Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 115 (2011): Nasza Przeszłość

Artykuły

Gerard Labuda jako badacz Kościoła polskiego w średniowieczu

  • Marceli Kosman
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2011.115.123-143  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2011

Abstrakt

W bogatym i wielowątkowym dorobku wybitnego polskiego historyka Gerarda Labudy (1919-2010), przede wszystkim badacza średniowiecza, którego bibliografia zawiera 2 tys. publikacji, na jednym z czołowych miejsc leży historia Kościoła. Zauważmy, że dochodzenia te dotyczą spraw polityczno-organizacyjnych i początków ustroju państwowego. Jako student pisał rozprawy dotyczące misji polskiej i krzyżackiej w Prusach oraz prób podporządkowania Gniezna przez niemiecki Magdeburg, wydane przed 1939 r. Opublikowane w 1946 r. dzieło kwalifikujące do habilitacji dotyczące powstania państwa piastowskiego (1946) zawiera w znacznej części zagadnienia związane z recepcją katolicyzmu, wzbogacone w dwutomowe wydanie (1987-88) i poszerzone o serię rozpraw, zebranych w Esejach Historycznych X i XI wieku. Dzieje organizacji kościelnej w Polsce we wczesnym średniowieczu (2004). Szczególne miejsce w dorobku G. Labudy zajmują dwie podstawowe monografie dotyczące św. Wojciecha - biskupa praskiego (2000) i św. Stanisława - biskupa krakowskiego (2000). Ta ostatnia długo czekała na publikację, bo autor zatrzymał ją kilka lat temu, by nie była wykorzystywana przez propagandę PRL do walki z Kościołem. W obu księgach ukazano mistrzostwo naukowe związane ze średniowieczną specjalizacją autora. Oprócz monografii i rozpraw autor zgłębiał historię Kościoła w wielu recenzjach krytycznych, pisanych jako rozszerzone artykuły. Poświęcił się studiom dotyczącym Zakonu Krzyżackiego w Prusach i redagował w wielu tomach syntezę, zwłaszcza Dzieje Pomorza i Dzieje polskiej dyplomacji, a także publikował źródła historyczne, czasem nie związane chronologicznie ze średniowieczem Kronika klasztoru franciszkanów w Wejherowie w latach 1633-1676 autorstwa Grzegorza z Gdańska (1996) oraz reedycja Życia św. Wojciecha (1998). Profesor Gerard Labuda uczestniczył w wielu pracach redakcyjnych i konferencjach organizowanych przez instytucje kościelne, Karol Wojtyła jako biskup krakowski i kardynał, a także jako papież Jan Paweł II z zainteresowaniem czytali jego książki.

Bibliografia

  1. Kosman M., Historyk i organizator życia naukowego. W 60-lecie urodzin i 40-lecie pracy naukowej prof. Gerarda Labudy, „Kronika Wielkopolski”1976, nr 3-4, s. 97 – 106. [Google Scholar]
  2. Labuda G., Jakimi drogami przyszło do Polski chrześcijaństwo?, „Nasza Przeszłość” 66, 1988, s. 39 – 82. [Google Scholar]
  3. Labuda G., Korona i infuła. Od monarchii do poliarchii. Kraków 1986. [Google Scholar]
  4. Labuda G., Magdeburg i Poznań (Założenie arcybiskupstwa magdeburskiego i biskupstwa poznańskiego na tle wschodniej polityki misyjnej Ottona Wielkiego), „Roczniki Historyczne” 14, Poznań 1938, zeszyt 2, s. 185 - 238. [Google Scholar]
  5. Labuda G., Mieszko I. Wrocław 2002. [Google Scholar]
  6. Labuda G., Pierwsze państwo polskie. Kraków 1989. [Google Scholar]
  7. Labuda G., Polska i krzyżacka misja w Prusach do połowy XIII wieku, „Annales Missiologicae” 9, Poznań 1937. [Google Scholar]
  8. Labuda G., Szkice historyczne X i XI wieku. Z dziejów organizacji Kościoła w Polsce we wczesnym średniowieczu. Poznań 2004. [Google Scholar]
  9. Labuda G., Św. Wojciech w literaturze i legendzie średniowiecznej /w:/ Święty Wojciech 997 – 1947. Gniezno 1947. [Google Scholar]
  10. Labuda G., Święty Stanisław biskup krakowski, patron Polski. Śladami zabójstwa – męczeństwa – kanonizacji. Poznań 2000. [Google Scholar]
  11. Labuda G., Święty Wojciech biskup – męczennik, patron Polski, Czech i Węgier. Wydanie drugie uzupełnione. Wrocław 2004. [Google Scholar]
  12. Labuda G., Święty Wojciech Święty Stanisław, patroni Polski, w kulturze politycznej narodu /w:/ Przeszłość przyszłości. Prace dedykowane Profesorowi Czesławowi Mojsiewiczowi dla ucznia siedemdziesiątej piątej rocznicy urodzin. Praca zbiorowa pod redakcją M. Kosmana. Poznań 2002. [Google Scholar]
  13. Labuda G., Święty Wojciech w polskiej tradycji historiograficznej. Warszawa 1997. [Google Scholar]
  14. Labuda G., Wznowienie dyskursu w sprawie męczeństwa i świętości biskupa krakowskiego Stanisława, „Nasza Przeszłość” 108, 2007, s. 5 - 57. [Google Scholar]
  15. Labuda G., Znaczenie prawno-publiczne dokumenty „Dagome iudex”, „Nasza Przeszłość” 4, 1948, s. 33 - 60. [Google Scholar]
  16. Łowmiański H., Gerard Labuda, „Nauka Polska” 1, 1975, s. 58 nn. [Google Scholar]
  17. Naukowe dzieło Profesora Gerarda Labudy. Praca zbiorowa pod red. J. Dobosza. Poznań 2006. [Google Scholar]
  18. Strzelczyk J., Gerardowi Labudzie w hołdzie, „Przegląd Zachodni” 1976, nr 3 – 4, s.97 - 204. [Google Scholar]
  19. Wojciechowski T., Szkice historyczne jedenastego wieku. Przedmowa G. Labuda, Poznań 2004. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.

Inne teksty tego samego autora

1 2 3 > >>