Skip to main navigation menu Skip to main content Skip to site footer
Częstochowskie Studia Teologiczne

Vol. 48 (2021)

Rozprawy i artykuły – Studia historyczne

Interference of communist authorities in the personnel policy of the Częstochowa diocese in the years 1945-1989

DOI: https://doi.org/10.53120/czst.2021.179-212  [Google Scholar]
Published: 2021-11-24

Abstract

The article presents one of the methods that the communist authorities used in their fight against the Catholic Church, which consisted in interfering in the personnel policy in order to paralyze it. The interference concerned the filling of church positions: parish priest, dean, curia.

They were a convenient tool to repress priests who were 'hostile' to the communist authorities and to defend those who belonged to the movement of 'patriotic' priests. The article is based on church and state archives. Mainly the inductive method was used.

References

  1. Katalog kościołów i duchowieństwa diecezji częstochowskiej 1978, red. J. Związek, Częstochowa 1978, s. 480. [Google Scholar]
  2. Atlas Polskiego Podziemia Niepodległościowego 1944-1956, red. R. Wnuk, Warszawa – Lublin 2007. [Google Scholar]
  3. Becmer K., Matka Boża Płacząca w Syrakuzach, [w:] http//www. Niedziela.pl/artykul/43639/Nd/Matka-Boza-Placzaca-w-Syrakuzach [04.09.2017]. [Google Scholar]
  4. Czaczkowska E., Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków 2013. [Google Scholar]
  5. Duch W., Jak Katowice Stalinogrodem się stały, [w:] http//historia.org.pl/2013/12/10/jak-Katowice – Stalinogrodem – się – stały. [4.01.2018]. [Google Scholar]
  6. Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945-1989), Kraków 2006. [Google Scholar]
  7. Dziurok A., Kruchtoizacja. Polityka władz partyjno-państwowych wobec Kościoła katolickiego w latach 1945-1956 w województwie śląskim/katowickim, Katowice 2012. [Google Scholar]
  8. Gryz R., Państwo a Kościół w Polsce 1945-1956. Na przykładzie województwa kieleckiego, Kraków 1999. [Google Scholar]
  9. Jelonek M., Mihi vivere Christus. Życie i działalność biskupa pomocniczego diecezji częstochowskiej Stanisława Czajki (1897-1965), Częstochowa 2017. [Google Scholar]
  10. Kapuściński J., Kasprzak Władysław (1909-1969), [w:] Radomszczański Słownik Biograficzny, t. 1, red. G. Mieczyński, Radomsko 2017. [Google Scholar]
  11. Kapuściński J., Maciąg Władysław (1916-2003), [w:] Radomszczański Słownik Biograficzny, t. 1, s. 115-116. [Google Scholar]
  12. Kapuściński J., Rektorzy Częstochowskiego Seminarium Duchownego w latach 1926-2011, „Veritati et Caritati” 2 (2014), s. 375-409. [Google Scholar]
  13. Katalog kościołów i duchowieństwa diecezji częstochowskiej 1978, red. J. Związek, Częstochowa 1978, s. 480. [Google Scholar]
  14. Kopera Ł.S., Musialik Zdzisław Marian (1923-1997), [w:] Radomszczański Słownik Biograficzny, t. 1, red. G. Mieczyński, Radomsko 2017. [Google Scholar]
  15. Kostrzewski P., Charakterystyka działalności duszpasterskiej i społeczno-politycznej niektórych biskupów częstochowskich w świetle akt Urzędu do spraw Wyznań (1950-1989), „Veritati et Caritati” 9 (2017), s. 303-335. [Google Scholar]
  16. Kostrzewski P., Ks. Edward Stasiewicz (1914-2004) duszpasterz i działacz społeczny, Częstochowa 2013. [Google Scholar]
  17. Kostrzewski P., Polityka władz komunistycznych wobec Kościoła Częstochowskiego w latach 1984-1989, „Veritati et Caritati” 10 (2018), s. 243-274. [Google Scholar]
  18. Kostrzewski P., Represje władzy komunistycznej wobec ks. Edwarda Stasiewicza w latach 1945-1989, [w:] Człowiek w okowach systemu. Postawy, kariery i ułomności ludzkie w chwilach próby, red. R. Majzner, Radomsko 2012. [Google Scholar]
  19. Kostrzewski P., Represje władzy komunistycznej wobec ks. Edwarda Stasiewicza w latach 1945-1989, [w:] Człowiek w okowach systemu. Postawy, kariery i ułomności ludzkie w chwilach próby, red. R. Majzner, Radomsko 2012, s. 125-138. [Google Scholar]
  20. Kostrzewski P., Śp. ks. Kan. Michał Sudoł (1927-2020), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” (2020) nr 2, s. 219-220. [Google Scholar]
  21. Ladra K., Protestujemy, „Głos Nauczycielski” z 3 X 1957 r. [Google Scholar]
  22. Liber mortuorum. Księga zmarłych polskich pallotynów i pallotynek, [w:] https://libermortuorum.pl/zmarli_index.php?biograf=198 [24.05.2021]. [Google Scholar]
  23. Łatka R., Marecki J., Kościół katolicki w Polsce rządzonej przez komunistów, Warszawa 2017. [Google Scholar]
  24. Malarski T., Franusiak K., Mandrysz I., Dzieje parafii św. Józefa Częstochowa – Raków, Częstochowa [brw]. [Google Scholar]
  25. Marek Ł, „Kler to nasz wróg”. Polityka władz państwowych wobec Kościoła katolickiego na terenie województwa katowickiego w latach 1956-1970, Katowice 2009. [Google Scholar]
  26. Mikołajczyk M., Ks. Błażej Kawalec (1 II 1909 – 14 II 1994), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” (1994) nr 3, s. 37-39. [Google Scholar]
  27. Mikołajczyk M., Ks. Feliks Litewka (16 listopada 1909 – 12 kwietnia 2001), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” (2001) nr 5-6, s. 46-47. [Google Scholar]
  28. Mikołajczyk M., Ks. Jan Woźny (1916-2000), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” 74 (2000) nr 11-12, s. 72-74. [Google Scholar]
  29. Mikołajczyk M., Ks. Zenon Raczyński, „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” 70 (1996) nr 5-6, s. 50-57. [Google Scholar]
  30. Mikołajczyk M., Problemy religijno-moralno-społeczne diecezji częstochowskiej w latach 1945-1989 wynikające z ówczesnej sytuacji politycznej, Częstochowa 2002; [Google Scholar]
  31. Mikołajczyk M., Władza ludowa a diecezja częstochowska, Częstochowa 2000; [Google Scholar]
  32. Nowak S., Iuxta Crucem Tecum stare. Kościół Częstochowski na przełomie drugiego i trzeciego tysiąclecia (1984-2011), Częstochowa 2018 [Google Scholar]
  33. Pikuła N., Pozaszkolne nauczanie religii dzieci i młodzieży w diecezji częstochowskiej (1961-1990), Kraków 2009. [Google Scholar]
  34. Raina P., Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989, t. 1: 1945-1959, Poznań 1994. [Google Scholar]
  35. Relacje kościelno-państwowe na przykładzie diecezji częstochowskiej. Dokumenty (1945-1953). Wstęp, redakcja i opracowanie ks. W.P. Wlaźlak, t. 1, Rzeszów 2019. [Google Scholar]
  36. Stępień M., Działania podejmowane przez władze diecezjalne w związku z dekretem Rady Państwa PRL z dnia 31 grudnia 1956 r. o organizowaniu i obsadzaniu stanowisk kościelnych, na przykładzie wybranych diecezji, „Prawo Kanoniczne” 59 (2016) nr 2. [Google Scholar]
  37. Wlaźlak W., Dzieje diecezji częstochowskiej w okresie działalności biskupa Zdzisława Golińskiego (1951-1963), Kraków 2000. [Google Scholar]
  38. Wlaźlak W., Ks. Antoni Godziszewski (8 I 1889 – 1 XI 1954), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” 80 (2006) nr 1-2, s. 131-132. [Google Scholar]
  39. Wlaźlak W., Ks. Józef Szewczyk (9.03.1895-11.05.1960), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” (2005) nr 9-11, s. 103-104. [Google Scholar]
  40. Wolnicki P., Ks. Eugeniusz Leopold Stefaniak (1925-2010), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” 84 (2010) nr 1-3, s. 126-128. [Google Scholar]
  41. Zabraniak S., Ks. Edward Stasiewicz (23.01.1914 – 18.08.2004), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” (2004) nr 8-9, s. 75-77. [Google Scholar]
  42. Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2002, Radom 2003. [Google Scholar]
  43. Związek J., Ks. Artur Mieczysław Pietrusiński (1908-1996), „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” 70 (1996) nr 5-6. [Google Scholar]
  44. Związek J., Ks. dr Walenty Patykiewicz (1903-1980), „Częstochowskie Wiadomości Diecezjalne” 55 (1981) nr 6, s. 140-148. [Google Scholar]
  45. Związek J., Ks. Jatowtt Alojzy (1894-1972), „Częstochowskie Wiadomości Diecezjalne” 46 (1972) nr 10-12, s. 278-273. [Google Scholar]
  46. Związek J., Ostatnie lata życia i działalności biskupa Teodora Kubiny, „Wiadomości Archidiecezji Częstochowskiej” 75 (2001) nr 2-4, s. 51-63. [Google Scholar]
  47. Związek J., W służbie Niepokalanemu Sercu Maryi. Życie i działalność biskupa Stanisława Czajki, „Częstochowskie Studia Teologiczne” 37 (2009), s. 205-250. [Google Scholar]
  48. Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003. [Google Scholar]
  49. Żurek J., Ruch „księży patriotów” w województwie katowickim w latach 1949-1956, Warszawa-Katowice 2009. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.