Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Baner Consilium Iuridicum

No. 1–2 (2022)

Artykuły

The Constitution of the Republic of Poland and international law – a dispute over primacy in a pluralistic legal order

  • Mariusz Muszyński
DOI: https://doi.org/10.52097/ci.5607  [Google Scholar]
Published: 2023-10-10

Abstract

The relationship between international law and domestic law has for many years been ordered on the basis of two opposing constructs: the dualistic and the monistic. The former, in fact, required the political consent of the State to perform an international obligation, while the latter wished to eliminate this will altogether. Today, the idea has emerged to reject the hierarchical approach and to place an unequivocal emphasis on the primacy – at least when fundamental contradictions between international and domestic law arise – of national constitutions. Constitutional tribunals are to be the body to control these conflicts and to block the possible effects of international commitments in conflict with the constitution. Such conceptual changes are perfectly suited to the construction of the Polish Constitution and the constitutional position of the Polish Constitutional Tribunal. The activity of the Constitutional Tribunal in this area will strengthen the legitimacy of international law and mitigate the potential rejection of an international obligation. After all, it is one thing to reject an obligation for political reasons, and another to refuse to implement it justified by the Constitutional Court's finding of the unconstitutionality of an international norm.

References

  1. Biernat S., Miejsce prawa pochodnego Wspólnoty Europejskiej w systemie konstytucyjnym Rzeczypospolitej Polskiej [w] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r. a członkostwo Polski w Unii Europejskiej, red. C. Mik, Toruń 1999. [Google Scholar]
  2. Bogdandy A. von, Pluralism, Direct Effect, and the Ultimate Say: on the Relationship between International and Domestic Constitutional Law, “Journal of International Constitutional Law” 2008, t. 6. [Google Scholar]
  3. Bogdandy A. von, Venzke I., Zur Herrschaft internationaler Gerichte: Eine Untersuchung internationaler öffentlicher Gewalt und ihrer demokratischen Rechtfertigung, Zeitschrift für ausländisches öffentliches Recht und Völkerrecht 2010, t. 70. [Google Scholar]
  4. Czapliński W., Wyrozumska A., Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  5. Domingo R., The New Global Law, Cambridge 2010. [Google Scholar]
  6. Dupuy P.-M., The Danger of Fragmentation or Unification of the International Legal System and the International Court of Justice, „Journal of International Law and Politics” 1999, t. 31. [Google Scholar]
  7. Ehrlich L., Prawo narodów, Lwów 1927. [Google Scholar]
  8. Fischer-Lescano A., Teubner G., Fragmentierung des Weltrechts. Vernetzung globaler Regi¬mes statt etatistischer Rechtseinheit, [w] Weltstaat – Weltstaatlichkeit: Politische Strukturbildung nach der Globalisierung, red. M. Albert, R. Stichweh, Wiesbaden 2005. [Google Scholar]
  9. Garlicki L., Uwagi o charakterze prawnym orzeczeń TK, [w] Studia nad prawem konstytucyjnym, red. J. Trzciński, B. Banaszak, Wrocław 1997. [Google Scholar]
  10. Gilas J., Prawo międzynarodowe, Toruń 1999. [Google Scholar]
  11. Hegel G. W. F., Zasady filozofii prawa, tłum. A. Landman, Warszawa 1969. [Google Scholar]
  12. Hoof G. J. H. von, Rethinking the Sources of International Law, Antwerp 1983, s. 169; [Google Scholar]
  13. Jabłoński M., Jarosz-Żukowska S., Kontrola konstytucyjności prawa pochodnego UE w trybie skargi konstytucyjnej i pytań prawnych, [w] Zasada pierwszeństwa prawa Unii Europejskiej w praktyce działania organów władzy publicznej RP, red. M. Jabłoński, S. Jarosz-Żukowska, Wrocław 2015. [Google Scholar]
  14. Jacob M., Precedents: Lawmaking through International Adjudication, German Journal of International Law 2011, t. 12, nr 5. [Google Scholar]
  15. Kelsen H., Das Problem der Souveränität und die Theorie des Völkerrechts, Tübingen 1920. [Google Scholar]
  16. Kennedy D., Theses about International Law Discourse, German Yearbook of International Law 1980, t. 23. [Google Scholar]
  17. Klafkowski A., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 1966. [Google Scholar]
  18. Koskenniemi M., From Apology to Utopia. The Structure of International Legal Argument, Helsinki 1989. [Google Scholar]
  19. Lauterpacht H., The Function of Law in the International Community, Oxford 1933. [Google Scholar]
  20. Lauterpacht H., The Development of International Law by the International Court. Being A Revised Edition of „The Development of International Law by the Permanent Court of International Justice”, London 1934. [Google Scholar]
  21. Luhmann, Politische Theorie im Wohlfahrtsstaat, München–Wien 1981, Analysen und Perspektiven 8/9. [Google Scholar]
  22. Mączyński A., Podkowik J., komentarz do art. 188, [w] Konstytucja RP, t. 2, Komentarz do art. 87–243, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  23. Muszyński M., „Granice kompetencyjne Trybunału Konstytucyjnego wobec prawa Unii Europejskiej” [w] „Tempora mutantur cum legibus. Księga jubileuszowa z okazji 20-lecia Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego”, red. A. Tarwacka, Wolters Kluwer, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  24. Muszyński M., Dialog Trybunału Konstytucyjnego RP i Trybunału Sprawiedliwości UE, Prokuratura i Prawo 2022, nr 7-8. [Google Scholar]
  25. Muszyński M., Siła, norma, idea. Prawo międzynarodowe w ujęciu historycznym. T. 3. Prawo międzynarodowe uniwersalne 1919-2019. Warszawa 2022. [Google Scholar]
  26. Nollkaemper A., The Rapprochement between the Supremacy of International Law at International and National Levels, [w] Select Proceedings of the European Society of International Law t. 2, red. H. Ruiz Fabri, R. Wolfrum, J. Gogolin, Oxford 2008. [Google Scholar]
  27. Nussbaum A., Geschichte des Völkerrechts, Berlin–München 1960. [Google Scholar]
  28. Pellet A., Komentarz do art. 38, [w], The Statute of the International Court of Justice, A Commentary, red. A. Zimmermann, C. Tomuschat, K. Oellers-Frahm, C. J. Tams, T. Thienel, Oxford 2006. [Google Scholar]
  29. Peters A., Supremacy Lost: International Law Meets Domestic Constitutional Law, Vienna Online Journal on International Constitutional Law 2009, t. 2. [Google Scholar]
  30. Płowiec W., Przepis prawny i norma prawna jako przedmiot kontroli Trybunału Konstytucyjnego, „Państwo i Prawo” 2017, z. 2 [Google Scholar]
  31. Poiares Maduro M., Contrapunctual Law: Europe's Constitutional Pluralism in Action, [w] Sovereignty in Transition, red. N. Walker, Oxford 2003. [Google Scholar]
  32. Rigaux F, Hans Kelsen on International Law, „Journal of International Law” 1998, nr 9. [Google Scholar]
  33. Rivier A., Lehrbuch des Völkerrechts, Stuttgart 1899. [Google Scholar]
  34. Sarnecki P., Komentarz do art. 9, [w] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej Komentarz, t. 1, red. L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  35. Shapiro M., Judges as Liars, Harvard Journal of Law and Public Policy 1994, t. 17, nr 1. [Google Scholar]
  36. Skubiszewski K., Prawo PRL a traktaty, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1972, nr 3. [Google Scholar]
  37. Skubiszewski K., Prawo międzynarodowe w porządku prawnym państwa, [w] Prawo międzynarodowe a prawo wewnętrzne w świetle doświadczeń państw socjalistycznych. Materiały naukowej konferencji międzynarodowej w Warszawie w październiku 1977. Wrocław/Warszawa/Kraków/Gdańsk 1980. [Google Scholar]
  38. Spaak T., Kelsen on Monism and Dualism, [w] Basic Concepts of Public International Law: Monism & Dualism, red. Marko Novakovic, Belgrad 2013. [Google Scholar]
  39. Starke J. G., Monism and Dualism in The Theory of International Law, „British Yearbook of International Law” 1936, t. 17. [Google Scholar]
  40. Syryt A., Oddziaływanie prawa międzynarodowego na sądownictwo konstytucyjne w Polsce – perspektywa konstytucyjna, Warszawa 2019. [Google Scholar]
  41. Syryt A., Skutki wyroków TK przy kontroli trybu uchwalenia ustawy, [w] Skutki wyroków Trybunału Konstytucyjnego w sferze stosowania prawa, red. M. Bernatt, J. Królikowski, M. Ziółkowski, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  42. Triepel H., Völkerrecht und Landesrecht, Lipsk 1899. [Google Scholar]
  43. Verdross A., Verfassung der Völkerrechtlichergemeinschaft, Wien–Berlin 1926. [Google Scholar]
  44. Villiger M. E., Binding Effect and Declaratory Nature of the Judgments of the European Court of Human Rights: An Overview, [w] Judgments of the European Court of Human Rights—Effects and Implementation, red. A. Seibert-Fohr, M. E Villiger, Baden-Baden 2014. [Google Scholar]
  45. Wasilewski T., Stosunek wzajemny: porządek międzynarodowy, prawo międzynarodowe, europejskie prawo wspólnotowe, prawo krajowe. Toruń 2004. [Google Scholar]
  46. Wasilkowski A., Monism and Dualism at Present [w] Theory of International Law at the Treshold of the 21st Century. Essey in Honour of Krzysztof Skubiszewski, red. J. Makarczyk, Hague/London, Boston 1998. [Google Scholar]
  47. Wheaton H., History of the Law of Nations in Europe and America from the Earliest Times to the Treaty of Washington 1842, New York 1845. [Google Scholar]
  48. Wiącek M., Glosa do postanowienia TK z dnia 17 grudnia 2009 r., U 6/08, „Państwo i Prawo” 2010, z. 6. [Google Scholar]
  49. Widłak T., Teoria i filozofia prawa międzynarodowego Hansa Kelsena, Gdańsk 2018. [Google Scholar]
  50. Woś T., Wyroki interpretacyjne i zakresowe w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Studia Iuridica Lublinensia 2016, t. XXV, nr 3. [Google Scholar]
  51. Wójtowicz K., Prawo międzynarodowe i wspólnotowe w krajowym porządku prawnym według projektu Konstytucji RP, [w] Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w świetle badań nauki prawa konstytucyjnego, red. i wstęp K. Działocha, A. Pułło, Gdańsk 1998. [Google Scholar]
  52. Wyrozumska A., Umowy międzynarodowe. Teoria i praktyka. Warszawa 2006. [Google Scholar]
  53. Wyrozumska A., Wyroki Trybunału Konstytucyjnego w sprawach K 3/21 oraz K 6/21 w świetle prawa międzynarodowego. Europejski Przegląd Sejmowy, grudzień 2021. [Google Scholar]
  54. Zubik M., „Akt normatywny” jako przedmiot kontroli Trybunału Konstytucyjnego, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2014, nr 31. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Most read articles by the same author(s)