Upadek Rzeczypospolitej Szlacheckiej na skutek wewnętrznego rozkładu politycznego i ingerencji agenturalnej państw ościennych wiązał się z końcem pewnej epoki w funkcjonowaniu wymiaru sprawiedliwości na ziemiach polskich. „Starożytne” instytucje musiały ustąpić miejsca nowym. Te zaś przyniósł Napoleon i jego nowoczesna kodyfikacja. Ich recepcja na ziemiach
polskich przyniosła ogromną zmianę zarówno w świadomości społecznej, jak i w dotychczasowym funkcjonowaniu instytucji sądowych. W treści przedmiotowego artykułu podjęta zostanie próba syntetycznego omówienia zmian, jakie zaszły wraz z powstaniem Księstwa Warszawskiego i recepcji regulacji napoleońskich w polskim sądownictwie. Ze względu na obszerność
zagadnienia, w niniejszym opracowaniu omówiony zostanie jedynie porządek organów sądowych z pominięciem prokuratury. Wprowadzenie nowych sądów wiązało się z likwidacją szlacheckich instytucji jako przestarzałych i tak naprawdę nigdy do końca niewprowadzonych jednolicie na ziemiach polskich. Opracowanie obejmuje zagadnienia podstaw prawnych i ustrojowych funkcjonowania sądów Księstwa Warszawskiego oraz ich strukturę z uwzględnieniem instytucji Sądu Kasacyjnego.