Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Baner Consilium Iuridicum

2023: Nowe Szaty Cesarza

Artykuły

Płeć człowieka jako dobro osobiste

  • Agnieszka Wojcieszak-John
DOI: https://doi.org/10.52097/ci.8494  [Google Scholar]
Opublikowane: 22.02.2024

Abstrakt

Niniejszy artykuł koncentruje się wokół płci człowieka postrzeganej w kategoriach dobra osobistego. Nie da się zaprzeczyć, że problematyka ta od kilku lat stanowi przedmiot zainteresowana ze strony przedstawicieli nauki prawa. Rozważania ujęte w artykule dotyczą ustalenia definicji płci człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem wpływu płci na kształtowanie się stosunków rodzinnoprawnych. Autorka prezentuje również poglądy na temat traktowania poczucia przynależności do płci oraz płci jako dobra osobistego w doktrynie i orzecznictwie.

Bibliografia

  1. Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  2. Błaszczak Ł., Charakter prawny powództwa o zmianę płci. Dylematy na gruncie prawa procesowego cywilnego, WSE 2015, nr 9, s. 131–156. [Google Scholar]
  3. Bodio J., Uwagi o trybie postępowania o uzgodnieniu płci, Gdansk Law Review 2023, nr 1. [Google Scholar]
  4. Boratyńska M., Przynależność do płci jako dobro osobiste, (w:) M. Safjan (red.), Prawo wobec medycyny i biotechnologii: zbiór orzeczeń z komentarzami, Warszawa 2011. [Google Scholar]
  5. Boratyńska M., Ustawa o uzgodnieniu płci a przygody transseksualistów w próżni legislacyjnej, Prawo i Medycyna 2015, nr 3. [Google Scholar]
  6. Czarnecka A., Czy mózg ma płeć? Różnice płciowe w budowie ludzkiego mózgu, Kosmos 2003, nr 1, t. 52. [Google Scholar]
  7. Domański M., Rozdzielność płci nupturientów jako przesłanka istnienia małżeństwa (art. 1 k.r.o.), Kwartalnik Prawa Prywatnego 2013, z. 4. [Google Scholar]
  8. Dynarski W., Śmiszek K. (red.), Sytuacja prawna osób transpłciowych w Polsce. Raport z badań i propozycje zmian, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  9. Gawlik A., Bielska-Brodziak A., Dzieci bez płci. Jak polski prawodawca rozwiązuje problemy osób interseksualny. Część pierwsza, Prawo i Medycyna 2016, nr 2. [Google Scholar]
  10. Grzybowski S., Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa 1957. [Google Scholar]
  11. Grzybowski S., Ochrona osobista stosunku do dzieła po śmierci twór-cy. Zagadnienia ogólne, Kraków 1933. [Google Scholar]
  12. Haberko J., Agaciak A., Współczesne wyzwania prawa rodzinnego w kontekście problemu zmiany płci, (w:) M. Nazar (red.), Prawo cywilne – stanowienie, wykładania i stosowanie, Lublin 2015. [Google Scholar]
  13. Holewińska-Łapińska E., Sądowa zmiana płci. Analiza orzecznictwa z lat 1991–2008, (w:) K. Ślebzak (red.), Studia i analizy Sądu Najwyższego. Tom IV, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  14. Jarząbek–Bielecka G., Znaczenie zaburzeń rozwoju płci gonadoforycznej w medycynie seksualnej, Seksuologia Polska 2012, nr 10(2). [Google Scholar]
  15. Jezusek A., Możliwość instytucjonalizacji związku osób tej samej płci w świetle art. 18 Konstytucji RP, Przegląd Sejmowy 2015, nr 4. [Google Scholar]
  16. Kalus S., (w:) M. Habdas, M. Fras (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna (art. 1–125), Warszawa 2018. [Google Scholar]
  17. Krakowiak M., Ślaski K., Glosa do wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 12 lutego 2021 r., sygn. I ACa 1233/20, Przegląd Prawa Medycznego 2021, nr 1–2. [Google Scholar]
  18. Księżak P., Kodeks cywilny. Wybór orzecznictwa, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  19. Kuśmirek O., Sztandera F., Prawne aspekty zmiany płci – glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 7 marca 2016 r., sygn. I ACa 1830/15, Medyczna Wokanda 2017, nr 9. [Google Scholar]
  20. Leń P., Prawidłowa legislacja urzędowej zmiany płci w świetle rekomendacji europejskich oraz na tle najnowszych uregulowań w prawie obcym, Przegląd Prawa Medycznego 2020, nr 1. [Google Scholar]
  21. Lipski J., Uwagi dotyczące poselskiego projektu ustawy o uzgodnieniu płci na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego oraz poglądów doktryny, Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych 2014, nr 3. [Google Scholar]
  22. Łętowska E., Woleński J., Instytucjonalizacja związków partnerskich a Konstytucja RP z 1997 r., Państwo i Prawo 2013, z. 6. [Google Scholar]
  23. Łukasiewicz J. M., Łukasiewicz R., Prawo rodzinne, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  24. Łukasiewicz J. M., Prawne aspekty zmiany płci w wybranych państwach europejskich, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  25. Machnikowski P., (w:) E. Gniewek, P. Machnikowski (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  26. Michalik J., Kiedy ciało jest więzieniem, a państwo strażnikiem. Anali-za procedury zmiany płci metrykalnej ze szczególnym uwzględnieniem kryterium ustalenia płci, Internetowy Przegląd TBSP UJ 2012, nr 2. [Google Scholar]
  27. Michalska M., Wojcieszak A., Stwierdzenie transpłciowości w przypadku osoby pozostającej w związku małżeńskim, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Rzeszowskiego Seria Prawnicza 2017, z. 95. [Google Scholar]
  28. Młot M., Sytuacja prawna osób transseksualnych pozostających w związku małżeńskim, Kortowski Przegląd Prawniczy 2016, nr 2. [Google Scholar]
  29. Nazar M., Problemy nowelizacji prawa rodzinnego, Rejent 2005, nr 9. [Google Scholar]
  30. Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  31. Ostojska J., Sądowa zmiana płci, Warszawa 2014, https://docplayer.pl/ 4370483–Sadowa–zmiana–plci–uniwersytet–warszawski–wydzial– prawa–i–administracji–joanna–ostojska–praca–doktorska–przygotowana– pod–kierunkiem.html, data dostępu: 25 sierpnia 2023 r. [Google Scholar]
  32. Panowicz-Lipska J., (w:) M. Gutowski (red.), Kodeks cywilny, t. 1, Komentarz, Art. 1 J. –352, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  33. Panowicz-Lipska J., Majątkowa ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1975. [Google Scholar]
  34. Pazdan M., (w:) K. Pietrzykowski (red.), Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz art. 1–44910, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  35. Pisuliński J., Glosa do uchwały SN z dnia 22 czerwca 1989 r., sygn. III CZP 37/89, Państwo i Prawo 1991, nr 6. [Google Scholar]
  36. Plich M., Związki quasi-małżeńskie w polskim prawie prywatnym i międzynarodowym, Państwo i Prawo 2011, z. 2. [Google Scholar]
  37. Radwański Z., Olejniczak A., Prawo cywilne – część ogólna, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  38. Rozental K., O zmianie płci metrykalnej de lege ferenda, Państwo i Prawo 1991, z. 10. [Google Scholar]
  39. Rusak-Romanowska P., Interdyscyplinarny charakter płci, (w:) M. Budnik-Minierska, U. Strugała, K. Roman (red.), Współczesny świat, Łódź 2021. [Google Scholar]
  40. Sadomski J., Konflikt zasad – ochrona dóbr osobistych a wolność prasy, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  41. Safjan M., Glosa do postanowienia z dnia 22 marca 1991 r. (sygn. III CRN 28/91), Przegląd Sądowy 1993, nr 2. [Google Scholar]
  42. Safjan M., Kilka refleksji wokół problematyki zadośćuczynienia pieniężnego z tytułu szkody wyrządzonej pacjentom, Prawo i Medycyna 2005, nr 1. [Google Scholar]
  43. Safjan M., Refleksje wokół konstytucyjnych uwarunkowań rozwoju ochrony dóbr osobistych, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2002, z. 1. [Google Scholar]
  44. Skrzypczak J., Reakcja na krytykę medialną. Ochrona dóbr osobistych w erze nowych mediów, Poznań 2017. [Google Scholar]
  45. Sobolewski P., (w:) K. Osajda (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Przepisy wprowadzające. Część ogólna. Własność i inne prawa rzeczowe, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  46. Sokołowski T., (w:) A. Kidyba (red.), Kodeks cywilny. Komentarz. Tom I. Część ogólna, Warszawa 2012. [Google Scholar]
  47. Strus Z., Znaczenie artykułu 18 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, Palestra 2014, nr 9. [Google Scholar]
  48. Sylwestrzak A., (w:) M. Balwicka-Szczyrba, A. Sylwestrzak (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2022. [Google Scholar]
  49. Szeroczyńska M., Procedura zmiany płci metrykalnej transseksualistów a ochrona prawa do życia prywatnego w prawie polskim i zagranicznym, Studia Prawnicze 2009, z. 1–2. [Google Scholar]
  50. Szpunar A., Odszkodowanie za szkodę majątkową. Szkoda na mieniu i osobie, Bydgoszcz 1998. [Google Scholar]
  51. Sztychmiler R., Konstytucja ochrona małżeństwa i rodziny a ekspansja gender, Studia Prawnoustrojowe 2015, nr 27. [Google Scholar]
  52. Świto L., Ideologia gender a różnica płci w aspekcie prawa do rodziny – zarys regulacji prawnych, Studia Warmińskie 2012, nr 49. [Google Scholar]
  53. Tekst projektu ustawy o uzgodnieniu płci, Druk sejmowy nr 1469, https://orka.sejm.gov.pl/proc7.nsf/ustawy/1469_u.htm, data dostępu: 28 sierpnia 2023 r. [Google Scholar]
  54. Terlikowski przegrał z Grodzką. Ma zakaz sugerowania, że posłanka jest mężczyzną, https://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/ 800765,terlikowski–przegral–z–grodzka–w–sadzie.html, data dostępu: 28 sierpnia 2023 r. [Google Scholar]
  55. Urbanowicz K., Bętkowska M., Prawne aspekty zmiany płci – uwagi na gruncie prawa polskiego oraz wybranych krajów europejskich, Medyczna Wokanda 2018, nr 10. [Google Scholar]
  56. Wałachowska M., Zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, Toruń 2007. [Google Scholar]
  57. Waszyńska K., Rękoś M., Tożsamość płciowa i czynniki ją warunkujące, (w:) A. Kuczyńska, E. K. Dzikowska (red.), w: Zrozumieć płeć. Studia interdyscyplinarne II, Wrocław 2004. [Google Scholar]
  58. Wenz W., Prawna zdolność osoby transseksualnej do zawarcia mał-żeństwa w polskim systemie prawnym i porządku kanoniczym. Quaestio Disputanda, Prawo kanoniczne 2005, nr 3–4. [Google Scholar]
  59. Witczak H., Witczak W., W sprawie zadośćuczynienia pieniężnego należnego pacjentom, Teka Komisji Prawniczej Oddział PAN w Lublinie 2010, t. 3. [Google Scholar]
  60. Wojciechowski M., Glosa do wyroku SA w Katowicach z dnia 30 kwietnia 2004 r., sygn. ACa 276/04, Gdańskie Studia Prawnicze – Przegląd Orzecznictwa 2005, nr 3. [Google Scholar]
  61. Wojcieszak A., Autonomia pacjenta z zaburzeniami psychicznymi, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  62. Wojciszke A., Katalog dóbr osobistych w świetle przepisów Konstytucji i Kodeksu cywilnego, Gdańskie Studia Prawnicze 2000, t. VII, nr 2. [Google Scholar]
  63. Zielińska D., Poczucie przynależności osób transseksualnych do odmiennej płci jako dobro osobiste podlegające ochronie na gruncie polskiego prawa oraz Zasad Yogyakarty, Krytyka prawa 2022, t. 14, nr 2. [Google Scholar]
  64. Zielonacki A., Zmiana płci w świetle prawa polskiego, Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny 1988, z. 2. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.