Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 24 Nr 1 (2016)

Historia Kościoła

Recepcja elementów mistyki średniowiecznej w inkunabule Auslegung der heiligen Messe z biblioteki klarysek wrocławskich

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2016.24.1.141-164  [Google Scholar]
Opublikowane: 14.11.2019

Abstrakt

The presented analysis is based on the incunabulum Auslegung der heiligen Messe that was issued in 1495 and preserved until 1810 in the library of the Clarissan cloister in Wrocław. Now it is kept in the Library of the Wrocław University. We are given an interesting model of creating individual prayer based on contemplating common parts of a mass liturgy. The unkonwn author has derived most elements of his text from the mistique school of St. Bernhard, the abbey of St. Victor by Paris and the Dominican master Ekchardt, although he used the mistical treatises very freely. We can recognise the medieval German tradition of understanding liturgy in meditating every part of a mass by watching all gestures of a priest and keeping on oral supplicating. We are also given the aim of the prayer – cleansing of sinns and evil, earning a favour of the Holy Trinity and spiritual changing. The vision of a holy mass has been presented as the life and work of Jesus Christ but in fact we don`t find a distinct encourage to imitate the Saviour. The deep medieval tradition is shown in preventing from frequent receiving Holy Communion.

Bibliografia

P. SCZANIECKI, Niektóre źródła dotyczące kultu Eucharystii w Polsce 1350-1450, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne” 21 (1970).

M.T. ZAHAJKIEWICZ, Liturgia Mszy Świętej w świetle „Tractatus sacerdotalis de sacramentis” Mikołaja z Błonia. Studium historyczno-liturgiczne, [w:] Studia z dziejów liturgii w Polsce, red. M. Rechowicz, W. SCHENK, t. 1, Lublin 1973 .

A. FRANZA, Die Messe im Deutschen Mittelalter. Beiträge zur Geschichte der Liturgie und des Religiösen Volkslebens, Freiburg 1902.

P. SCZANIECKI OSB, Służba Boża w dawnej Polsce. Studia o Mszy św., seria 1, Lublin 1962.

I. SKIERSKA, Obowiązek mszalny w średniowiecznej Polsce, Warszawa 2003.

J. AUMANN, Zarys historii duchowości, tł. J. MACHNIAK, Kielce 1993.

J. MISIUREK, „Złoty okres” niemieckiej mistyki, Lublin 1992.

A. VAUCHEZ, Duchowość średniowiecza, tł. H. ZAREMSKA, Gdańsk 1996.

K. GÓRSKI, Duchowość chrześcijańska, Wrocław 1978.

J. MISIURKA i E. WALEWANDERA, Zarys historii duchowości chrześcijańskiej, [w:] Teologia duchowości katolickiej, red. W. Słomka i in., Lublin 1993.

A SUTOWICZ, Dzieje pewnego konfliktu. Klaryski wrocławskie w obronie swojej tożsamości religijnej na przełomie epok.

B. FRONTCZAK, Alegoryczna interpretacja Liturgii godzin w ujęciu Amalaraego z Metzu, „Seminaire” 28 (2010).

J. KOPEĆ, Męka Pańska w religijnej strukturze polskiego średniowiecza. Studia nad pasyjnymi motywami i tekstami liturgicznymi, Warszawa 1975.

Biographisch-Bibliographisches Kirchenlexikon, t. 3, Bautz, Herzberg 1992, s. 649–652.

MISTRZ ECKHART, Pouczenia duchowe, Traktaty, opr. W. SZYMONA OP, Poznań 1987.

HERNYK SUZO, Księga Mądrości Przedwiecznej, opr. W. SZYMONA OP, Poznań 1983.

T. DOBRZENIECKI, Niektóre zagadnienia ikonografii Męża Boleści, „Rocznik Muzeum Narodowego w Warszawie” 15 (1971).

Opowiadanie Józefa z Arymatei, wyd. M. WITTLIEB, M. STAROWIEJSKI, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 29 (1976), nr 1, s. 27-34.

H. LANGKAMMER, Męka i Zmartwychwstanie Chrystusa w świetle literatury apokryficznej, „Roczniki Teologiczno-Kanoniczne” 10 (1963), z. 1.

Ewangelia Nikodema. Wspomnienia o Panu Naszym Jezusie Chrystusie, spisane za Poncjusza Piłata, [w:] Apokryfy Nowego Testamentu, t.1, red. M. STAROWIEJSKI, Lublin 1986.

J. FRANKOWSKI, Księgi Sybilińskie, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 26 (1973), Księga 1.

K.J. DROZD, Śmierć i pogrzeb Chrystusa w ewangeliach apokryficznych, Opole 2003.

J. WOJTKOWSKI, Kult Matki Boskiej Bolesnej w polskim średniowieczu, [w:] Kult Męki Pańskiej. Historia i teraźniejszość. Materiały z sesji naukowej w Olsztynie w dniach 3-4 marca 2001 r., red. H.D. WOJTYSKA, Olsztyn 2001.

T. DOBRZENIECKI, Łacińskie źródła „Rozmyślania przemyskiego”, „Średniowiecze. Studia o kulturze” 4 (1969).

T. DOBRZENIECKI, „Rozmyślania dominikańskie” na tle średniowiecznej literatury pasyjnej, [w:] „Rozmyślania dominikańskie”, red. K. GÓRSKI, W. KURASZKIEWICZ, Wrocław-Warszawa-Kraków 1965.

K. GÓRSKI, Uwagi o „Rozmyślaniach dominikańskich” na tle prądów religijnych XV i początków XVI wieku, „Średniowiecze. Studia o kulturze” 2 (1965).

P. WISZEWSKI, Opactwo benedyktynek w Legnicy (1348/1349-1810). Struktura, funkcjonowanie, miejsce w społeczeństwie, Poznań-Wrocław 2003.

A. SUTOWICZ, Przemiany duchowości jako przejawy odnowy życia wewnętrznego w klasztorze klarysek wrocławskich w świetle szesnastowiecznych modlitewników. „Świdnickie Studia Teologiczne” 8 (2011).

Downloads

Download data is not yet available.