Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 23 (2019)

Artykuły

Czyn z art. 291 k.k. jako alternatywa kwalifikacyjna przestępstwa prania pieniędzy

  • Urszula Lewczuk
DOI: https://doi.org/10.52097/pwk.5495  [Google Scholar]
Opublikowane: 2023-06-05

Abstrakt

Artykuł porusza problematykę kwalifikacji prawnej przestępstwa prania pieniędzy, wyczerpującego znamiona czynu zabronionego zarówno z art. 299 k.k., jak i 291 k.k. Ryzyko związane z przestępczością stricte kryminalną spowodowało, że grupy przestępcze zmieniły sposób działania, wykorzystując tzw. białe kołnierzyki, aby nie wzbudzać podejrzeń i dzięki temu zminimalizować ryzyko ujawnienia ich przestępczych działań. Nieograniczone możliwości grup przestępczych, pozwalające na korzystanie z nowych technologii, kreatywności, wiedzy specjalistów, stawiają przed ustawodawcą wyzwanie dopasowania i jednocześnie uszczelnienia przepisów prawa, tak aby sprawca przestępstwa skutecznie poniósł odpowiedzialność karną. Unormowanie nowych zachowań jako czynów przestępczych czy poszerzanie katalogu ich przedmiotów okazuje się niewystarczające. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, czy interpretacja przepisów nie zostanie wykorzystana w celu uniknięcia przez sprawcę odpowiedzialności za popełniony czyn przestępczy.

Bibliografia

  1. Bojarski T., Michalska-Warias A., Piórkowska-Flieger J., Szwarczyk M., Kodeks karny. Komentarz, Wydawnictwo NexisNexis, Warszawa 2008. [Google Scholar]
  2. Filar M. (red.), Kodeks karny. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  3. Górniok O., w: I. Andrejew, L. Kubicki, J. Waszczyński (red.), System prawa karnego, o przestępstwach w szczególności, t. IV, cz. II, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Warszawa–Kraków–Wrocław 1989. [Google Scholar]
  4. Grześkowiak A., Wiak K., Kodeks karny. Komentarz, wyd. 3, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2015. [Google Scholar]
  5. Kaczmarski M., Przeciwdziałanie praniu pieniędzy. Krytyczne spojrzenie na taktyczne i prawne aspekty zwalczania prania pieniędzy w Polsce, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  6. Kalina-Prasznic U. (red.), Encyklopedia prawa, wyd. 4, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2007. [Google Scholar]
  7. Kołecki H., Jęcz R., Rola i zadania Narodowego Banku Polskiego oraz systemu bankowego w procesie zwalczania procederu prania pieniędzy w Polsce. Podstawowe uwarunkowania i kierunki działań, w: E. Pływaczewski (red.), Proceder prania brudnych pieniędzy: studia i materiały, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 1993. [Google Scholar]
  8. Oczowski T., w: R.A. Stefański (red.), Komentarze kodeksowe. Kodeks karny. Komentarz, wyd. 3, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  9. Osajda K. (red.), Kodeks cywilny. Komentarz, t. I: Przepisy wprowadzające, część ogólna, własność i inne prawa rzeczowe, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2013. [Google Scholar]
  10. Pływaczewski E. (red.), Proceder prania brudnych pieniędzy: studia i materiały, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 1993. [Google Scholar]
  11. Prengel M., Środki zwalczania przestępczości prania pieniędzy w ujęciu prawnoporównawczym, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2003. [Google Scholar]
  12. Wasilkowski J., Zarys prawa rzeczowego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1963. [Google Scholar]
  13. Wojciechowski J., Kodeks karny. Komentarz. Orzecznictwo, Wydawnictwo Librata, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  14. Wójcik J.W., Pranie pieniędzy. Kryminologiczna i kryminalistyczna ocena transakcji podejrzanych, Wydawnictwo Twigger, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  15. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2015 r., IKZP 5/15 (OSNKW 2015/7/55). [Google Scholar]
  16. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2003 r., I KZP 21/03 (OSNKW 2004/1/1). [Google Scholar]
  17. Uchwała Sądu Najwyższego, zasada prawna z dnia 18 grudnia 2013 r., I KPZ, 19/13, (OSNKW 2014/1/1). [Google Scholar]
  18. Układ Europejski ustanawiający stowarzyszenie między Rzecząpospolitą Polską, z jednej strony, a Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi, z drugiej strony (Dz. U. 1994 Nr 11, poz. 38). [Google Scholar]
  19. Ustawa z dnia 12 października 1994 r. o ochronie obrotu gospodarczego i zmianie niektórych przepisów prawa karnego (Dz. U. 1994 Nr 126, poz. 615). [Google Scholar]
  20. Ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. – Kodeks karny (Dz. U. 1969 Nr 13, poz. 94). [Google Scholar]
  21. Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2017 r., poz. 2003 z późn. zm.). [Google Scholar]
  22. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r., poz. 121 z późn. zm.). [Google Scholar]
  23. Ustawa z dnia 27 lipca 2002 r. – Prawo dewizowe (Dz. U. z 2018 r., poz. 650). [Google Scholar]
  24. Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2018 r., poz. 650). [Google Scholar]
  25. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2017 r., poz. 1373 z późn. zm.). [Google Scholar]
  26. Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. z 2017, poz. 2204 z późn. zm.). [Google Scholar]
  27. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 grudnia 1986 r., I KR 44/86 (OSNKW 1987/7-8/70). [Google Scholar]
  28. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 1984 r., II KR 100/84 (OSNKW 1985/11-12/94). [Google Scholar]
  29. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2011 r., III KK, 360/10, „Prokuratura i Prawo” 2011, nr 11, poz. 8. [Google Scholar]
  30. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2007 r., III KK 9/07, LEX nr 310241. [Google Scholar]
  31. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 grudnia 1998 r., III CKN 49/98. [Google Scholar]
  32. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 2011 r., III KK 28/11, OSNKW 2011/11/101, LEX nr 1099304, Biul. SN 2011/12/13. [Google Scholar]
  33. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2007 r., II CSK 121/07. [Google Scholar]
  34. Wyrok WSA z dnia 30 kwietnia 2009 r., III SA/WA 106/09. [Google Scholar]
  35. https://www.mf.gov.pl/c/document_library/get_file?uuid=f1a495c9-691d-414f-841a-d3e6fca89ba8&groupId =764034, s. 17–23 (stan na dzień 01.06.2018). [Google Scholar]