Salta al menu principale di navigazione Salta al contenuto principale Salta al piè di pagina del sito
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

V. 19 N. 21 (2) (2024)

Artykuły

Prawo patronatu w ustawodawstwie polskim w okresie 1918-1939

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.9238  [Google Scholar]
Pubblicato: 2024-11-13

Abstract

Okres II Rzeczypospolitej był szczególnym czasem w historii Polski, w którym odradzający się naród po okresie przebywania pod zaborami podjął wysiłek kształtowania ustroju i struktur administracji publicznej oraz ustawodawstwa polskiego. Szczególnym obszarem regulacji prawnych było ukształtowanie ram prawnych dotyczących relacji ze Stolicą Apostolską oraz ustawodawstwa krajowego odnoszącego się do tych samych osób – obywateli i wiernych Kościoła katolickiego. Do istotnych wspólnych spraw należało uregulowanie finansowego wsparcia Kościoła katolickiego przez państwo i wiernych świeckich. Zasadniczym przedmiotem opracowania jest analiza przepisów prawnych dotyczących sytuacji prawnej patrona (opiekuna kościoła) i jego uprawnień oraz zobowiązań w świetle obowiązujących w badanym okresie regulacji prawnych, w tym w okresie przejściowym prawa państw zaborczych oraz prawa krajowego. W artykule także zwrócono uwagę na doniosłość analizowanej instytucji patronatu, czego potwierdzeniem jest orzecznictwo Najwyższego Trybunału Administracyjnego i Sądu Najwyższego oraz debata parlamentarna w przedmiocie uregulowania tego prawa przez Sejm.

Riferimenti bibliografici

  1. Abraham, Władysław. 1926. „Studja wstępne o konkordacie Stolicy apostolskiej z Rzecząpospolitą Polską.” Nowa Polonia Sacra II:135-89. [Google Scholar]
  2. [brak inf. o autorze]. 1920. „Biskupi o patronacie kościelnym.” Postęp 30, nr 110:1. [Google Scholar]
  3. [brak inf. o autorze]. 1920. „Dookoła Patronatu.” Przewodnik Katolicki 26, nr 12:101. [Google Scholar]
  4. [brak inf. o autorze]. 1920. „W sprawie patronatu kościelnego.” Postęp 31, nr 61:1. [Google Scholar]
  5. [brak inf. o autorze]. 1920. „Z Sejmu.” Postęp 31, nr 55:1-2. [Google Scholar]
  6. Cichowicz, Ludwig. 1933. „Rozważania na temat: 1. Wpływu Konkordatu na ustawodawstwo w b. dz. p. w dziedzinie kościelnej; 2. Ustawy z 17 marca 1932 r. o składkach na rzecz Kościoła Katolickiego - D U R P. nr. 35 poz. 358.” Czasopismo Adwokatów Polskich: Dział Województw Zachodnich VII, nr 3-4:33-56. [Google Scholar]
  7. Dąbrowski, Włodzimierz. 1937. Poradnik prawniczy dla prac ustawodawczych Sejmu Śląskiego i jego komisyj. Katowice: Sejm Śląski. [Google Scholar]
  8. Glinkowski, Benedykt. 2007. „Regulacje prawne polskich konkordatów z roku 1925 i 1993 w odniesieniu do mienia nieruchomego Kościoła katolickiego.” Poznańskie Studia Teologiczne 21:177-97. [Google Scholar]
  9. Jaworski, Władysław L. 1920. Prawa Państwa Polskiego (Zeszyt IV. Prawo agrarne). Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza. [Google Scholar]
  10. Kumaniecki, Kazimierz W. 1920. Ustrój państwowych władz administracyjnych na ziemiach polskich. Kraków: Leon Frommer. [Google Scholar]
  11. Kumaniecki, Kazimierz W. 1930. „Administracja wyznaniowa.” W Polskie prawo administracyjne w zarysie. Cz. I, red. Kazimierz W. Kumaniecki, Bohdan Wasiutyński, i Jerzy Panejko, 205-44. Kraków: Księgarnia Powszechna. [Google Scholar]
  12. Laniewski, Ludwik, i Euzebiusz Kopystiański. 1933. Kościół katolicki w ustawodawstwie polskim. Tarnopol: Nakładem i drukiem Drukarni Podolskiej w Tarnopolu. [Google Scholar]
  13. Lisowski, Zygmunt. 1933. Kodeks cywilny obowiązujący na ziemiach zachodnich Rzeczpospolitej Polskiej. Wyd. II. Poznań: Wojewódzki Instytut Wydawniczy. [Google Scholar]
  14. Magiera, Paweł. 2021. „Kwestia zniesienia prawa patronatu w debacie parlamentarnej Sejmu Ustawodawczego w 1920 r.” Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym 59, nr 3:167-91. [Google Scholar]
  15. Müller, Antoni. 1934. „Prawo patronatu po wejściu w życie Konkordatu.” Miesięcznik Kościelny 49, nr 4:100-104. [Google Scholar]
  16. Sławski, Jan, i Stanisław Sławski. 1933. „Sprawy administracyjne. I. Kwestja budowy budynków kościelnych i plebańskich i kwestja ponoszenia, płacących z tem, kosztów przez osoby do tego zobowiązane, wychodzi poza zakres zarządu majątkiem kościelnym. II. Legitymacja do występowania wobec patrona z żądaniami dotyczącemi budowy budynków kościelnych i plebańskich służy dozorom kościelnym wzgl. reprezentacjom gmin wyznaniowych.” Czasopismo Adwokatów Polskich: Dział Województw Zachodnich VII, nr 3-4:55-56. [Google Scholar]
  17. Sławski, Stanisław. 1928. „Orzecznictwo. Sprawy administracyjne.” Czasopismo Adwokatów Polskich: Dział Województw Zachodnich II, nr 12:145-47. [Google Scholar]
  18. Windakiewicz, Józef. 1926. Ustawa o postępowaniu sądowem w cywilnych sprawach spornych: (procedura cywilna) obowiązująca na ziemiach b. zaboru austrjackiego tudzież na Spiszu i Orawie i Ustawa zaprowadzająca procedurę cywilną: (ustawa wprowadcza). Warszawa: Księgarnia F. Hoesicka. [Google Scholar]

Downloads

I dati di download non sono ancora disponibili.