Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki
Nasza Przeszłość

Tom 135 (2021): Nasza Przeszłość

Artykuły

Pastoral Ministry of Cardinal Stefan Wyszyński and the Reality of the Peoples’ Republic of Poland: A Pragmatism of Resistance (1956-1970)

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2021.135.185-232  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.06.2021

Abstrakt

Niniejszy publikacja analizuje specyfikę polityki wyznaniowej państwa komunistycznego w okresie 1956–1970 przez pryzmat posługi pasterskiej Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Prymasa Polski. Podstawowym celem badawczym artykułu jest zatem ukazanie „post-stalinowskiego” etapu historii Kościoła w kontekście ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej Polski, zdominowanej przez rządy reżimu Władysława Gomułki. Eksploracja podjętego tematu badań będzie polegała na analizie tekstów źródłowych oraz opracowań metodą historyczną w celu rekonstrukcji faktów historycznych i ich reinterpretacji metodą indukcyjno-dedukcyjną. Interpretacja materiałów źródłowych koncentruje się na ukazaniu roli i znaczenia nie tylko dla zrozumienia ówczesnego przedziału czasowego charakteryzującego się zmaganiami Kardynała Wyszyńskiego z ateistycznym państwem „realnego socjalizmu”, który - jako system totalitarny - wykorzystywał wszelkie możliwe środki - zarówno partyjne, jak też administracyjne - do walki z Kościołem i Narodem zakorzenionym w tysiącletniej tradycji chrześcijańskiej.

Bibliografia

  1. Andrzejewski M., Marzec 1968 w Trójmieście, Warszawa–Gdańsk 2008. [Google Scholar]
  2. Bartos M., „Non possumus”: kompromis i jego granice, „Studia nad Rodziną” 5/2: 2001, (9), 159–163. [Google Scholar]
  3. Bednarski D., Watykan i Paweł VI wobec Milenium Chrztu Polski (w relacji ambasadora Kazimierza Papee), “Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne" 49: 2016 (2), 371-389. [Google Scholar]
  4. Bischof G., The Prague Spring and the Warsaw Pact Invasion of Czechoslovakia in 1968, New York-Toronto: Lexington Books, 2010. [Google Scholar]
  5. Buhler P., Polska droga do wolności 1939–1995, tłum. Jerzy Eisler, Warszawa 1999. [Google Scholar]
  6. Byłem sekretarzem Gomułki. Z Walerym Namiotkiewiczem rozmawia Grzegorz Sołtysiak, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  7. Centrum władzy. Protokoły posiedzeń kierownictwa PZPR. Wybór z lat 1949–1970, red. Antoni Dudek, Aleksander Kochański, Krzysztof Persak, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  8. Codogni P., Rok 1956, Warszawa 2006. [Google Scholar]
  9. Czaczkowska E. A., Kardynał Wyszyński, Biografia, Kraków 2013. [Google Scholar]
  10. Drabik S., Wojewódzka organizacja partyjna PZPR w Krakowie w Październiku 1956 i w okresie wyborów w styczniu 1957 roku, „Pamięć i Sprawiedliwość” 17: 2011, nr 1 (17), 247–261. [Google Scholar]
  11. Dudek A., Gryz R., Komuniści i Kościół w Polsce (1945–1989), Kraków 2003. [Google Scholar]
  12. Dudek A., Marszałkowski T., Walka z Kościołem 1958-1966, „Więź", 390: 1991, nr 4, 97-128. [Google Scholar]
  13. Eisler J., Co nam zostało z tamtych lat. Dziedzictwo PRL, Warszawa 2016. [Google Scholar]
  14. Eisler J., Jakim państwem była PRL w latach 1956-1976?, „Pamięć i Sprawiedliwość”, 10: 2006, nr 2, 11-23. [Google Scholar]
  15. Ficek R., Christians in Socio-Political Life: An Applied Analysis of the Theological Anthropology of Cardinal Stefan Wyszyński, Primate of Poland, Toruń 2020. [Google Scholar]
  16. Ficek R., Moral Renewal as a Socio-Religious Imperative and the Destructive Actions of an Oppressive Totalitarian State: In the Context of Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalistic Concept ff Social Life „Roczniki Teologiczne” 67: 2020 (5), 39-61. [Google Scholar]
  17. Fijałkowska B., Służba Bezpieczeństwa wobec Kościoła katolickiego w PRL w okresie popaździernikowym, in: Społeczeństwo, państwo, Kościół (1945-2000). Materiały z ogólnopolskiej konferencji naukowej. Szczecin, 15-16 VI2000 r., red. A. Kawecki, K. Kowalczyk, A. Kubaj, Szczecin 2000, 9-34. [Google Scholar]
  18. Friszke A, Koło posłów „Znak” w Sejmie PRL 1957-1976, Warszawa 2002. [Google Scholar]
  19. Friszke A., Polska, Losy państwa i narodu 1939-1989, Warszawa 2003, 279. [Google Scholar]
  20. Głos biskupów polskich w obronie zagrożonego bytu Narodu. 4 IX 1970, in: Listy Pasterskie Episkopatu Polski 1945–1974, Paris 1975, 620-629. [Google Scholar]
  21. Grześkowiak A., Represje wobec osób duchownych i konsekrowanych w PRL w latach 1944-1989, Lublin 2004. [Google Scholar]
  22. Heller E., Macht Kirche Politik: der Briefwechsel zwischen den polnischen und deutschen Bischöfen im Jahre 1965, Köln 1991. [Google Scholar]
  23. Jankowiak S., Milenium Polski, Poznań 2006. [Google Scholar]
  24. Jarmoch E., Sytuacja Kościoła katolickiego w Polsce powojennej (1944-1968), in: Stosunki między władzą państwową a Kościołem katolickim w Polsce powojennej (1944-1989), red. W. Ważniewski, Siedlce 1997, 43-76. [Google Scholar]
  25. Jasiukiewicz M., Kościół katolicki w polskim życiu politycznym 1945-1989. Podstawowe uwarunkowania, Wrocław 1993. [Google Scholar]
  26. Jegliński P., Grudzień 1970, Paris 1986. [Google Scholar]
  27. Kaczmarek R., Historia Polski: 1914-1989, Warszawa 2021. [Google Scholar]
  28. Kemp-Welch T., Dethroning Stalin: Poland 1956 and its Legacy, “Europe-Asia Studies” 58: 2006, 1263-1270. [Google Scholar]
  29. Knoll P. W., Poland as "Antemurale Christianitatis" in the Late Middle Ages, “The Catholic Historical Review” 60: 1974, no. 3, 381-401. [Google Scholar]
  30. Kwiek J., Przebieg wyborów do Sejmu w styczniu 1957 roku w województwie krakowskim, „Studia Historyczne” 2000, z. 1, 105–124. [Google Scholar]
  31. Lepak K. J., Prelude to Solidarity, New York 1989. [Google Scholar]
  32. Mażewski L., Schyłek Gomułki, „Dziś” 12: 1999, 93-111. [Google Scholar]
  33. Myszor J., Orędzie biskupów polskich do niemieckich z 18 XI 1965 r.: z perspektywy czasu, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 39: 2006, (1), 172–177. [Google Scholar]
  34. Noszczak B., Przygotowania do Milenium Chrztu Polski i Tysiąclecia Państwa Polskiego (1956-1965) in: Milenium czy Tysiąclecie, red. B. Noszczak, Warszawa 2005, 11-43. [Google Scholar]
  35. Paczkowski A., Tajne dokumenty Biura Politycznego PRL-ZSRR 1956–1970, London 1998. [Google Scholar]
  36. Raina P., „Te Deum” narodu polskiego. Obchody Tysiąclecia Chrztu Polski wświetle dokumentów Kościelnych, Olsztyn 1991. [Google Scholar]
  37. Raina P., Kardynał Wyszyński, Konflikty roku milenijnego 1966, vol. VII, Warszawa 2000. [Google Scholar]
  38. Raina P., Kardynał Wyszyński. Losy więzienne, Warszawa 1993. [Google Scholar]
  39. Raina P., Kościół w PRL. Kościół katolicki a państwo w świetle dokumentów 1945-1989, vol. I: 1945-1959, Poznań 1994. [Google Scholar]
  40. Ruzikowski T., Instrukcje pracy operacyjnej aparatu bezpieczeństwa (1945-1989), Warszawa 2004. [Google Scholar]
  41. Siedziako M., Kampania wyborcza i wybory do Sejmu PRL w 1957 roku: stan badań, aktualne ustalenia i perspektywy badawcze, „Pamięć i Sprawiedliwość” 28: 2016, 279-310. [Google Scholar]
  42. Skoczylas M., Przygotowanie, przebieg i wyniki wyborów parlamentarnych z 20 stycznia 1957 r. w województwie gdańskim w świetle dokumentów KC PZPR, „Rocznik Gdański” 58: 1998, z. 1, 61– 76. [Google Scholar]
  43. Sławiński W., Dziel i rządź. Spory i konflikty wewnątrzkościelne jako narzędzie w walce z Kościołem katolickim w PRL - przyczynek do zagadnienia, in: Kościół w obliczu totalitaryzmów. Zbiór studiów dla uczczenia XXV rocznicy męczeńskiej śmierci księdza Jerzego Popiełuszki, Toruń 16-17 X 2009 r, red. W. Polak, Toruń 2010, 663-695. [Google Scholar]
  44. Sowa A.L., Historia polityczna Polski 1944–1991, Kraków 2011. [Google Scholar]
  45. Wałaszewski K., Tysiąc szkół na Tysiąclecie: Szkoły Tysiąclecia – architektura, propaganda, polityka, Łódź: Księży Młyn Dom Wydawniczy, 2018. [Google Scholar]
  46. Wójcik Z., Jan Kazimierz Waza, Wrocław: Ossolineum, 1997, 115-118. [Google Scholar]
  47. Wróbel J., Kampania polityczna w Łodzi przed wyborami do Sejmu PRL 20 stycznia 1957 r., in: Łódź w latach 1956–1957, red. L. Próchniak, J. Wróbel, Warszawa 2006, 212–247. [Google Scholar]
  48. Wysocki W. J., Reakcje władz na milenijną nowennę i peregrynację, „Studia Prymasowskie” 2: 2008, 21-43 [Google Scholar]
  49. Wyszyński S., Zapiski więzienne, Paryż 1982. [Google Scholar]
  50. Zawieyski J., Dzienniki 1955-1959, vol. I, Warszawa 2011. [Google Scholar]
  51. Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944-2002, Radom 2003. [Google Scholar]
  52. Żaryn J., Dzieje Kościoła katolickiego w Polsce (1944-1989), Warszawa 2003. [Google Scholar]
  53. Żaryn J., Kościół a władza w Polsce 1945-1950, Warszawa 1997. [Google Scholar]
  54. Żurek J., Kościelny Październik ’56, „Biuletyn IPN” 10: 2006, 69-71. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.