Nauczanie języka łacińskiego w szkole jezuickiej XVI i XVII wieku prowadzono w różnorodny sposób: początkowo brakowało odpowiednich wskazówek, a także praktyki, stopniowo ukształtowała się metodyka, w której wykorzystywano wzorce humanistyczne, nawet jeśli pochodziły ze szkół innowierczych. Wreszcie od XVII wieku zaczęło obowiązywać ujednolicone „Ratio studiorum”. Wprowadzano je w szkołach uwzględniając ich uwarunkowania i potrzeby. Znakomitą jakość nauczania języka łacińskiego, z której słynęły kolegia jezuickie w XVII wieku, zawdzięczano utrwaleniu wymienionych wyżej wzorców, jak również podporządkowaniu jej ogólnym ideałom wychowawczym: doskonałej moralności prowadzącej do zbawienia.