Salta al menu principale di navigazione Salta al contenuto principale Salta al piè di pagina del sito

V. 83 (1995): Nasza Przeszłość

Artykuły

Jarosław-Kazimierz, pierwsza nieudana fundacja cysterska na Górnym Śląsku

  • Antoni Barciak
DOI: https://doi.org/10.52204/np.1995.83.189-201  [Google Scholar]
Pubblicato: 1995-06-30

Abstract

Pierwszą fundacją cystersów na Górnym Śląsku, zwykle ignorowaną przez historyków, był Jarosław w pobliżu granicy z Morawami. Został założony przez Jarosława, księcia opolskiego, przed 1198 rokiem. Miejsce to musiało być niezamieszkane, gdyż archeolodzy nie natrafili na żadne ślady osadnictwa przed przełomem XII i XII w. Książę Jarosław ofiarował to miejsce mnichom z Pforte nad Soławą, a następnie, gdy został biskupem wrocławskim, przekazał im dziesięcinę z całego obszaru otoczonego rzekami Stradunią i Osobłogą. W źródłach wzmianki o fundacji Jarosława są skąpe. Nie wiemy nawet, jak wyglądała sytuacja w Jarosławiu w 1201 roku, kiedy zmarł jego założyciel. Można przypuszczać, że mnisi z Pforte nie zdołali zapuścić tam korzeni. Gdy tylko dowiedzieli się o śmierci dobroczyńcy, opuścili to miejsce. Z inicjatywy Bolesława I Wysokiego i jego syna Henryka I, książąt śląskich i za zgodą Kapituły Generalnej fundację przejęli mnisi z opactwa Lubiąż. Traktowali go jako nadanie ziemi i nie wykazywali chęci budowy tam nowego klasztoru. W drugiej dekadzie XIII w. po raz pierwszy pojawia się imię Kazimierz, które wkrótce zastępuje dawne imię Jarosław. Nowa nazwa wiąże się niewątpliwie z księciem Kazimierzem Opolskim, który podjął kolejną próbę założenia w Jarosławiu regularnego klasztoru. Plany, podobnie jak jego poprzedników, zawiodły: już w latach dwudziestych XIV wieku fundacja stanęła w obliczu poważnego kryzysu. Przyczyn powtarzających się niepowodzeń należy upatrywać w trudnych warunkach panujących na miejscu, niechęci mnichów (przynajmniej na wczesnym etapie) do angażowania się w rozwój miejsca, chwiejnym poparciu kolejnych władców (którzy zdawały się dawać pierwszeństwo fundacji premonstratensów w Czarnowąsach k. Opola, a w końcu upadek kolejnej fundacji cysterskiej, ufundowanej przez rycerza, w Woszczycach.

Riferimenti bibliografici

  1. CeIwiński M., Rycerstwo śląskie do końca XIII wieku, Wrocław 1982. [Google Scholar]
  2. Jasiński K., Rodowód Piastów śląskich, t. 1, Wrocław 1973. [Google Scholar]
  3. Jażdżewski K.K.,Lubiąż, Wrocław 1992. [Google Scholar]
  4. Parczewski M., Płaskowyż głubczycki we wczesnym średniowieczu, Kraków 1982. [Google Scholar]
  5. Rybandt S., Średniowieczne opactwo cystersów w Rudach, Wrocław 1977. [Google Scholar]

Downloads

I dati di download non sono ancora disponibili.