Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Nasza Przeszłość

Vol. 135 (2021): Nasza Przeszłość

source editing

Maria Kapri’s memoirs of Father Adam Roszko-Bogdanowicz (1898-1941)

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2021.135.233-303  [Google Scholar]
Published: 2021-06-30

Abstract

The hero of these memoirs, father Adam Roszko-Bogdanowicz, was born on July 12, 1898, in Dolininy into the Armenian family of Stanislav and Wanda de Oroszena Bohdanowicz. He finished middle school in Lviv and the Latin Seminary there, and was ordained a priest in 1920 by Armenian Archbishop Józef Teodorowicz. He was one of the organizers of the Library of Religious Knowledge in Warsaw (1920-1923), then he was vicar of the Armenian cathedral in Lvov (1923-1927), administrator of the parish in Horodenka in Pokucie (1927-1935), from 1933 a general canon of the Armenian chapter in Lvov and editor of the theological journal "Gregoriana" (1935-1938). He became known as a valued pastor, catechist and retreat leader, tireless confessor and spiritual director, patriot, journalist and publisher of religious literature. During World War II, he became involved in patriotic activities in the Union for Armed Struggle, and was arrested by the NKVD in 1940 and sentenced to death, which he avoided. He was held in the prison on Kazimierzowska Street (the socalled "Brygidki") in Lviv, where he was murdered by the Soviets on June 24, 1941. They exchanged views on a wide range of religious life, professional work, current problems and difficulties. A reliable biography of father Adam Bogdanowicz has not been compiled so far, therefore the published memoirs provide many interesting and previously unknown details of his life and religious, social and patriotic activities.

References

  1. Kościół rzymskokatolicki i Polacy w Małopolsce Wschodniej podczas wojny ukraińsko-polskiej 1918-1919. Źródła, t. 2, oprac. J. Wołczański, Lwów-Kraków 2012 [Google Scholar]
  2. Krakowska Księga Adresowa na rok 1908, red. J. Knapik, Kraków 1908 [Google Scholar]
  3. Kronika Pokucka, „Goniec Pokucki”, 1907, nr 40, s. 4 [Google Scholar]
  4. Krzyżowski T., Korespondencja arcybiskupa ormiańskokatolickiego Józefa Teodorowicza z Prymasem Polski kardynałem Augustem Hlondem z lat 1924-1938, „Lehahayer. Czasopismo Poświęcone Dziejom Ormian Polskich”, 2019, nr 6, s. 165-296 [Google Scholar]
  5. Nekrolog prof. Marii Kapri, „Tygodnik Powszechny”, 1985, nr 25, s. 2 [Google Scholar]
  6. Polska i Ukraina w latach trzydziestych-czterdziestych XX wieku. Nieznane dokumenty z archiwów służb specjalnych. Polskie Podziemie 1939-1941, t. 1: Lwów-Kołomyja, Stryj-Złoczów, red. Z. Gajowniczek, Warszawa-Kijów 1998 [Google Scholar]
  7. Polskie Ogniska Wychowawcze Wiejskie. Zasady i środki. Program pierwszego polskiego Ogniska Wychowawczego Wiejskiego dla chłopców, Lwów 1906 [Google Scholar]
  8. Schematismus archidioecesis leopoliensis ritus armeno-catholici pro Anno Domini 1926, Leopolis 1926 [Google Scholar]
  9. Wołczański J., Korespondencja abp. Józefa Teodorowicza z abp. Adamem Stefanem Sapiehą z lat 1901-1938, w: Arcybiskup Józef Teodorowicz (1864-1938). Studia i materiały, red. J. Wołczański, Kraków 2017, s. 245-425 [Google Scholar]
  10. Albert Z., Lwowski Wydział Lekarski w czasie okupacji hitlerowskiej 1941-1944, Wrocław 1975 [Google Scholar]
  11. B[łotnicki] F., rec.: Savinian Louismet, Życie mistyczne, Lwów 1927. Nakładem i drukiem Tow[arzystwa] „Biblioteka Religijna”, str. 212, „Gazeta Kościelna”, 1927, nr 7, s. 82 [Google Scholar]
  12. Bogdanowicz A., Częsta Komunia św. a częstość spowiedzi wiernych w praktyce duszpasterskiej, Lwów 1938 [Google Scholar]
  13. Chodynicki H., Polskie Ognisko Wychowawcze Wiejskie (1906-1914), w: Eksperymenty pedagogiczne w Polsce w latach 1900-1939, red. B. Nawroczyński, Wrocław 1963, s. 33-51 [Google Scholar]
  14. Dzwonkowski R., Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRS 1939-1988, Lublin 2003 [Google Scholar]
  15. Encyklopedia wiedzy o Jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, oprac. L. Grzebień, Kraków 1996 [Google Scholar]
  16. Gajewski S., Iuventus Christiana, w: Encyklopedia katolicka, t. 7, red. J. Duchniewski, Lublin 1997, kol. 564-566 [Google Scholar]
  17. Grodziski S., Sejm Krajowy Galicyjski 1861-1914, Kraków 2018 [Google Scholar]
  18. Grzebień L., Bogdanowicz Adam, w: Słownik polskich teologów katolickich 1918-1981, t. 5, red. L. Grzebień, Warszawa 1983, s. 147-148 [Google Scholar]
  19. Jazłowiec, Jazłowiec 1938 [Google Scholar]
  20. Kara J., Podstawka J., Słownik biograficzny moderatorów i profesorów, w: Wyższe Seminarium Duchowne w Nysie-Opolu 1949-1999. Księga Jubileuszowa, red. K. Dola, J. Waloszek, Opole 2000, s. 79-111 [Google Scholar]
  21. Klauza K., Garrigou-Lagrange Réginald, w: Encyklopedia Katolicka, t. 5, red. P. Hemperek, Lublin 1989, kol. 873-874 [Google Scholar]
  22. Klein F., Une expérience religieuse: Madeleine Sémer, convertie et mystique (1874-1921), Paris 1923 [Google Scholar]
  23. Konarski S., Gralewski Jan, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 8, red. K. Lepszy, Wrocław-Kraków-Warszawa 1959-1960, s. 538-540 [Google Scholar]
  24. Konieczny M., Żychliński Aleksander, w: Encyklopedia katolicka, t. 20, red. E. Gigilewicz, Lublin 2014, kol. 1623-1624 [Google Scholar]
  25. Kotarska E., Proces czternastu, Warszawa 1998 [Google Scholar]
  26. Kronika 2350 dni wojny i okupacji Lwowa 1 IX 1939-5 II 1946, oprac. G. Mazur, J. Skwara, J. Węgierski, Katowice 2007 [Google Scholar]
  27. Krzyżowski T., Archidiecezja lwowska obrządku ormiańskokatolickiego w latach 1902-1938, Kraków 2020 [Google Scholar]
  28. Krzyżowski T., Kresowy głos sumienia. Arcybiskup Józef Teodorowicz (1864-1938), „Biuletyn IPN”, 2019, nr 10, s. 11-22 [Google Scholar]
  29. Krzyżowski T., Kulisy nominacji następcy ormiańskokatolickiego arcybiskupa Lwowa Józefa Teodorowicza, „Lehahayer. Czasopismo Poświęcone Dziejom Ormian Polskich”, 2018, nr 5, s. 249-263 [Google Scholar]
  30. Leszczyński M., Liga Katolicka, w: Encyklopedia Katolicka, t. 10, red. E. Ziemann, Lublin 2004, kol. 1035-1037 [Google Scholar]
  31. Łoza S., Czy wiesz kto to jest?, Warszawa, 1938 [Google Scholar]
  32. Marciniak K., Gardeil Ambroise, w: Encyklopedia katolicka, t. 5, red. P. Hemperek, Lublin 1989, kol. 864-865 [Google Scholar]
  33. Metropolita Andrzej Szeptycki. Studia i materiały, red. A. A. Zięba, Kraków 1994 [Google Scholar]
  34. Mysiakowska-Muszyńska J., „W imię Boga i Ojczyzny”. Działalność społeczno-polityczna Narodowej Organizacji Kobiet 1919-1939 – wybrane zagadnienia, „Dzieje Najnowsze”, 47(2015), nr 3, s. 25-48 [Google Scholar]
  35. Nespiak D., Tadeusz Ostrowski, „Wrocławskie Studia Wschodnie”, 2018, t. 22, s. 253-267 [Google Scholar]
  36. Nitecki P., Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000 [Google Scholar]
  37. NKWD, Narodnyj komissariat wnutriennich dieł, Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych, w: Wielka Encyklopedia PWN, t. 19, red. J. Wojnowski, Warszawa 2003, s. 91 [Google Scholar]
  38. Orłowski M., Generał Józef Haller 1873-1960, Kraków 2007 [Google Scholar]
  39. Осіньчук Р., Паньчишин Маріян, w: Енциклопедія українознавства. Словникова частина, т. 5, ред. В. Кубійович, Париж-Нью-Йорк 1966, s. 1940 [Google Scholar]
  40. Pawlina S., Błotnicki Franciszek, w: Encyklopedia Katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz, Lublin 1976, kol. 686-687 [Google Scholar]
  41. Petitot L. H., Sainte Thérèse de Lisieux: une renaissance spirituelle, Paris 1925 [Google Scholar]
  42. Petitot L. H., Święta Teresa z Lisieux: odrodzenie duchowe, Przemyśl 1927 [Google Scholar]
  43. Pohorecki F., Bohdanowicz Grzegorz, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 2, red. W. Konopczyński, Kraków 1936, s. 221 [Google Scholar]
  44. Przybył-Sadowska E., Biblioteka Wiedzy Religijnej w Warszawie (1919-1939), „Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi”, 2016, t. 10, s. 211-227 [Google Scholar]
  45. Rostworowski J., rec.: S. Louismet, Życie mistyczne, przełożyła W. Grafczyńska, Lwów „Biblioteka Religijna” 1927, str. 220, „Przegląd Powszechny”, 1927, t. 173, s. 248-249 [Google Scholar]
  46. Rycerki Maryi. Z dziejów tułactwa sióstr wizytek lubelskich, Łuck 1936 [Google Scholar]
  47. Smirnow J., Das Schicksal der armenisch-katholischen Kirche in Galizien während des zweiten Weltkriegs und in der Nachkriegszeit, „Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej”, 2007/2008, nr 14-15, s. 221-239 [Google Scholar]
  48. Станьковська Н., Федечко І., Йосифа Вітер Олена Василівна, w: Тернопільський Енциклопедичний Словник, т. 1, ред. Г. Яворський, Тернопіль 2004, s. 692-693 [Google Scholar]
  49. Szeptycka A., Łoś P. S., Szeptycki Jan Leon Sylwester, w: Ziemianie polscy XX wieku. Słownik biograficzny, cz. 7, red. J. Leskiewiczowa, Warszawa 2004, s. 154-156 [Google Scholar]
  50. Szkoły Wyższe Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1930 [Google Scholar]
  51. Szumowski W., Gluziński Lesław, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 8, red. K. Lepszy, Wrocław-Kraków-Warszawa 1959-1960, s. 87-88 [Google Scholar]
  52. Wasyl F., Ormianie w świetle zapowiedzi przedmałżeńskich rodzimej parafii w Kutach. Edycja źródła, cz. 1: lata 1860-1914, „Krakowskie Pismo Kresowe”, 2016, nr 8, s. 93-267 [Google Scholar]
  53. Werner A., Ocalenie z innego miejsca, Sanok 2017 [Google Scholar]
  54. Węgierski J., Lwów pod okupacją sowiecką 1939-1941, Warszawa 1991 [Google Scholar]
  55. Wnuk R., „Za pierwszego Sowieta”. Polska konspiracja na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej (wrzesień 1939-czerwiec 1941), Warszawa 2007 [Google Scholar]
  56. Wołczański J., Martyrologium księży ormiańskokatolickich w archidiecezji lwowskiej po II wojnie światowej w świetle źródeł sowieckich, w: Polacy w Armenii, red. E. Walewander, Lublin 2000, s. 193-219 [Google Scholar]
  57. Wołczański J., Wydział Teologiczny Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1939, Kraków 2002 [Google Scholar]
  58. Wosiek R., Irena Tyszkiewiczowa – siostra Maria Franciszka (1887-1964), w: Ludzie Lasek, oprac. T. Mazowiecki, Warszawa 1987, s. 250-265 [Google Scholar]
  59. Zaleski T., Słownik biograficzny duchownych ormiańskokatolickich oraz duchownych rzymskokatolickich pochodzenia ormiańskiego w Polsce w latach 1750-2000, Kraków 2001 [Google Scholar]
  60. Ziemann E., Louismet Irenée Savinien, w: Encyklopedia katolicka, t. 10, red. E. Ziemann, Lublin 2004, kol. 1409 [Google Scholar]
  61. Zięba A. A., Grzegorz de Oroszeny Bohdanowicz, w: Portrety Ormian Polskich, [kalendarz na 2017 r. wydany przez Fundację Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich w Warszawie] [Google Scholar]
  62. Drzewo genealogiczne Roszko-Bogdanowiczów, http://www.skarbnica.ormianie.pl (dostęp: 16 IX 2020) [Google Scholar]
  63. Drzewo genealogiczne Teodorowiczów, http://www.skarbnica.ormianie.pl (dostęp: 16 IX 2020) [Google Scholar]
  64. https://cordobapedia.wikanda.es/wiki/Obispo_Fray_Albino (dostęp: 6 VII 2020) [Google Scholar]
  65. Rozalia de Oroszeny Bohdanowicz (1844-1932), www.wiki.ormianie.pl (dostęp: 14 V 2020) [Google Scholar]
  66. Stanisław Bogdanowicz (1867-1907), www.wiki.ormianie.pl (dostęp: 14 V 2020) [Google Scholar]
  67. Wanda Bogdanowicz (1869-1949), www.wiki.ormianie.pl (dostęp: 14 V 2020) [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.