Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 98 (2002): Nasza Przeszłość

Artykuły

Wątki biblijne na sejmie w Grodnie 1793 roku

  • Joanna Knapik
DOI: https://doi.org/10.52204/np.2002.98.365-392  [Google Scholar]
Opublikowane: 30.12.2002

Abstrakt

W czerwcu 1791 roku polski Sejm zebrał się w Grodnie, aby ratyfikować traktaty określające Drugi Rozbiór Polski. Przebieg posiedzeń miał być kontrolowany przez ludzi z Targowicy (przeciwników Konstytucji 3 maja 1791 roku), a zewnętrzne bezpieczeństwo miało być gwarantowane przez kontyngent rosyjskich wojsk stacjonujących na obrzeżach miasta. Wzmagani dramatycznymi okolicznościami i współczesną tradycją retoryki, deputowani starali się podnieść atrakcyjność swoich argumentów, szeroko korzystając z tematów i symboli biblijnych. Ponieważ mówcy potrzebowali epizodów, które podkreślałyby wielkie niebezpieczeństwo i potrzebę pokuty w obecnej sytuacji, zazwyczaj sięgali do Starego Testamentu i symbolicznych opowieści z Księgi Rodzaju, Izajasza czy Psalmów. Biblia dostarczała kontekstu, w którym zwykle krytykowano działalność ustawodawczą Sejmu: oczywiście akty przyjęte przez błędną asambleę nie dorównywały doskonałości Boskiego Prawa objawionego Mojżeszowi na Górze Synaj. Korzystając z słów Psalmów, parlamentarzyści kierowali swoje modlitwy i błagania do Boga, skały i twierdzy prawych. Niektórzy członkowie uzasadniali swoją rezygnację odniesieniami do rozważań Kaznodziei na temat próżności ludzkich wysiłków i niezgłębionej tajemnicy planów Bożych. Parlamentarzyści Sejmu Grodzieńskiego znaleźli w Biblii unikalne źródło sytuacji i symboli, które mogły być przywoływane, aby wzmocnić przekaz ich wiadomości oraz nieoceniony przewodnik w podejmowaniu trudnych decyzji politycznych.

Bibliografia

  1. Bukowski K., Biblia a literatura polska, Poznań 1988. [Google Scholar]
  2. Hazard P., Kry>zys świadomości europejskiej 1680-1715, Warszawa 1974. [Google Scholar]
  3. Iłowajski D. , Sejm Grodzieński roku 1793, Poznań 1872. [Google Scholar]
  4. Kłoczowski J., Chrześcijaństwo i historia. Wokół nurtów reformy chrześcijańskiej VIII-XX w., Kraków 1990. [Google Scholar]
  5. Mann Z., Stanisław August na sejmie ostatnim, Warszawa 1938. [Google Scholar]
  6. Wegner L., Sejm grodzieński ostatni, Poznań 1866. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.