Poniższy artykuł ma na celu przedstawienie pracy i misji zakonów, klasztorów i wspólnot zakonnych. Na terenie diecezji katowickiej istniały placówki następujących męskich zakonów i zgromadzeń zakonnych: bonifratrzy, franciszkanie, kamilianie, jezuici, oblaci, werbiści, salezjanie, salwatorianie. Bonifratrzy opiekowali się chorymi we własnych szpitalach. Franciszkanie poświęcali się głównie głoszeniu misji i rekolekcji dla ludu, a w drugiej kolejności pomocy duszpasterskiej i posłudze religijnej w parafiach. Kamilianie byli odpowiedzialni za odtruwanie alkoholików w szpitalu i propagowanie abstynencji. Jezuici organizowali rekolekcje dla katolickiego świeckiego stowarzyszenia maryjnego i prowadzili parafię. Oblaci, werbiści, salezjanie oraz salwatorianie głosili misje i rekolekcje, sprawowali apostolstwo prasy. Druga wojna światowa przerwała tę pracę i spowodowała wielkie straty materialne i osobowe w poszczególnych klasztorach. Po wojnie zakony i wspólnoty zakonne wznowiły pracę duszpasterską we własnych parafiach klasztornych, które zostały im powierzone przez kurię biskupią.