Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 18 Nr 20 (2) (2023)

Artykuły

Dopuszczalność zawarcia umowy darowizny na wypadek śmierci w świetle orzecznictwa i poglądów doktryny

DOI: https://doi.org/10.32084/bsawp.5600  [Google Scholar]
Opublikowane: 01.12.2023

Abstrakt

Umowa darowizny na wypadek śmierci nie jest wprost uregulowana w polskich aktach prawnych. Od wielu lat w literaturze prawniczej toczy się dyskusja na temat dopuszczalności jej zawarcia. Odpowiedź na pytanie czy w polskim porządku prawnym możliwe jest zawarcie jej w sposób waży i skuteczny zależy przede wszystkim od znalezienia odpowiedzi na pytanie czy należy klasyfikować ją jako czynność prawną inter vivos czy mortis causa. Zagadnienie to może mieć istotne znaczenie praktyczne. Sąd Najwyższy w 2013 r. podjął uchwałę, w której uznał, że dopuszczalne jest zawarcie umowy darowizny na wypadek śmierci, jeżeli jej przedmiotem są konkretne rzeczy lub prawa, a umowa nie jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Pogląd ten znalazł wśród przedstawicieli doktryny zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników.

Bibliografia

  1. Babiarz, Stefan. 2018. Spadek i darowizna w prawie cywilnym i podatkowym. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  2. Bajerski, Michał. 2016. „Glosa do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 79/13 (OSP 2014, nr 10, poz. 91).” Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego XV, nr 1:241-54. [Google Scholar]
  3. Bierć, Andrzej. 2015. Zarys prawa prywatnego. Część ogólna. Warszawa: Wolters Kluwer S.A. [Google Scholar]
  4. Borysiak, Witold. 2006. „Konstrukcja czynności prawnych mortis causa w polskim prawie cywilnym.” Przegląd Prawniczy Uniwersytetu Warszawskiego nr 2:7-37. [Google Scholar]
  5. Borysiak, Witold. 2013. Dziedziczenie. Konstrukcja prawna i ochrona. Warszawa: LexisNexis. [Google Scholar]
  6. Drozd, Edward. 1992. „Darowizna na wypadek śmierci.” Rejent 1/9:74-92. [Google Scholar]
  7. Górecki, Jacek. 2010. „O potrzebie uregulowania w Kodeksie cywilnym umowy darowizny na wypadek śmierci.” W Współczesne problemy prawa prywatnego. Księga pamiątkowa ku czci Profesora Edwarda Gniewka, red. Jacek Gołaczyński, i Piotr Machnikowski, 193-201. Warszawa: Wydawnictwo C.H. Beck. [Google Scholar]
  8. Janas, Aleksandra. 2018. „Warunek.” W Kodeks cywilny. Komentarz, t. I: Część ogólna (art. 1-125), red. Mariusz Fras, i Magdalena Habdas, 836-51. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  9. Justyński, Tomasz. 2014. „Glosa do uchwały SN z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 79/13.” Orzecznictwo Sądów Polskich nr 10, poz. 91:1263-278. [Google Scholar]
  10. Kamarad, Ewa. 2011. „Prawo właściwe dla czynności prawnych mortis causa: uwagi de lege lata i de lege ferenda.” Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego 9:55-91. [Google Scholar]
  11. Kołodzińska, Monika. 2012. „Czy instytucja zapisu windykacyjnego może skutecznie zastąpić darowiznę na wypadek śmierci? Uwagi wynikające z praktyki notarialnej.” Przegląd Sądowy nr 11-12:103-11. [Google Scholar]
  12. Księżak, Paweł. 2015. „Glosa do uchwały z 13.12.2013 r., III CZP 79/13.” Państwo i Prawo nr 1:123-28. [Google Scholar]
  13. Kübler, Paulina. 2015. „Darowizna mortis causa.” W Wokół rekodyfikacji prawa cywilnego. Prace jubileuszowe, red. Piotr Stec, i Mariusz Załucki, 381-95. Kraków: Oficyna Wydawnicza AFM. [Google Scholar]
  14. Makowiec, Aneta. 2016. „Rozważania na temat zapisu windykacyjnego i wprowadzenia do polskiego systemu prawnego darowizny na wypadek śmierci.” Przegląd Prawno-Ekonomiczny nr 1:44-67. [Google Scholar]
  15. Masiubański, Jarosław. 2014. „Glosa do uchwały SN z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 79/13.” Rejent nr 12:115-30. [Google Scholar]
  16. Mazurkiewicz, Iwona. 2015. „Glosa do uchwały SN z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 79/2013.” Palestra nr 11-12:146-52. [Google Scholar]
  17. Mleko, Łukasz. 2011. „O zapisie windykacyjnym i wprowadzeniu do systemu prawnego darowizny na wypadek śmierci.” Forum Prawnicze nr 4-5:94-111. [Google Scholar]
  18. Mróz-Krysta, Dominika. 2015. „Glosa do uchwały SN z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 79/13.” Lex el. [Google Scholar]
  19. Niedośpiał, Michał. 1990. Testament w polskim prawie cywilnym. Zagadnienia ogólne. Kraków: Uniwersytet Jagielloński. [Google Scholar]
  20. Rzewuski, Maciej. 2015. „Darowizna na wypadek śmierci.” W Współczesne problemy prawa zobowiązań, red. Adam Olejniczak, Joanna Haberko, Agnieszka Pyrzyńska, i.in., 626-39. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]
  21. Skowrońska-Bocian, Elżbieta. 2004. Testament w prawie polskim. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis. [Google Scholar]
  22. Trzaskowski, Roman. 2017. „Darowizna.” W Kodeks cywilny. Komentarz, t. V: Zobowiązania. Część szczegółowa, red. Jacek Gudowski, 573-720. Warszawa: Wolters Kluwer. [Google Scholar]
  23. Ulanowski, Wojciech. 2012. „Darowizna na wypadek śmierci w prawie polskim.” Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ nr 3:99-116. [Google Scholar]
  24. Wolak Grzegorz. 2014. „Darowizna mortis causa. Glosa do uchwały SN z dnia 13 grudnia 2013 r., III CZP 79/13.” Rejent nr 7:117-36. [Google Scholar]
  25. Zakrzewski, Piotr. 2015. „Umowa darowizny na wypadek śmierci w prawie holenderskim, niemieckim i polskim.” W Współczesne problemy prawa zobowiązań, red. Adam Olejniczak, Joanna Haberko, Agnieszka Pyrzyńska, i in., 743-60. Warszawa: Wolters Kluwer Polska. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.