Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Baner Consilium Iuridicum

No. 3 (11) (2024)

Artykuły

A historical account of gun laws in the Polish lands. From the Piasts to the end of the First Republic

  • Robert Kucharski
DOI: https://doi.org/10.52097/ci.9453  [Google Scholar]
Published: 2025-01-14

Abstract

Historically, the issue of access to firearms is relatively "young", as it dates back to the 19th century and is associated with social and political events on the European continent. A special role was played by economic transformations and technical progress enabling wider access to firearms, the construction of which was cheaper and therefore more accessible to a wider group of people. In the first part, this work will provide a framework analysis of the practice and regulations governing access to firearms in force on Polish lands from the beginning of the Polish State to the 19th century, including the regulations of the occupying states in force on Polish lands during the partitions. Due to the extensiveness of the issue, the regulations governing access to firearms introduced after Poland regained independence will be discussed in the second part of the study. The scope of the regulations has been placed against a technical background by indicating technical solutions in the development of firearms over the period discussed, without going into details, which must, for natural reasons, be the subject of a separate work. The historical regulation of the provisions regulating access to firearms indicates a gradual and increasingly extensive restriction of the right to free access to firearms, along
with the limitation of the progressive etatization of social life and the impact of this process on the scope of civil liberties.

References

  1. Bardach J. (red.) Historia państwa i prawa Polski, PWN, Warszawa 1973. [Google Scholar]
  2. Bielyaev I., Przepisy o broni palnej, Wydawnictwo Literatury Myśliwskiej, Reutov 2022. [Google Scholar]
  3. Bobiatyński I., Nauka łowiectwa we dwóch tomach, Wilno 1823. [Google Scholar]
  4. Borucki M., Temida Staropolska. Szkice dziejów sądownictwa Polski szlacheckiej, Warszawa 1979. [Google Scholar]
  5. Deutsches Reichsgesetzblat Band 1884, nr 17. [Google Scholar]
  6. Dziennik Praw Królestwa Polskiego 1818, t. V, nr 20. [Google Scholar]
  7. Dziennik Praw Księstwa Warszawskiego, t. I. [Google Scholar]
  8. Gembarzewski B., Uzbrojenie i rodzaje broni, (w:) T. Korzon, Dzieje wojen i wojskowości w Polsce, Lwów–Warszawa–Kraków 1923. [Google Scholar]
  9. Głosek M., Najstarszy zabytek ręcznej broni palnej w Polsce, (w:) Archeologia i starożytnicy, Studia Dedykowane Profesorowi Andrzejowi Abramowiczowi w 70 rocznicę urodzin, Łódź 1997. [Google Scholar]
  10. Górski A., Historia piechoty, Kraków 1892. [Google Scholar]
  11. Grabowski A., Dawne zabytki miasta Krakowa, Kraków 1850. [Google Scholar]
  12. Grochulska B., Handel zagraniczny Księstwa Warszawskiego, Warszawa 1967. [Google Scholar]
  13. Grodziski S., Salmonowicz S., Ustawa karna zachodniogalicyjska z roku 1796 (Zarys dziejów i charakterystyka), Czasopismo PrawnoHistoryczne, Warszawa, 1965. [Google Scholar]
  14. Gruza E., Goc M., Moszczyński J., Kryminalistyka – czyli rzecz o metodach śledczych, Wydawnictwo Akademickie i profesjonalne, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  15. Hogg I.V., Encyklopedia uzbrojenia Bellona, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  16. Kasprzak J., Młodziejowski B., Brzęk W., Moszczyński J., Kryminalistyka, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  17. Kasprzak J., Władza państwowa a posiadanie broni przez obywateli na przestrzeni dziejów, Studia Parwnoustrojowe, nr 22, UWM 2013. [Google Scholar]
  18. Kasprzak J., Władza państwowa a posiadanie broni przez obywateli na przestrzeni dziejów, Studia Parwnoustrojowe, nr 22, UWM 2013. [Google Scholar]
  19. Kodeks kar głównych i poprawczych, Warszawa 1847. [Google Scholar]
  20. Kodeks karny dla państw pruskich z 1851, Warszawa 1862. [Google Scholar]
  21. Kodeks Karny Rzeszy Niemieckiej z 1871 roku, Wydawnictwo Departamentu byłej dzielnicy pruskiej, Poznań 1920. [Google Scholar]
  22. Kubowicz M., Rozwój broni palnej i jej użycie w Polsce, Security, economy and Law 2020, nr 1. [Google Scholar]
  23. Kucharski R., Geneza sądów polskich, Consilium Iuridicum 2002, nr 1–2. [Google Scholar]
  24. Kucharski R., Trybunał koronny: szlachecki sąd najwyższy, Consilium Iuridicum 2003, nr 5. [Google Scholar]
  25. Kwaśniewicz W., Leksykon dawnej broni palnej, Bellona, Warszawa 2004. [Google Scholar]
  26. Lewszyn W., Sowersziennyj jegier, 1779. [Google Scholar]
  27. Majer P., Ustawy polskiej policji (1791–1990). Źródła z komentarzem, Wydawnictwo WSPol, Szczytno 2007. [Google Scholar]
  28. Mielnik M., Podstawy prawne funkcjonowania policji w Księstwie Warszawskim, International Journal of New Economics and social [Google Scholar]
  29. sciences 2015. [Google Scholar]
  30. Milewski S., W świecie występku i zbrodni, Książka i Wiedza, Warszawa 1996. [Google Scholar]
  31. Mueller H., Rolling H., Europaische hieb and stichwaffen, Berlin 1981. [Google Scholar]
  32. Muller H., Kolling H., Europäische Hieb – und Stichwaffen aus der Sammlung des Museums der Deutsche Geschichte, Berlin 1986. [Google Scholar]
  33. Rybski J., W polskiej wsi odkryto broń z epoki kamienia, National Geographic Polska 2023, nr 10. [Google Scholar]
  34. Samp M., Kraj Głowaczów–1003, Seria: Historyczne Bitwy, Bellona 2024. [Google Scholar]
  35. Sampa M., Kraj Głomaczów. 1003, Bellona 2024. [Google Scholar]
  36. Sauer P., Revolution und Volksbewaffnung. Die württembergischen Bürgerwehren im 19. Jahrhundert, vor allem während der Revolution [Google Scholar]
  37. von 1848/49, Ulm 1976. [Google Scholar]
  38. Sikora R., Husaria. Duma polskiego oręża, Kraków 2019. [Google Scholar]
  39. Sójka-Zielińska K., Historia prawa, Lexis Nexis, Warszawa 2005. [Google Scholar]
  40. Straube A., Die Schusswaffendebatten im deutschprachigen Raum, University of Bamberg Press 2019, Band 29. [Google Scholar]
  41. Szajnocha K., Jadwiga Jagiellonka księżna bawarska, Szkice historyczne 1876. [Google Scholar]
  42. Szymczak J., Początki broni palnej w Polsce (1383–1533), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2004. [Google Scholar]
  43. Szymczak J. (red.), Początki broni palnej w Polsce (1383–1533), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2004, nr 423. [Google Scholar]
  44. Woroszyłowa S., Druga poprawka: jak prawo do posiadania broni palnej ewoluowało w różnych krajach, Knife–media 2022. [Google Scholar]
  45. Zawadzki H., Fabryka broni w Końskich – Pomykowie, Koneckie zeszyty historyczne 1993, nr 1. [Google Scholar]
  46. Zbiór przepisów administracyjnych. Podręcznik dla szkolenia na posterunkach i w komisariatach, gazeta Administracji i Policji Państwowej, Warszawa 1930. [Google Scholar]
  47. Ziółek J., Mobilizacja sił zbrojnych na lewobrzeżu Wisły 1830–1831, Lublin 1973. [Google Scholar]
  48. Полное собрание законов Российской империи. (ПС/PS 33, tom XIII, nr 23036). [Google Scholar]
  49. Полное собрание законов Российской империи. Собрание третье (З – III). Тom XX. № 18793. [Google Scholar]
  50. Российский государственный исторический архив (РГИА). Фонд 22 (Центральные учреждения Министерства Финансов по части [Google Scholar]
  51. торговли и промышленности). Опись 1. Дело 1230. Лист 4. [Google Scholar]
  52. Российское законодательство Х–ХХ веков. Законодательство периода расцвета абсолютизма. М., 1987. Т. 5. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.