Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nagłówek strony

Tom 29 (2022)

Artykuły

80. Rocznica śmierci zesłańca sowieckiego ­księdza Romana Niewiteckiego 1891-1942

  • Waldemar Żurek
DOI: https://doi.org/10.52097/rs.2022.695-708  [Google Scholar]
Opublikowane: 19.09.2023

Abstrakt

Urodzony w okresie niewoli narodowej w Wielkopolsce, a wychowany w duchu narodowym i katolickim przez rodziców, Roman Niewitecki zdecydował się realizować powołanie kapłańskie i zakonne u salezjanów. Jego formacja i nauka zostały przerwane mobilizacją do wojska pruskiego po wybuchu I wojny światowej, z której powrócił po przeszło pięciu latach jako inwalida wojenny. Osiągnął upragnione kapłaństwo w 1926 roku święceniami w Turynie. Jego praca kapłańska skupiła się na placówkach dydaktyczno-wychowawczych, głównie na stanowisku przełożonego w Pogrzebieniu na Górnym Śląsku i w Daszawie koło Stryja. W czerwcu 1940 roku został aresztowany przez sowieckie NKWD. Wywieziony do Karelo-Fińskiej Republiki Sowieckiej, półtora roku później zmarł w okropnych warunkach bytowych i pracy w łagrze. Salezjanie dopiero w 1946 roku dowiedzieli się o czasie i miejscu śmierci ks. Romana Niewiteckiego.

Bibliografia

  1. Архівні джерела [Google Scholar]
  2. Архидієцезіальний архів у Познані (ААП), Sygn. PM 104/21, Księga chrztów parafii Janków Zaleśny rok 1891. [Google Scholar]
  3. Салезіянський Архів Краківської Інспекторії у Кракові (САКІ), Група: Померлі співбрати. Приватні документи кс. Романа Нєвітецького. Dokumenty osobowe ks. Romana Niewiteckiego. [Google Scholar]
  4. Опрацювання [Google Scholar]
  5. Elenco Generale Società di S. Francesco di Sales al 1 Gemmaio 1912. AnticoContinente, [Torino] 1912. [Google Scholar]
  6. Elenco Generale Della Società di S. Francesco di Sales al. 1 Gennaio 1913. AnticoContinente, [Torino] 1913. [Google Scholar]
  7. Kalbarczyk Sławomir, Wykaz łagrów sowieckich miejsc przymusowej pracy obywateli polskich w latach 1939-1943, cz. 1, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  8. Księża ofiary zbrodni wojennych lat 1939-1945 na terenie Archidiecezji Lwowskiej obrządku łacińskiego, w: Lista strat wśród duchowieństwa Metropolii Lwowskiej Obrządku łacińskiego w latach 1939-1945, red. J. Krętosz, M. Pawłowiczowa, Opole 2005, s. 23-44. [Google Scholar]
  9. Mora Sylwester, Zwierniak Piotr, Sprawiedliwość sowiecka, Włochy 1945. [Google Scholar]
  10. Niewitecki Roman (1891-1926-1942), w: R. Dzwonkowski SAC, w: Leksykon duchowieństwa polskiego represjonowanego w ZSRR 193891988, Lublin 2003, s. 437-438. [Google Scholar]
  11. Pamiątka Dwudziestopięciolecia Zakładu Salezjańskiego w Daszawie 1905-1930, Warszawa 1930. [Google Scholar]
  12. Personel salezjański i wychowankowie Zakładu im. Księdza Bosko w Oświęcimiu 1898-1917, oprac. i wyd. W. W. Żurek SDB, Lublin 2014. [Google Scholar]
  13. Szczerba Kazimierz, Niewitecki Roman SDB (1891-1942), w: Słownik biograficzny duchowieństwa metropolii lwowskiej obrządku łacińskiego ofiar II wojny światowej 1939-1945, red. J. Krętosz, M. Pawłowiczowa, Opole 2007, s. 258-259. [Google Scholar]
  14. Szymański Bronisław ks., Wspomnienie o Księdzu Romanie Niewiteckim w 60. rocznicę śmierci, „Wiadomości Inspektorialne Salezjańskiej Prowincji św. Jacka – Kraków” 4 (2001) s. 10. [Google Scholar]
  15. Szymański Bronisław ks., Wspomnienie o księdzu Romanie Niewiteckim w 60 rocznicę śmierci, Wisła, w grudniu 2001 roku, s. 1-3. [Google Scholar]
  16. Ślósarczyk Jan SDB, Historia Prowincji Świętego Jacka Towarzystwa Salezjańskiego w Polsce, t. 1: Pierwsi Polacy Salezjanie, Pogrzebień 1960 [мпс-ASIK]. [Google Scholar]
  17. Ślósarczyk Jan SDB, Historia Prowincji Świętego Jacka Towarzystwa Salezjańskiego w Polsce, t. 2: Lata międzywojenne 1919-1939, Pogrzebień 1960 [МПС-ASIK]. [Google Scholar]
  18. Świda Andrzej SDB, Towarzystwo Salezjańskie. Rys historyczny, Kraków 1984. [Google Scholar]
  19. Ustawy Towarzystwa św. Franciszka Salezego poprzedzone wstępem napisanym przez założyciela ks. Jana Bosko, Kraków 1907. [Google Scholar]
  20. Wieczorkiewicz Paweł, Historia polityczna Polski 1935-1945, Warszawa 2010. [Google Scholar]
  21. Żurek Waldemar Witold SDB, Pastoralna działalność kinematograficzna i rekolekcyjna księdza Bronisława Szymańskiego, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 103 (2015) s. 307-375. [Google Scholar]
  22. Żurek Waldemar Żurek SDB, Salezjańscy Męczennicy Wschodu, Lublin 2003. [Google Scholar]
  23. Żurek Waldemar SDB, Salezjańskie szkolnictwo ponadpodstawowe w Polsce 1900-1963. Rozwój i organizacja, Lublin 1996. [Google Scholar]
  24. Żurek Waldemar Witold SDB, Szkoły salezjańskie w Oświęcimiu na tle salezjańskiego szkolnictwa średniego ogólnokształcącego i zawodowego na ziemiach polskich 1900-1939, Lublin 2010. [Google Scholar]