Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Wrocławski Przegląd Teologiczny

Tom 31 Nr 1 (2023)

Teologia systematyczna

The Musicality of the Triune God in Selected Medieval Writings

DOI: https://doi.org/10.34839/wpt.2023.31.1.43-69  [Google Scholar]
Opublikowane: 19.08.2023

Abstrakt

Próby wyrażenia niewysłowionej tajemnicy Trójcy Świętej były zawsze wyzwaniem dla autorów i teologów pragnących ująć istotne prawdy o Bogu za pomocą słów. W poszukiwaniu odpowiedniego i adekwatnego języka w pismach teologicznych odwoływano się do terminów muzycznych. Terminy takie jak symfonia i harmonia były używane już w epoce patrystycznej zarówno przez ortodoksyjnych, jak i heretyckich pisarzy w dyskusjach na temat Trójcy Świętej. Po ostatecznym ustaleniu i upowszechnieniu się właściwego słownictwa dla ortodoksyjnej dyskusji na tematy trynitarne terminy muzyczne lub związane z muzyką zostały odłożone na bok na rzecz teologicznie usankcjonowanych. W średniowieczu jednak przetrwały pewne pozostałości tych wczesnych praktyk i dały życie całemu nowemu nurtowi literatury teologicznej i duchowej, która z kolei była głęboko spleciona z mistycznymi doświadczeniami świętych mężczyzn i kobiet, twierdzących, że doświadczyli tajemnicy trynitarnej w wizjach lub kontemplacji i opowiadających o przeżyciach muzycznych w doświadczaniu Trójjedynego Boga. Z kolei poezja duchowa często wykorzystywała muzyczne metafory lub analogie, aby wyrazić różne aspekty trynitarnej natury Boga, wzmacniając w ten sposób przekaz i rolę muzyki w nim. Oddając hołd mistrzowskiej teologii muzyki Josepha Ratzingera/Benedykta XVI, jego doświadczeniu jako muzyka i głębi jego zrozumienia, w jaki sposób muzyka i teologia przeplatają się, niniejszy artykuł omawia wybrane tematy łączące muzykę i Trójcę Świętą, zawarte w duchowej teologii średniowiecznych autorów.

Bibliografia

  1. Alighieri D., The Divine Comedy, transl. A. Mandelbaum, introduction E, Montale, notes P. Armour, New York 1995. [Google Scholar]
  2. Amadeus of Lausanne, Amédée de Lausanne, Huit homélies mariales, ed. J. Deshusses, Paris 1960. [Google Scholar]
  3. Amadeus of Lausanne, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vol. 118. [Google Scholar]
  4. Andemicael A., The Music of God: Toward an Aesthetic Trinitarian Theology, unpublished paper read at the Forum on Music and Christian Scholarship of the Society for Christian Scholarship in Music, Yale University (New Haven CT), 14th February 2013 (courtesy of the author). [Google Scholar]
  5. Augustine, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vol. 32. [Google Scholar]
  6. Augustine of Hippo, De Civitate Dei Libri XI-XXII, eds. B. Dombart, A. Kalb, Wiesbaden 1993. [Google Scholar]
  7. Bent M., Magister Jacobus de Ispania, author of the Speculum musicae, Farnham 2015. [Google Scholar]
  8. Bernard of Clairvaux and Amadeus of Lausanne, Magnificat: Homilies in Praise of the Blessed Virgin Mary, transl. M.-B. Saïd, G. Perigo, introduction C. Waddell, Kalamazoo MI 1979. [Google Scholar]
  9. Bertoglio C., Musical Scores and the Eternal Present: Theology, Time, and Tolkien, Eugene OR 2021. [Google Scholar]
  10. Bœspflug F., La vision de la Trinité de Norbert de Xanten et de Rupert de Deutz, “Revue des Sciences Religieuses” 71/2 (1997), pp. 205–229. [Google Scholar]
  11. Bonaventure, Breviloquium, transl. D.V. Monti, Saint Bonaventure NY 2005. [Google Scholar]
  12. Bonaventure of Bagnoregio, Doctoris Seraphici S. Bonaventurae Opera omnia, In secundum librum sententiarum, ed. Fathers of the Collegium a S. Bonaventura, Quaracchi 1885, 1891, 1892. [Google Scholar]
  13. Bosham H., Herberti de Boseham Opera quae extant omnia, ed. I.A. Giles, vol. 2, Oxford 1846. [Google Scholar]
  14. Casarella P.J., Carmen Dei: Music and Creation in Three Theologians, “Theology Today” 62 (2006), pp. 484–500. [Google Scholar]
  15. Copeland R., Sluiter I., Medieval Grammar and Rhetoric: Language and Literary Theory, AD 300-1475, Oxford 2012. [Google Scholar]
  16. Fernicola G., Teologia ed esegesi nei commenti biblici di Ruperto di Deutz, PhD thesis, University of Salerno and Westfälische Wilhelms-Universität Münster, 2009. [Google Scholar]
  17. Gellrich J., The Idea of the Book in the Middle Ages: Language Theory, Mythology, and Fiction, Ithaca NY 1985. [Google Scholar]
  18. Gillette A.E., Depicting the Sound of Silence: Angel-Musicians in Trecento Sacred Art, PhD thesis, Temple University, 2016. [Google Scholar]
  19. Godwin J., The Harmony of the Spheres: A Sourcebook of the Pythagorean Tradition in Music, Vermont 1993. [Google Scholar]
  20. Hayes Z., Bonaventure’s Trinitarian Theology, [in:] A Companion to Bonaventure, eds. J.M. Hammond, J.A. Wayne Hellmann, J. Goff, Leiden 2014, pp. 189–246. [Google Scholar]
  21. Honorius of Autun, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vol. 172. [Google Scholar]
  22. Innocent III, Il sacrosanto mistero dell’altare (De sacro altaris mysterio), ed. and transl. S. Fioramonti, M. Sodi, Rome 2002. [Google Scholar]
  23. Isidore of Seville, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vol. 82. [Google Scholar]
  24. Isidore of Seville, Isidori Hispalensis Episcopi: Etymologiarum sive Originum, vol. 1, Libros I-X, ed. W.M. Lindsay, Oxford 1911. [Google Scholar]
  25. Jacobus Leodiensis, Jacobi Leodiensis Speculum musicae, ed. R. Bragard, Rome 1955. [Google Scholar]
  26. McKenna T.J., Bonaventure’s Aesthetics: The Delight of the Soul in Its Ascent to God, London 2020. [Google Scholar]
  27. Pope Innocent III, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vol. 217. [Google Scholar]
  28. Richard of St Victor, De Trinitate, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vol. 196. [Google Scholar]
  29. Richard of St Victor, On the Trinity, transl. R. Angelici, Eugene OR 2011. [Google Scholar]
  30. Richard of St Victor, Richard de Saint-Victor: De Trinitate, ed. J. Ribaillier, Paris 1958. [Google Scholar]
  31. Richard of St Victor, The Twelve Patriarchs; The Mystical Ark; Book Three of The Trinity, transl. G.A. Zinn, preface J. Châtillon, New York 1979. [Google Scholar]
  32. Rupert of Deutz, [in:] Patrologia Latina, ed. J.-P. Migne, Paris 1844, vols. 167–170. [Google Scholar]
  33. Socrates, Historia Ecclesiastica, [in:] Patrologia Graeca, ed. J.-P. Migne, Parisiis 1864, vol. 67. [Google Scholar]
  34. Spargo E.J.M., The Category of the Aesthetic in the Philosophy of Saint Bonaventure, Saint Bonaventure NY 1953. [Google Scholar]
  35. Spitzer L., Classical and Christian Ideas of World Harmony: Prolegomena to an Interpretation of the Word ‘Stimmung’. Part II, “Traditio” 3 (1945), pp. 307–364. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.