskiernia, Jerzy. 2008. “Komisarz Praw Człowieka Rady Europy: dorobek i perspektywy.” Humanistyczne Zeszyty Naukowe – Prawa Człowieka 11:188-201. [Google Scholar]
  22. Jaskiernia, Jerzy. 2009a. “Prawo Rady Europy a prawo krajowe – granice i wspólne obszary.” In Prawo międzynarodowe, prawo europejskie i prawo krajowe – granice i wspólne obszary, Księga jubileuszowa dedykowana Prof. Genowefie Grabowskiej, edited by Barbara Mikołajczyk, and Joanna Nowakowska-Małusecka, 254-68. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego. [Google Scholar]
  23. Jaskiernia, Jerzy. 2009b. “Zagrożenia dla procesów i instytucji demokratycznych w Europie w świetle prac Rady Europy.” In Demokracja w Polsce i w świecie, edited by Stanisław Zyborowicz, 123-35. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. [Google Scholar]
  24. Jaskiernia, Jerzy. 2000. Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy. Warszawa: Biuro Informacji Rady Europy. [Google Scholar]
  25. Jaskiernia, Jerzy. 2010. “Rada Europy jako «organizacja wartości».” Studia Politologiczne vol. 17, 172-88. [Google Scholar]
  26. Jaskiernia, Jerzy. 2011. “Dobra administracja – konkurencja standardów czy synergia wysiłków Rady Europy i Unii Europejskiej.” In Polska administracja we wspólnej przestrzeni prawnej Unii Europejskiej, edited by Paweł Chmielnicki, and Anna Dybała, 14-32. Kielce: Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach. [Google Scholar]
  27. Kochanowski, Janusz. 2008. “O dobrą administrację.” In Prawo do dobrej administracji. Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich. Materiały. No. 60, edited by Dariusz Kijowski 11-17. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. [Google Scholar]
  28. Korczak, Jerzy. 2018. “The Benefit of Using the Comparative Method in Studying Public Administration.” In Comparative Perspectives for Public Administration and Administrative Law, edited by Dominika Cendrowicz, and Agnieszka Chrisidu-Budnik, 13-24. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]
  29. Koskenniemi, Martti. 2009. “The Politics of International Law – 20 Years Later.” European Journal of International Law 20, no. 1:7-19. DOI: https://doi.org/10.1093/ejil/chp006 [Google Scholar]
  30. Koskenniemi, Martti. 2010. “What is International Law for.” In International Law, edited by Malcolm Evans, 3rd edition, 32-57. Oxford: Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/he/9780199565665.003.0002 [Google Scholar]
  31. Kuźnik, Gerard. 2013. “Dobra Administracja jako wyzwanie współczesności.” Zeszyty Prawnicze Wyższej Szkoły Ekonomii i Administracji w Bytomiu 13:29-40. [Google Scholar]
  32. Lilovska, Dimitrina. 2003. “Prawo do dobrej administracji w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.” In Prawo do dobrej administracji, edited by Hanna Machińska, “Biuletyn Biura Informacji Rady Europy” 4:110-22. [Google Scholar]
  33. Lipowicz, Irena. 2013. “O mądre prawo i wrażliwe państwo.” Biuletyn Rzecznika Praw Obywatelskich – Materiały 80. Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. [Google Scholar]
  34. Łukasiewicz, Jan, and Stanisław Wrzosek, ed. 2007. Dobra administracja – teoria i praktyka. Radom: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Handlowej w Radomiu. [Google Scholar]
  35. Machacek, Rudolf. 1997. “Prewencyjny system ochronny w państwach Rady Europy na tle Europejskiej Konwencji Przeciwko Torturom.” Państwo i Prawo 9:39-45. [Google Scholar]
  36. Michalińska, Hanna. 2004. “Wspomnienia, sprawozdania. Prawo do dobrej administracji – Paneuropejska Konferencja Rady Europy.” Służba Cywilna 8:152-65. [Google Scholar]
  37. Mik, Cezary. 1993. “Standardy Rady Europy dotyczące wolności prasy.” Palestra 37, no. 9-10:88-97. [Google Scholar]
  38. Nastase, Adrian, Raluca Miga-Besteliu, Bogdan Aurescu, et al. 2002. Protecting Minorites in the Future Europe – Between Political interest and International Law. Bucarest: Regia Autonomă Monitorul Oficial. [Google Scholar]
  39. Negrut, Vasilica. 2011. “The Europeanization of Public Administration through the General Principles of Good Administration.” Acta Universitatis Danubius. Juridica 7, no. 2:5-15. [Google Scholar]
  40. Nowicki, Marek. 1992. “Geneza Rady Europy.” In Rada Europy. Geneza, cele, struktura, działalność. “Biuletyn Ośrodka Informacji i Dokumentacji Rady Europy” 1:16-18. [Google Scholar]
  41. Patek, Artur, Jan Rydel, Janusz Węc, et al. 2009. Najnowsza historia świata 1945-1963. Vol. 1. Kraków: Wydawnictwo Literackie. [Google Scholar]
  42. Pavel, Nicolae. 2012. “The Right to Good Administration.” Contemporary Readings in Law and Social Justice 4, no. 2:919-33. [Google Scholar]
  43. Pawłowska, Agnieszka. 2018. “Czynniki i trajektorie zmian administracji i polityk publicznych.” In Państwo w czasach zmiany, edited by Iwona Hoffman, Stanisław Michałowski, and Marek Pietraś, 37-62. Lublin: Wydawnictwo UMCS. [Google Scholar]
  44. Przyborowska-Klimczak, Anna. 1995. “Reforma systemu kontroli Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych wolności.” Państwo i Prawo 10-11:96-105. [Google Scholar]
  45. Robertson, Arthur H. 1975. “The promotion of Human Rights by the Council of Europe.” Human Rights Journal 2-3:545-65. [Google Scholar]
  46. Rousseau, Charles. 1974. Droit international public. Vol. 2: Les sujets de droit. Paris: Sirey. [Google Scholar]
  47. Rowe, Nicola, and Volker Schlette. 1998. “The Protection of Human Rights in Europe after the Eleventh Protocol to the ECHR.” European Law Review: human rights survey 23:3-16. [Google Scholar]
  48. Slage, Derek, and Adam Williams. 2018. “Redefining the boundaries of Public Administration.” Teaching Public Administration 36, no. 3:259-75. DOI: https://doi.org/10.1177/0144739418775789 [Google Scholar]
  49. Strauss, Peter. 2017. “Politics and agencies in the administrative state: the U.S. case.” In Comparative Administrative Law, edited by Susan Rose-Ackerman, Peter Lindseth, and Blake Emerson, 44-59. Northampton: Edward Elgar Publishing Limited. [Google Scholar]
  50. Supernat, Jerzy. 2013. Administracja Unii Europejskiej. Zagadnienia wybrane. Wrocław: Kolonia Limited. [Google Scholar]
  51. Sześciło, Dawid. 2014. “Prawo do dobrej administracji – narzędzie ochrony jednostki przed nadużyciem władzy.” In Administracja i zarządzanie publiczne. Nauka o współczesnej administracji, edited by Dawid Sześciło, 94-108. Warszawa: Stowarzyszenie Absolwentów Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego. [Google Scholar]
  52. Szewczyk, Marek. 2003. “Prawo do dobrej administracji w świetle aktów prawa międzynarodowego.” In Prawo do dobrej administracji – Materiały ze zjazdu Katedr Prawa i Postępowania Administracyjnego. Warszawa-Dębe 23-25 września 2002 r, edited by Zygmunt Niewiadomski, and Zbigniew Cieślak, 53-66. Warszawa: Wydawnictwo UKSW. [Google Scholar]
  53. Szyszka, Anna. 2019. “Zasada proporcjonalności jako element prawa do dobrej administracji.” In Polski system ochrony prawa człowieka 70 lat po proklamowaniu Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka. Osiągnięcia – bariery – nowe wyzwania i rozwiązania, edited by Jerzy Jaskiernia, and Kamil Spryszak, 451-63. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek. [Google Scholar]
  54. Śliwa, Sławomir. 2010. “Prawo do dobrej administracji.” Zeszyty Naukowe Akademii Podlaskiej w Siedlcach 84:217-25. [Google Scholar]
  55. Świątkowski, Andrzej. 2003. “Karty społeczne Rady Europy.” Państwo i Prawo 8:36-45. [Google Scholar]
  56. Świtalski, Piotr. 2009. “Miejsce Rady Europy w europejskiej architekturze instytucjonalnej.” In 60 lat Rady Europy: Tworzenie i stosowanie standardów prawnych, edited by Hanna Machińska, 9-34. Warszawa: Oficyna Prawa Polskiego. [Google Scholar]
  57. Tanquerel, Thierry. 2007. “Dobra administracja w służbie dobrego rządzenia – zagwarantowanie praw podmiotowych i realizacja decyzji demokratycznych.” In W poszukiwaniu dobrej administracji. Materiały konferencyjne (Warszawa, 29-30.11.2007 r.), edited by Hubert Izdebski, and Hanna Machińska, 49-58. Warszawa: Wydział Prawa i Administracji UW. [Google Scholar]
  58. Tholen, Berry. 2011. “Public Virtue Approaches.” In Value and Virtue in Public Administration: A Comparative Perspective, edited by Michiel de Vries, and Pan Kim, 33-46. London: Palgrave Macmillan UK. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230353886_3 [Google Scholar]
  59. Żuradzki, Paweł. 2016. “Prawo do dobrej administracji w polskim porządku prawnym na tle Europejskiego kodeksu dobrej administracji.” In Duch praw w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, edited by Mateusz Kępa, and Maciej Marszał, 53-63. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa. Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.