Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Nr 4 (12) (2024)

Artykuły

Co nam gwarantuje ustawa zasadnicza?

  • Zbigniew Kmiecik
DOI: https://doi.org/10.52097/ci.9460  [Google Scholar]
Opublikowane: 17.01.2025

Abstrakt

Rozważania prowadzone w artykule zmierzają do oceny wartości Konstytucji RP jako gwaranta podstawowych praw i wolności człowieka i obywatela. Autor poddaje analizie przepisy ogólne Konstytucji stwarzające podstawy do ograniczania praw i wolności w okresie normalnego funkcjonowania państwa i w stanach nadzwyczajnych, a także przepisy szczegółowe odnoszące się do poszczególnych praw i wolności. Regulacje zawarte w tych przepisach prowadzą do sprzecznych wniosków co do dopuszczalności ograniczania poszczególnych praw i wolności konstytucyjnych. Wagę tej wady potęguje fakt, że art. 31 ust. 3 Konstytucji, formułujący przesłanki i warunki ograniczania podstawowych praw i wolności, otwiera szerokie wrota dla takich działań prawodawcy. Co więcej, Konstytucja nie wprowadza w tej kwestii rozwiązań korzystniejszych dla obywateli niż wiążące Polskę umowy międzynarodowe, co dodatkowo podważa jej gwarancyjną rolę w zakresie analizowanej problematyki

Bibliografia

  1. Boć J., (w:) J. Boć (red.), Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komentarz do Konstytucji RP z 1997 roku, Wrocław 1998. [Google Scholar]
  2. Bosek L., Szydło M., (w:) M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP, t. I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  3. Bronk A., Kategoria godności człowieka, Annales UMCS, sectio I 2010, vol. XXXV. 51 Deklaracja praw człowieka i obywatela z 26 sierpnia 1789 r., https://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/francja-18.html (dostęp: 16 marca 2024 r.). [Google Scholar]
  4. J. S. M i l l, O wolności, przeł. A. Kurlandzka, Warszawa 1999, s. 25. [Google Scholar]
  5. Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2009. [Google Scholar]
  6. Dhamija S., Samudra M., Davis S., Gupta N., Chaudhury S., COVID-19 lockdown – Blessing or disaster?, Industrial Psychiatry Journal 2021, [Google Scholar]
  7. vol. 30 (suplement 1). [Google Scholar]
  8. Feinberg J., The Moral Limits of the Criminal Law, t. 3. Harm to Self, New York – Oxford 1986. [Google Scholar]
  9. Garlicki L., (w:) L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. III, Warszawa 2003. [Google Scholar]
  10. Hofmański P., Ochrona praw człowieka, Białystok 1994. [Google Scholar]
  11. Hołda J., Hołda Z., Ostrowska D., Rybczyńska J. A., Prawa człowieka. Zarys wykładu, Warszawa 2014. [Google Scholar]
  12. Jóźwicki W., Ograniczenia możliwości korzystania z praw zagwarantowanych w Międzynarodowym pakcie praw gospodarczych, społecznych i kulturalnych na podstawie jego art. 4 a progresywna realizacja tych praw, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2019, nr 1. [Google Scholar]
  13. Kelsen H., Was ist Gerechtigkeit?, Stuttgart 2005. [Google Scholar]
  14. Kmiecik R., Perspektywy depenalizacji „przestępstw bez ofiar” w USA, Palestra 1980, nr 1. [Google Scholar]
  15. Kmiecik Z. R., Aborcja i kara śmierci a koncepcje ochrony życia, (w:) D. Jaroszewska-Choraś, A. Kilińska-Pękacz, A. Wedeł-Domaradzka (red.), Kobieta i prawo, Warszawa 2023. [Google Scholar]
  16. Kmiecik Z.R., Prawo do dysponowania własnym ciałem, Prokuratura i Prawo 2022, nr 10. [Google Scholar]
  17. Kulesza C., Rola pokrzywdzonego w procesie karnym w świetle ustawodawstwa i praktyki wybranych krajów zachodnich, Białystok 1995. [Google Scholar]
  18. Łabno A., Ograniczenie wolności i praw człowieka na podstawie art. 31 Konstytucji RP, (w:) B. Banaszak, A. Preisner (red.), Prawa i wolności [Google Scholar]
  19. obywatelskie w Konstytucji RP, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  20. Maziarz J., Współczesne rozumienie i niezrozumienie wolności słowa, Consilium Iuridicum 2023, wydanie specjalne („Rządy prawa wczoraj, [Google Scholar]
  21. dziś i jutro”). [Google Scholar]
  22. Mill J. S., O wolności, przeł. A Kurlandzka, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  23. Ostrowska A., Niepewność sytuacji prawnej jednostki w sferze stanowienia i obowiązywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, Lublin 2020. [Google Scholar]
  24. Piechowiak M., Regulacja nie wolna od wad, Rzeczpospolita z 15 maja 1997 r., „Prawo co dnia”. [Google Scholar]
  25. Rakoczy B., Ograniczenie praw i wolności jednostki ze względu na ochronę środowiska w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Toruń [Google Scholar]
  26. Rothbard M., Etyka wolności, przeł. przeł. J. Woziński, J. M. Fijor, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  27. Schur E. M., Bedau H. A., Victimless Crimes: Two Sides of a Controversy, A Spectrum Book 1974. [Google Scholar]
  28. Siemieński F., Podstawowe wolności, prawa i obowiązki obywateli PRL, Warszawa 1979. [Google Scholar]
  29. Skolnick J. H., Justice without Trial: Law Enforcement in Democratic Society, New York 1975. [Google Scholar]
  30. Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Kraków 1998. [Google Scholar]
  31. Skwierawski P., A co jak nas oszukują?, Samorządność 2023, wydanie specjalne („Chcemy normalnego miasta!”). [Google Scholar]
  32. Sówka I., Pawnuk M. J., Szymański P., Badura M., Batog P., Analiza zmienności stężeń pyłu PM2,5 na wybranych obszarach kampusu Poli- [Google Scholar]
  33. techniki Wrocławskiej podczas stanu zagrożenia epidemicznego oraz stanu epidemii ogłoszonych z powodu rozprzestrzeniania się wirusa [Google Scholar]
  34. SARS-CoV-2, (w:) I. Sówka, K. Gaj, U. Miller (red.), Aktualne trendy w ochronie powietrza i klimatu – kontrola, monitoring, prognozowanie [Google Scholar]
  35. i ograniczanie emisji, Wrocław 2020. [Google Scholar]
  36. Steinborn S., (w:) M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP, t. II. Komentarz do art. 87–243, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  37. Strefy czystego transportu pod lupą IBRM SAMAR, https://www.samar.pl/__/3/3.a/119434/3.sc/11/Strefy-Czystego-Transportu-pod-lup%C4%85-IBRM-SAMAR-.html?locale=pl_PL (dostęp: 16 marca 2024 r.). [Google Scholar]
  38. Szymański M., „Przestępstwa bez ofiar” w świetle polskiej Konstytucji oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, Świat Idei i Polityki 2018, t. 17. [Google Scholar]
  39. Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  40. Wojtyczek K., Granice ingerencji ustawodawczej w sferę praw człowieka w Konstytucji RP, Kraków 1999. [Google Scholar]
  41. Yanovskiy M., Socol Y., Are Lockdowns Effective in Managing Pandemics?, International Journal of Environmental Research and Public Health 2022, vol. 19, nr 15, poz. 9295, file:///C:/Users/DELL/Downloads/ijerph19-09295-with-cover.pdf (dostęp: 16 marca 2024 r.). [Google Scholar]
  42. Zakolska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2008. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.