Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie

Tom 14 Nr 1 (2021)

Artykuły

Aggressive Behaviours of the Elderly: Legal and Psychological Aspects

DOI: https://doi.org/10.32084/tekapr.2021.14.1-23  [Google Scholar]
Opublikowane: 21.07.2022

Abstrakt

The article aims to pinpoint the relationship between age and manifestations of aggressive behaviour in elderly people. In the opening part, the authors highlight the legal aspects of aggression in senior groups. They stress the need for research to determine the relationship between acts of aggression and delinquency in this age group (which is attributable to the limited number of similar analyses and the steady growth of the population of seniors). The second part of the paper casts light on the psychological aspects of aggressive behaviour in the elderly. In this context, the authors discuss the results of research involving 948 respondents and employing a tool known as the Psychological Inventory of Aggression Syndrome (IPSA) designed by Zbigniew Gaś. The results demonstrate a growing risk of emergence of three symptoms of aggression syndrome in seniors (60+): 1) aggression control disorders, 2) self-hostility, 3) hostility towards the environment. The closing part of the article offers some conclusions regarding the criminal policy. The authors recommend preventive measures that are likely to curb the manifestations of aggression among the elderly.

Bibliografia

  1. Argyle, Michael. 2001. Psychologia stosunków międzyludzkich. Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN. [Google Scholar]
  2. Baron, Stephen. 2003. “Self-Control, Social Consequences, and Criminal Behavior: Street Youth and the General Theory of Crime.” Journal of Research in Crime and Delinquency 4:403–25. DOI: https://doi.org/10.1177/0022427803256071 [Google Scholar]
  3. Baron, Robert, and Deborah Richardson. 1994. Human aggression. New York: Plenum Press. [Google Scholar]
  4. Błędowski, Piotr, Barbara Szatur–Jaworska, Zofia Szweda–Lewandowska, et al. 2016. “Model wsparcia społecznego osób starszych w środowisku zamieszkania.” In System wsparcia osób starszych w środowisku zamieszkania. Raport Rzecznika Praw Obywatelskich, edited by Barbara Szatur–Jaworska, and Piotr Błędowski, 13–46. Warsaw: Biuro Rzeczika Praw Obywatelskich. [Google Scholar]
  5. Feldmeyer, Ben, and Darrell Steffensmeier. 2007. “Elder crime: Patterns and trends.” Research on Aging 29:297–322. DOI: https://doi.org/10.1177/0164027507300802 [Google Scholar]
  6. Fraczek, Adam. 2002. “Agresja interpersonalna: opis i analiza z perspektywy psychologii społecznej.” In Człowiek i agresja. Głosy o nienawiści i przemocy. Ujecie interdyscyplinarne, edited by Łada Jurasz–Dudzik, 43–55. Warsaw: Wydawnictwo Sic! [Google Scholar]
  7. Gaś, Zbigniew. 1987. “Zrewidowana wersja Inwentarza Psychologicznego Syndromu Agresji – IPSA II.” Przegląd Psychologiczny 30 (4):1003–1015. [Google Scholar]
  8. Gordon, Maria. 2005. “Regulacyjna funkcja mechanizmów obronnych u sprawców czynów zabronionych.” In Osobowość przestępcy a proces resocjalizacji, edited by Jan Świtka, Małgorzata Kuć, and Iwona Niewiadomska, 103–16. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. [Google Scholar]
  9. Gottfredson, Michael. 2021. “The Essential Role of Cross‑national Research in Assessing Theories of Crime: Illustrations from Modern Control Theory.” International Criminology 1:28–37. https://doi.org/10.1007/s43576-020-00003-w DOI: https://doi.org/10.1007/s43576-020-00003-w [Google Scholar]
  10. Hirtenlehner, Helmut, and Franziska Kunz. 2016. “The interaction between self-control and morality in crime causation among older adults.” European Journal of Criminology 13 (3):393–409. DOI: https://doi.org/10.1177/1477370815623567 [Google Scholar]
  11. Holtfreter, Kristy, Michael Reisig, and Eryn O’Neal. 2015. “Prescription drug misuse in late adulthood: An empirical examination of competing explanations.” Journal of Drug Issues 45:351–67. DOI: https://doi.org/10.1177/0022042615589405 [Google Scholar]
  12. Hołyst, Brunon. 2018. Psychologia kryminalistyczna. Diagnoza i praktyka. Warsaw: Difin. [Google Scholar]
  13. Hryniewicz–Lach, Elżbieta. 2018. “Przestępczość osób starszych jako nowy problem polityki kryminalnej?” Forum Prawnicze 6:31–49. [Google Scholar]
  14. Krahe, Barbara. 2005. Agresja. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. [Google Scholar]
  15. Kunz, Franziska. 2014. Kriminalität älterer Menschen. Berlin: Duncker & Humblot. [Google Scholar]
  16. Maciantowicz, Oliwia, Joanna Witowska, Anna Zajenkowska, et al. 2017. “Relacja narcyzmu wielkościowego i wrażliwego z typem popełnionego przestępstwa pośród osadzonych w polskich zakładach karnych.” Psychiatria 14 (4):249–54. [Google Scholar]
  17. Michelis de, Joanna. 2017. Wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolności wobec osób w wieku senioralnym. Warsaw: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, 1–38. https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files [accessed: 01.03.2021]. [Google Scholar]
  18. Niewiadomska, Iwona. 2007. Osobowościowe uwarunkowania skuteczności kary pozbawienia wolności. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  19. Niewiadomska, Iwona. 2019a. “Psychological–legal aspects of therapeutic treatment in the polish correctional system.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie XII, no. 1:177–89. [Google Scholar]
  20. Niewiadomska, Iwona. 2019b. “Personal background surveys of inmates: legal and psychological aspects.” Teka Komisji Prawniczej PAN Oddział w Lublinie XII, no. 2:237–50. [Google Scholar]
  21. Niewiadomska, Iwona, and Aleksandra Małek. 2010. “Wyzwanie współczesności – skuteczna działalność profilaktyczna w społecznościach lokalnych.” In Wezwani do działania. Zasoby społeczne w profilaktyce zachowań destrukcyjnych, edited by Iwona Niewiadomska, and Mirosław Kalinowski, 407–21. Lublin: Wydawnictwo KUL. [Google Scholar]
  22. Poznaniak, Wojciech. 2006. “Psychologia sądowa – wybrane zagadnienia.” In Psychologia kliniczna, vol. 2, edited by Helena Sęk, 287–312. Warsaw: PWN. [Google Scholar]
  23. Reisig, Michael, and Kristy Holtfreter. 2014. “Shopping fraud victimization among the elderly.” Journal of Financial Crime 20:324–37. DOI: https://doi.org/10.1108/JFC-03-2013-0014 [Google Scholar]
  24. Sęk, Helena. 1993. “Wybrane zagadnienia z psychoprofilaktyki.” In Społeczna psychologia kliniczna, edited by Helena Sęk, 472–503. Warsaw: PWN. [Google Scholar]
  25. Siemieniecki, Bronisław, Lidia Wiśniewska–Nogaj, and Wioletta Kwiatkowska. 2020. Agresja – zjawisko, skutki, zapobieganie. Perspektywa pedagogiki kognitywistycznej, psychoprofilaktyki oraz edukacji moralnej. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. DOI: https://doi.org/10.12775/4380-2 [Google Scholar]
  26. Sierosławski, Janusz, and Grażyna Świątkiewicz. 2002. “Współczesny kontekst zagrożeń i jego rozpoznawanie na poziomie lokalnym.” In Profilaktyka w środowisku lokalnym, edited by Grażyna Świątkiewicz, 11–18. Warsaw: KBPN. [Google Scholar]
  27. Schuck, Amie. 2005. “American Crime Prevention: Trends and New Frontiers.” Canadian Journal of Criminology and Criminal Justice 2:447–62. DOI: https://doi.org/10.3138/cjccj.47.2.447 [Google Scholar]
  28. Steuden, Stanisława, and Agnieszka Wrzesińska–Czapla. 2005. “Obraz siebie i obraz ofiary u sprawców zabójstw dokonanych ze szczególnym okrucieństwem.” In Wybrane zagadnienia z psychologii klinicznej i osobowości. Problemy człowieka chorego, edited by Stanisława Steuden, and Marian Ledwoch, 155–82. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL. [Google Scholar]
  29. Sztompka, Piotr. 2003. Socjologia. Analiza społeczeństwa. Cracow: Znak. [Google Scholar]
  30. Urban, Bronisław. 2004. “Teoretyczne wyznaczniki systemu profilaktyki społecznej w środowisku lokalnym.” In Profilaktyka społeczna a resocjalizacja młodzieży, edited by Bronisław Urban, 214–27. Mysłowice: Wydawnictwo Górnośląskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej. [Google Scholar]
  31. Wikström, Per–Olof, and Kyle Treiber. 2007. “The role of self-control in crime causation. Beyond Gottfredson and Hirschi’s General Theory of Crime.” European Journal of Criminology 4:237– 64. DOI: https://doi.org/10.1177/1477370807074858 [Google Scholar]
  32. Wikström, Per–Olof, and Robert Svensson. 2010. “When does self-control matter? The interaction between morality and self-control in crime causation.” European Journal of Criminology 7:395–410. DOI: https://doi.org/10.1177/1477370810372132 [Google Scholar]
  33. Wolfe, Scott. 2015. “Low self-control, race, and offending in late life.” Psychology, Crime, and Law 21:426–51. DOI: https://doi.org/10.1080/1068316X.2014.989169 [Google Scholar]
  34. Zamorska, Katarzyna, and Marta Makuch. 2018. Starzenie się społeczeństwa. Wymiar społeczny, gospodarczy i polityczny. Cracow: Księgarnia Akademicka. DOI: https://doi.org/10.12797/9788381380331 [Google Scholar]
  35. Zbyszyński, Mariusz, and Andrzej Świderski. 2016. “Agresywne zachowania osób starszych a bezpieczeństwo ruchu drogowego.” Transport Samochodowy 2:67–79. [Google Scholar]
  36. Zaleśkiewicz, Tomasz. 2005. Przyjemność czy konieczność? Psychologia spostrzegania i podejmowania ryzyka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora