Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 9 Nr 11 (2) (2014)

Artykuły

Soborowa zasada współdziałania Kościoła i państwa w kontekście zasad ją warunkujących

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.5780  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2014

Abstrakt

Zagadnienia dotyczące zasad współpracy Kościoła z państwem znalazły odzwierciedlenie w nauczaniu Soboru Watykańskiego II. Za jego przedmiot przyjęto dobro wspólne. Nie dało się go jednak zabezpieczyć, a tym samym zasada współpracy byłaby nieskuteczna bez dodatkowej gwarancji. Dlatego Sobór uzależnił istnienie i realizację tej zasady od innych zasad. Za podstawę stosunków uznano zasadę poszanowania pluralistycznego społeczeństwa, bez której nie można było proklamować kolejnych zasad: wolności wyznania i autonomii oraz wzajemnej niezależności Kościoła i Państwa. Tylko poszanowanie tych zasad umożliwia istnienie i uzasadnia raison d'etre zdrowej współpracy między Kościołem a państwem.

Bibliografia

  1. Aldazabal Eugenio, Congregatio generalis CXLII (5.10.1965), w: Acta Synodalia Sacrosancti Concilii Oecumenici Vaticani II, vol. IV, pars III, Typis Polyglottis Vaticanis 1980, p. 387-390. [Google Scholar]
  2. Barcik Jacek, Srogosz Tomasz, Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  3. Bertone Tarcisio, La dognita umana unico fondamento dei diritti dell’uomo, w: T. Bertone, La Diplomazia Pontificia in un mondo globalizzato, a cura di V. Buonomo, Citta del Vaticano 2013, s. 241-279. [Google Scholar]
  4. Białczyk Andrzej, Rozdział między Kościołem a państwem w świetle nauki Kościoła katolickiego, Lublin 1978, mps w Archiwum KUL. [Google Scholar]
  5. Drożdż Bogusław, W stronę dookreślenia społeczeństwa pluralistycznego (refleksja etyczno-społeczna), w: Żyjemy dla Pana. Księga pamiątkowa dedykowana S. Profesor Ewie Jozefie Jezierskiej OSU w siedemdziesiątą rocznicę urodzin, red. M. Rosik, Wrocław 2005, s. 49-57. [Google Scholar]
  6. Dzięga Andrzej, Ochrona sądowa praw wiernych, w: 25-lecie promulgacji Kodeksu Prawa Kanonicznego. Obowiązywanie i stosowanie w Polsce, red. J. Krukowski, Z. Tracz, Łódź 2009, s. 99-106. [Google Scholar]
  7. Ehrlich Ludwik, Prawo międzynarodowe, Warszawa 1958. [Google Scholar]
  8. Hemperek Piotr, Współpraca między Kościołem a państwem, Kościół i Prawo 4 (1985), s. 79-100. [Google Scholar]
  9. Jougan Alojzy, Słownik kościelny łacińsko-polski, Warszawa 1992 (reprint wydania III z 1958 roku). [Google Scholar]
  10. Kondziela Joachim, Normatywny charakter bonum commune, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 2 (1969), s. 51-81. [Google Scholar]
  11. Krąpiec Mieczysław A., Rodzina, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. VIII, Lublin 2007, s. 796-800. [Google Scholar]
  12. Krąpiec Mieczysław A., Człowiek i prawo naturalne, Lublin 1986. [Google Scholar]
  13. Krucina Jan, Dobro wspólne, w: Encyklopedia Katolicka, t. III, Lublin 1985, kol. 1379-1382. [Google Scholar]
  14. Krucina Jan, Dobro wspólne. Teoria i jej zastosowanie, Wrocław 1972. [Google Scholar]
  15. Krukowski Józef, Autonomia i niezależność Kościoła i wspólnoty politycznej, Kościół i Prawo 4 (1985), s. 51-77. [Google Scholar]
  16. Krukowski Józef, Kościelne prawo publiczne. Prawo konkordatowe, Lublin 2013. [Google Scholar]
  17. Krukowski Józef, Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, Lublin 2000. [Google Scholar]
  18. Krukowski Józef, Podstawy współdziałania Kościoła i państwa, Kościół i Prawo 8 (1992), s. 19-32. [Google Scholar]
  19. Krukowski Józef, Polskie prawo wyznaniowe, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  20. Krukowski Józef, Stanowisko Soboru Watykańskiego II wobec rozdziału Kościoła od państwa, Roczniki Teologiczno-Kanoniczne 27 (1980), z. 5, s. 45-63. [Google Scholar]
  21. Krukowski Józef, Zasada współdziałania między państwem i Kościołem w ujęciu Prymasa Stefana Wyszyńskiego, Roczniki Nauk Prawnych 12 (2002), nr 1, s. 219-235. [Google Scholar]
  22. Krzemienowski Henryk, W kierunku posoborowej koncepcji odniesień między Kościołem a państwem, Colloquium Salutis. Wrocławskie Studia Teologiczne 9 (1977), s. 37-57. [Google Scholar]
  23. Kopaliński Władysław, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 1995. [Google Scholar]
  24. Maritain Jacques, Człowiek i państwo, tł. A. Grobler, Kraków 1993. [Google Scholar]
  25. Mazurek Franciszek J., Personalistyczno-integralne ujęcie katolickiej nauki społecznej w eksplikacji Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Lublin 1999. [Google Scholar]
  26. Mikat Paul, Kirche und Staat, Sacramentum mundi. Theolgisches Lexikon für die Praxis 2 (1968), s. 1314. [Google Scholar]
  27. Misztal Henryk, Idea wolności religijnej, w: Prawo wyznaniowe, red. H. Misztal, P. Stanisz, Lublin 20032, s. 59-72. [Google Scholar]
  28. Misztal Henryk, Kościelne pojęcie wolności religijnej a ustawa o gwarancjach wolności sumienia i wyznania z 1989 r., Kościół i Prawo 11 (1993), s. 103-122. [Google Scholar]
  29. Misztal Henryk, Systemy relacji państwo-Kościół, w: Prawo wyznaniowe, red. H. Misztal, P. Stanisz, Lublin 20032, s. 36-58. [Google Scholar]
  30. Nowodworski Michał, Dobro, w: Encyklopedja Kościelna podług Teologicznej Encyklopedji Wetzera i Weltego z licznemi jej dopełnieniami. Przy współpracownictwie kilkunastu duchownych i świeckich osób, red. M. Nowodworski, t. IV, Warszawa 1874, s. 240-245. [Google Scholar]
  31. Nowy słownik języka polskiego, red. E. Sobol, Warszawa 2002. Nowy słownik poprawnej polszczyzny, red. A. Markowski, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  32. Pietrzak Michał, Prawo wyznaniowe, Warszawa 1995. [Google Scholar]
  33. Sebott Reinhold, Religionsfreiheit und Verhaltnis von Kirche und Staat, Roma 1977. [Google Scholar]
  34. Sitarz Mirosław, Zakladne principy vzt’ahu cirkev – štat v socialnej nauke cirkvi, w: Hodnotovy system prava a naboženstva v medzikulturnej perspektive, red. D. Krošlak, M. Moravčikova, Nakladatelstvi Leges, Praha 2013, s. 187-196. [Google Scholar]
  35. Sitarz Mirosław, Zadania Kościoła względem Narodu w nauczaniu Prymasa Wyszyńskiego, Roczniki Nauk Prawnych 22 (2002), nr 2, s. 21-36. [Google Scholar]
  36. Słowikowska Anna, Origin of principle of cooperation between the Catholic Church and the State in preparatory documents for the Second Vatican Council. Outline, Teka Komisji Prawniczej. Polska Akademia Nauk Oddział w Lublinie t. VI (2013), s. 152-168. [Google Scholar]
  37. Sobański Remigiusz, Kościół jako podmiot prawa, Warszawa 1983. [Google Scholar]
  38. Sobczyk Paweł, Katolicka koncepcja państwa wyznaniowego, w: Państwo wyznaniowe. Doktryna, prawo i praktyka, red. J. Szymanek, Warszawa 2011, s. 106-121. [Google Scholar]
  39. Sobczyk Paweł, Kościół a wspólnoty polityczne, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  40. Sobczyk Paweł, Problemy dotyczące realizacji prawa rodziców do religijnego i moralnego wychowania dzieci w szkole publicznej w Polsce, w: Przynależność do Kościoła a uczestnictwo wiernych w życiu publicznym, red. J. Krukowski, M. Sitarz, B. Pieron, Lublin 2014, s. 179-194. [Google Scholar]
  41. Sondel Janusz, Słownik łacińsko-polski dla prawników i historyków, Kraków 2009. [Google Scholar]
  42. Stawny Stanisław, Niektóre aspekty wolności religijnej w listach pasterskich Prymasa i Episkopatu Polski w latach 1945-1981, Kościół i Prawo 7 (1990), s. 203-217. [Google Scholar]
  43. Sutor Julian, Prawo dyplomatyczne i konsularne, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  44. Szczot Elżbieta, Ochrona rodziny w prawie Kościoła łacińskiego, Lublin 2010. [Google Scholar]
  45. Słownik języka polskiego, red. M. Szymczak, t. III, Warszawa 1985. [Google Scholar]
  46. Słownik łacińsko-polski, red. J. Korpanty, t. 2, Warszawa 2003. [Google Scholar]
  47. Słownik łacińsko-polski, red. M. Plezia, t. I, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  48. Słownik wyrazów obcych PWN, red. J. Tokarski, Warszawa 1980. [Google Scholar]
  49. Ulaczyk Andrzej, Podmiot osobowego dobra wspólnego w społecznym nauczaniu Kościoła, w: In persona Christi. Księga na 80- lecie Księdza Profesora Czesława S. Bartnika, red. K. Goźdź, t. 2, Lublin 2009, s. 95-106. [Google Scholar]
  50. Wiślicki Jan, Prawa świeckich w Kościele katolickim, w: Księga pamiątkowa ku czci Jego Ekscelencji X. Biskupa Mariana Leona Fulmana. Część II. Wydział Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych, Lublin 1939, s. 365-451. [Google Scholar]
  51. Wójcik Walenty, Wytyczne w układaniu stosunków Kościół- Państwo według Vaticanum II, Duszpasterz Polski Zagranicą 26 (1975), nr 1, s. 39-48. [Google Scholar]
  52. Wyszyński Stefan, List pasterski na czwarty tydzień miłosierdzia (Lublin, we wrześniu 1948), w: Listy pasterskie Prymasa Polski 1946-1974, Paris 1975, s. 81-85. [Google Scholar]
  53. Wyszyński Stefan, Rodzina kościołem domowym. List pasterski na Wielki Post 1979, 2 II 1979, Chrześcijanin w świecie 76 (1979), nr 4, s. 103-108. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.