Teoretycznie Rzecznik Praw Obywatelskich może żądać wszczęcia postępowania administracyjnego w każdej sprawie załatwianej w drodze decyzji, o ile przepis prawa materialnego dopuszcza wszczęcie postępowania na wniosek strony. Rzecznik Praw Obywatelskich nie wyręcza jednak obywateli w składaniu żądań wszczęcia czy środków prawnych od rozstrzygnięć administracyjnych, nie spełnia roli ich generalnego pełnomocnika procesowego. Rzecznik powinien mieć swobodę wyboru sprawy, trybu i instancji, w której podejmie działania. Nie powinno to być postrzegane jako przejaw nierównego traktowania obywateli.