Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Nr 16 (2017)

Teologia systematyczna

Zmartwychwstanie w śmierci. Dyskusja Josepha Ratzingera z Gisbertem Greshake

Opublikowane: 20.12.2017

Abstrakt

Artykuł stanowi próbę rekonstrukcji sporu, jaki miał miejsce w drugiej połowie XX wieku w łonie katolickiej eschatologii. Spór ten wywołał profesor teologii dogmatycznej z Tybingi, a potem z Wiednia, Gisbert Greshake, twierdząc, że zmartwychwstanie człowieka dokonuje się już w momencie jego śmierci, nie zaś dopiero na końcu czasów, podczas paruzji Jezusa Chrystusa. Punktem wyjścia dla tej teorii była reinterpretacja rozumienia pojęć materii, materialności, ciała i cielesności. Przeciwko tej teorii wystąpił Joseph Ratzinger, późniejszy papież Benedykt XVI, broniący pozycji tradycyjnej eschatologii w tym względzie. Artykuł kończy refleksja poświęcona miejscu i wadze tej kontrowersji w kontekście odnowy katolickiej eschatologii w XX wieku oraz w teologii współczesnej.

Bibliografia

  1. Bokwa I., Trynitarno-chrystologiczna interpretacja eschatologii w ujęciu Hansa Ursa von Balthasara, Wydawnictwo Diecezji Radomskiej AVE, Radom 1998 [Google Scholar]
  2. Bokwa I., Gott ist Fülle. Kleine Eschatologie, Wydawnictwo Diecezjalne Sandomierz, Sandomierz 2004 [Google Scholar]
  3. Bokwa I., Eschatologiczne perspektywy ludzkiej egzystencji jako paradygmat sensu, „Studia Gnesnensia” 26(2012) s. 69-87 [Google Scholar]
  4. Greshake G., Auferstehung der Toten. Ein Beitrag zur gegenwärtigen theologischen Diskussion über die Zukunft der Geschichte, Ludgerus-Verlag Hubert Wingen, Essen 1969 [Google Scholar]
  5. Greshake G., Das Verhältnis „Unsterblichkeit der Seele” und „Auferstehung des Leibes” in problemgeschichtlicher Sicht, w: G. Greshake, G. Lohfink, Naherwartung – Auferstehung – Unsterblichkeit. Untersuchungen zur christlichen Eschatologie, Quaestiones disputates 71, 3. erweit. Aufl., Verlag Herder, Freiburg-Basel-Wien 1978 [Google Scholar]
  6. Greshake G., Stärker als der Tod. Zukunft, Tod, Auferstehung, Himmel, Hölle, Fegfeuer, 10. Aufl., Matthias Grünewald Verlag, Mainz 1988 [Google Scholar]
  7. Greshake G., Życie silniejsze niż śmierć. O nadziei chrześcijańskiej, tłum. J. Kubaszczyk, Wydawnictwo W drodze, Poznań 2010 (tytuł oryginału: Leben – stärker als der Tod. Von der christlichen Hoffnung, Verlag Herder GmbH Freiburg in Breisgau 2008) [Google Scholar]
  8. Hładowski W., Zarys apologetyki. Analiza chrześcijańskiej refleksji nad wiarygodnością Objawienia, Wydawnictwo ATK, Warszawa 1980 [Google Scholar]
  9. Irla S., Ze śmierci do życia. Koncepcja zmartwychwstania w śmierci w ujęciu Gisberta Greshakego i jej recepcja we współczesnej teologii, Wydawnictwo Diecezji Tarnowskiej Biblos, Tarnów 2000 [Google Scholar]
  10. Nowak P., Ewolucja doktryny chrystologicznej w teologicznej twórczości ks. Wincentego Granata (1900-1979), Warszawa 2017, mps pracy licencjackiej, Biblioteka UKSW [Google Scholar]
  11. Nowicki A.S., Problem zmartwychwstania człowieka w teologii Ladislausa Borosa, „Studia Redemptorystowskie” 2(2004) nr 2, s. 187-200 [Google Scholar]
  12. Rahner K., Zur Theologie des Todes. Mit einem Exkurs über das Martyrium, Quaestiones disputatae 2, Verlag Herder, Freiburg in Breisgau 1958 [Google Scholar]
  13. Rahner K., Die Christologie innerhalb einer evolutiven Weltanschauung, w; tenże, Schriften zur Theologie, Bd. V, Benziger Verlag, Einsiedeln-Zürich-Köln 1970, s. 183-221 [Google Scholar]
  14. Rahner K., Słuchacz Słowa. Ugruntowanie filozofii religii, tłum. R. Samek, Wydawnictwo Marek Derewiecki, Kęty 2008 [Google Scholar]
  15. Ratzinger J., Eschatologie – Tod und ewiges Leben, J. Auer, J. Ratzinger, Kleine Katholische Dogmatik, Bd. IX, 6. erweit. Aufl., Verlag Friedrich Pustet Regensburg, Regensburg 1990 (wyd. pol.: J. Ratzinger, Eschatologia – śmierć i życie wieczne, tłum. M. Węcławski, Księgarnia Świętego Wojciecha, Poznań 1985 [Google Scholar]
  16. Ratzinger J., Eschatologia – śmierć i życie wieczne, tłum. J. Kobienia, w: J. Ratzinger, Opera omnia. T. X: Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, Wydawnictwo KUL, Lublin 2014, s. 25-257 [Google Scholar]
  17. Ratzinger J., Opera omnia. T. X: Zmartwychwstanie i życie wieczne. Studia o eschatologii i teologii nadziei, tłum. J. Kobienia, K. Góźdź, M. Górecka (red.), Wydawnictwo KUL, Lublin 2014 [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.