Promień światła a idea pośrednictwa w przedstawieniach z przełomu XVII i XVIII wieku

Lidia Kwiatkowska-Frejlich

doi:10.52204/np.2002.98.303-323

Tom 98 (2002): Nasza Przeszłość

Artykuły

Promień światła a idea pośrednictwa w przedstawieniach z przełomu XVII i XVIII wieku

Lidia Kwiatkowska-Frejlich

pdf

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2002.98.303-323 [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2002

Abstrakt

Autorka przygląda się w niniejszym artykule czterem wizualnym przedstawieniom idei pośrednictwa boskich dzieł w polskim malarstwie barokowym. Najwcześniejsze z nich pochodzi z 1684 roku, a ostatnie z 1736 roku. Wszystkie te obrazy mają wspólny element - promień światła biegnący od Boga w kierunku ziemi; jednakże, aby osiągnąć swój ostateczny cel, promień jest załamywany przez pośrednika. Dodatkowe wyjaśnienia dotyczące sensu tej reprezentacji można znaleźć zarówno w tytułach obrazów, jak i w tekstowych objaśnieniach opowiadających o okolicznościach ich powstania. Z tego, co wynika z tych źródeł na temat przedstawianego obiektu, możemy wyciągnąć następujący wniosek: w każdym przypadku promień światła ma symboliczne znaczenie i ukazuje, z jednej strony, interwencję Boga w sprawy ludzi, a z drugiej, sposób, w jaki działa dla dobra w tym świecie. To ostatnie dzieje się przy pomocy pośredników wybranych przez Boga ze względu na ich specjalne cechy.

Bibliografia

Dziasek F., Wszechpośrednictwo, w: Gratia plena, red. B. Przybylski, Poznań, Warszawa, Lublin 1965. [Google Scholar]
Granat W., Chrystus Odkupiciel i Kościół - jego mistyczne ciało, w: Tegoż, Dogmatyka Katolicka, t. 4, Lublin 1960. [Google Scholar]
Karp A. , Litania wdzięczno brzmiąca na uroczyste Bogarodzice Panny święta w panegirycznych [...], Kraków 1695. [Google Scholar]
Kwiatkowska G.E., U źródeł symboliki światła, “Armales” t.23:1998. [Google Scholar]
Mazurczak M., Motyw inspiracji w średniowiecznych wizerunkach ewangelistów, Lublin 1992. [Google Scholar]
Mazurkiewicz R., Deesis, Idea wstawiennictwa Bagarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 1994. [Google Scholar]
Meiss M., Light as form and symbol in some fifteenth century paintings, „Art Bulletin” t. 27: 1945. DOI: https://doi.org/10.2307/3047010 [Google Scholar]
Tazbir J., Efezjanie słusznie księgi palili, „Mówią Wieki” t. 37: 1994. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Słowa kluczowe

ikonografia
promień światła
pośrednictwo
XVII-XVIII wiek
malarstwo religijne
sztuka sakralna

Kategorie

Jak cytować

Kwiatkowska-Frejlich, L. (2002). Promień światła a idea pośrednictwa w przedstawieniach z przełomu XVII i XVIII wieku. Nasza Przeszłość, 98, 303–323. https://doi.org/10.52204/np.2002.98.303-323

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.

Inne teksty tego samego autora

Lidia Kwiatkowska-Frejlich, "Spis ludności w Betlejem" w cyklu maryjnym kościoła w Tarłowie , Nasza Przeszłość: Tom 95 (2001): Nasza Przeszłość
Lidia Kwiatkowska-Frejlich, Jacek Liberiusz a kwestia wizerunków osób świeckich w kościołach katolickich , Nasza Przeszłość: Tom 105 (2006): Nasza Przeszłość

Podobne artykuły

Stanisław Rospond CM, Formacja alumnów w polskich seminariach diecezjalnych pod zarządem Zgromadzenia Księży Misjonarzy (1675-1864) , Nasza Przeszłość: Tom 117 (2012): Nasza Przeszłość
Henryka Augustynowicz-Ciecierska, o. Paweł Sczaniecki OSB, Kronika benedyktynek ormiańskich , Nasza Przeszłość: Tom 62 (1984): Nasza Przeszłość
Rafał Szczurowski, Doczesne duchownych rady przed piorunami ubezpieczające , Nasza Przeszłość: Tom 100 (2003): Nasza Przeszłość
Jerzy Paszenda SJ, Misja jezuicka w Moskwie 1686-1689. Dokumenty , Nasza Przeszłość: Tom 99 (2003): Nasza Przeszłość
Andrzej Majdowski, O "archeologii sztuki i krytycyzmie naukowym" w polskiej architekturze sakralnej drugiej połowy XIX wieku , Nasza Przeszłość: Tom 76 (1991): Nasza Przeszłość
św. Maksymilian Maria Kolbe, o. Damian Synowiec OFMConv, Nieznana korespondencja , Nasza Przeszłość: Tom 63 (1985): Nasza Przeszłość
Joanna Knapik, Wątki biblijne na sejmie w Grodnie 1793 roku , Nasza Przeszłość: Tom 98 (2002): Nasza Przeszłość
Mariusz Kaznowski, Beneficja unickiego dekanatu dukielskiego oraz ich użytkownicy w latach 1761-1780 , Nasza Przeszłość: Tom 100 (2003): Nasza Przeszłość
Jan Rąb, Dom księży misjonarzy i seminarium diecezjalne w Brzozowie 1760-1783 , Nasza Przeszłość: Tom 70 (1988): Nasza Przeszłość
Andrzej Majdowski, Uwagi o konserwacji zabytków architektury sakralnej w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX stulecia , Nasza Przeszłość: Tom 77 (1992): Nasza Przeszłość

<< < 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 > >>

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

[1] Dziasek F., Wszechpośrednictwo, w: Gratia plena, red. B. Przybylski, Poznań, Warszawa, Lublin 1965. [Google Scholar]

[2] Granat W., Chrystus Odkupiciel i Kościół - jego mistyczne ciało, w: Tegoż, Dogmatyka Katolicka, t. 4, Lublin 1960. [Google Scholar]

[3] Karp A. , Litania wdzięczno brzmiąca na uroczyste Bogarodzice Panny święta w panegirycznych [...], Kraków 1695. [Google Scholar]

[4] Kwiatkowska G.E., U źródeł symboliki światła, “Armales” t.23:1998. [Google Scholar]

[5] Mazurczak M., Motyw inspiracji w średniowiecznych wizerunkach ewangelistów, Lublin 1992. [Google Scholar]

[6] Mazurkiewicz R., Deesis, Idea wstawiennictwa Bagarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 1994. [Google Scholar]

[7] Meiss M., Light as form and symbol in some fifteenth century paintings, „Art Bulletin” t. 27: 1945. DOI: https://doi.org/10.2307/3047010 [Google Scholar]

[8] Tazbir J., Efezjanie słusznie księgi palili, „Mówią Wieki” t. 37: 1994. [Google Scholar]