Przejdź do głównego menu Przejdź do sekcji głównej Przejdź do stopki

Tom 138 (2022): Nasza Przeszłość

Artykuły

Pomorski krąg rodzinny ks. Józefa Tockiego (1805-1862) proboszcza ze Zduńskiej Woli. : Przyczynek do badań prozopograficznych księży diecezji kujawsko-kaliskiej.

DOI: https://doi.org/10.52204/np.2022.138.253-280  [Google Scholar]
Opublikowane: 31.12.2022

Abstrakt

Ustalenie pochodzenia kapłana stanowi integralną cześć badań biograficznych oraz szerzej prozopograficznych duchowieństwa, stąd istotne jest wykazanie stopnia wiarygodności źródeł, które w tych badaniach są wykorzystywane. W artykule zweryfikowano pochodzenie Józefa Tockiego duchownego katolickiego, który pracował w latach 1834-1862 w mieście Zduńskiej Woli w okolicach Łodzi. Urodził się w 1805 r. na Pomorzu Gdańskim, w nadmorskiej wsi Kolibki. Był synem nauczyciela. Deklarowane w życiorysie księdza pochodzenie szlacheckie, nie znalazło jednak odzwierciedlenia w metrykach parafialnych, określających jego krewnych jako „uczciwych”.

Spośród siedmiorga sióstr księdza, wieku dojrzałego dożyły cztery, z których dwie poślubiły nauczycieli, a najstarsza wyszła za  szlachcica. Granica między zaborami ograniczała kontakty krewnych. Po osiągnięciu stabilizacji zawodowej, Józef jako proboszcz, wpłynął jedynie na losy swej młodszej siostry, która została jego gospodynią. Mariaże pozostałych sióstr utrzymały i zapewne podniosły w zakresie koneksji oraz majątku pozycję rodziny. Posługa kapłańska ich brata również wpisuje się w awans społeczny dzieci nauczyciela szkolnego.

Bibliografia

  1. Archiwum Archidiecezjalne w Gdańsku, Księga chrztów i ślubów parafii Chwaszczyno 1777-1824, sygn. AS 3079; Księga zgonów parafii Chwaszczyno 1801-27, sygn. W 1246; księga chrztów parafii Reda 1826-1862, sygn. W 1297; księga zgonów parafii Reda 1826-1854, sygn. W 1298; księga małżeństw parafii Reda 1826-1863, sygn. W 1298; księga zgonów parafii Rumia 1828-1863, sygn. W 1261; księga zgonów parafii Żukowo, 1750-1845, sygn. W 1785. [Google Scholar]
  2. Archiwum Diecezjalne we Włocławku, Akta diecezji kujawsko-kaliskiej, Archiwum Konsystorza Generalnego Włocławskiego, Akta personalne, Akta ks. Józefa Tockiego (1805-1862); Akta dekanalne z okresu diecezji kujawsko- kaliskiej, sygn. 341, sygn. 343; Akta parafii Zduńska Wola, sygn. Ap. Zduńska Wola 1. [Google Scholar]
  3. Archiwum Diecezji Pelplińskiej, księga chrztów parafii Stężyca 1836-65, sygn. W 1591; księga zgonów parafii Stężyca 1806-46, sygn. W 1596; księga zgonów parafii Stężyca 1847-85, sygn. W 1597; księga chrztów parafii Strzepcz 1810-1846, sygn. W 1620. [Google Scholar]
  4. Archiwum Państwowe w Gdańsku, Urząd Stanu Cywilnego w Szymbarku, sygn. 30. [Google Scholar]
  5. Archiwum Państwowe w Łodzi oddział Sieradz, Akta notariusza Józefa Sikorskiego, sygn. 8. [Google Scholar]
  6. Archiwum Państwowe w Łodzi, Akta stanu cywilnego Zduńska Wola, sygn. 71, sygn. 95. [Google Scholar]
  7. Archiwum Parafialne w Stężycy, księga chrztów parafii Stężyca duplikat 1839-60. [Google Scholar]
  8. Karte von Ost-Preussen nebst Preussisch Litthauen und West-Preussen nebst dem Netzdistrict aufgenommen unter Leitung des Königl. Preuss. Staats Ministers Frey Herrn von Schroetteer in den Jahren von 1796 bis 1802. [Google Scholar]
  9. Ordo divini offici ad usum dioecesis Vladislaviensis seu Calissiensis pro anno domini 1839…, Warszawa [1838]. [Google Scholar]
  10. Ordo divini offici ad usum dioecesis Vladislaviensis seu Calissiensis pro anno domini 1840…, Warszawa [1839]. [Google Scholar]
  11. Ordo divini offici ad usum dioecesis Vladislaviensis seu Calissiensis pro anno domini 1862…,Warszawa [1861]. [Google Scholar]
  12. Budkiewicz M., Kapłani parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zduńskiej Woli, Zduńska Wola 2018. [Google Scholar]
  13. Dacewicz L., Uwarunkowania socjalno-kulturowe nadawania imion podwójnych w Dekanacie Białystok w II połowie XIX wieku, „Studia Wschodniosłowiańskie”, 2017, t. 17, s. 169-186. [Google Scholar]
  14. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/6622/1/SW_17_2017_L_Dacewicz_Uwarunkowania_socjalno-kulturowe_nadawania_imion_podwojnych.pdf [Google Scholar]
  15. Dębiński J., Duchowieństwo rzymskokatolickie diecezji włocławskiej w latach 1918-1939, Toruń 2010. [Google Scholar]
  16. Hałaburda M., Duchowieństwo diecezji pińskiej (1925-1939). Studium prozopograficzne, Kraków 2019. [Google Scholar]
  17. Jażdżewski L., Dzieje Kościoła Katolickiego na obecnym obszarze archidiecezji gdańskiej, t. 2, Nowożytność. Pelplin 2015. [Google Scholar]
  18. Jujeczka S., Duchowni średniowiecznej Legnicy. Studium prozopograficzne nad klerem diecezjalnym, Legnica 2006. [Google Scholar]
  19. Julkowska V., Dawne i współczesne cechy konstytutywne biografii jako gatunku historiograficznego, [w:] Biografistyka we współczesnych badaniach historycznych. Teoria i praktyka, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2017. [Google Scholar]
  20. https://wydawnictwo.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/2017/09/Kolbuszewska-Stobiecki_Biografistyka-15.pdf [Google Scholar]
  21. Kaczmarek A., Duchowieństwo dekanaturadoms[zczańs]kiego w latach 1819-1867 (studium strukturalno-biograficzne), Częstochowa 2017. [Google Scholar]
  22. Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1525–1821, cz. 1, Rozprawy i Materiały, Olsztyn 2000. [Google Scholar]
  23. Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1525–1821, cz. 2, Słownik, Olsztyn 2000. [Google Scholar]
  24. Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945, cz. 2: Słownik, Olsztyn 2003. [Google Scholar]
  25. Kopiczko A., Duchowieństwo katolickie diecezji warmińskiej w latach 1821–1945, cz. 1, Studium prozopograficzne, Olsztyn 2004. [Google Scholar]
  26. Kopiczko A., Katalog duchowieństwa katolickiego w diecezji warmińskiej (do 1945 roku), Olsztyn 2003. [Google Scholar]
  27. Krajniak R., Duchowieństwo kapituły katedralnej w Chełmży do 1466 roku. Studium prozopograficzne, Toruń 2013. [Google Scholar]
  28. Krzepela J., Spis miejscowości i rodów ziemiańskich województwa pomorskiego, Kraków 1925. [Google Scholar]
  29. Kufel R. R., Duchowieństwo w księgach metrykalnych parafii Babimost od końca XVII do początku XX wieku, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2004, t. 81, s. 139-168. [Google Scholar]
  30. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/9512/7874 [Google Scholar]
  31. Kujawski W., Diecezja kujawsko-kaliska. Opracowanie historyczno-źródłoznawcze, Włocławek 2011. [Google Scholar]
  32. Kulak T., Biografistyka a badanie kultury politycznej, [w:] Dzieje kultury politycznej w Polsce. Od schyłku XIX wieku do roku 1939. Materiały sympozjum zorganizowanego w dniach 3-4 kwietnia 1981 r. przez Instytut Historii UG, red. R. Wapiński, Gdańsk 1981, s. 15-24. [Google Scholar]
  33. Litak S., Duchowieństwo diecezji lubelskiej w okresie międzypowstaniowym (1835-1864), [w:] Społeczeństwo Królestwa Polskiego. Studia o uwarstwieniu i ruchliwości społecznej, red. W. Kula, t. 3, Warszawa 1968, s. 89-164. [Google Scholar]
  34. Łabuz M., Duchowieństwo Diecezji Tarnowskiej w latach 1886-1918, Tarnów 2007. [Google Scholar]
  35. Łukasiewicz D., Szkolnictwo w Prusach Południowych (1793-1806) w okresie reform oświeceniowych, Poznań-Warszawa 2004. [Google Scholar]
  36. Markiewicz T., Duchowieństwo dekanatu Skała w świetle wizytacji z 1618 roku, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2010, t. 94, s. 79-193. [Google Scholar]
  37. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/11644/9945 [Google Scholar]
  38. Miśkiewicz B., Wstęp do badań historycznych, Warszawa 1988. [Google Scholar]
  39. Moskal T., Duchowieństwo dekanatu koprzywnickiego w świetle wizytacji z 1782 roku, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2008, t. 89, s. 321-331. [Google Scholar]
  40. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/10148/8548 [Google Scholar]
  41. Nowak T., Duchowieństwo ziemi wieluńskiej w drugiej połowie XV i początku XVI wieku. Studium prozopograficzne, Wieluń 2017. [Google Scholar]
  42. Nowicki T., Plebani archidiakonatu pomorskiego w XVIII wieku. Studium prozopograficzne, Lublin 2008. [Google Scholar]
  43. Nowicki T., Źródła do badań prozopograficznych nad duchowieństwem i personelem parafialnym diecezji włocławskiej w okresie nowożytnym, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2019, t. 112, s. 255-275. [Google Scholar]
  44. https://czasopisma.kul.pl/index.php/abmk/article/view/6364/5932 [Google Scholar]
  45. Olszewski D., Struktura społeczna duchowieństwa diecezji kielecko-krakowskiej (1835-1864), [w:] Społeczeństwo polskie XVIII i XIX wieku. Studia o uwarstwieniu i mobilności społecznej, t. 6, red. J. Leskiewiczowa, Warszawa 1974, s. 129-183. [Google Scholar]
  46. Piasecki E., Ludność parafii bejskiej (woj. Kieleckie) w świetle ksiąg metrykalnych z XVIII-XX w. Studium demograficzne, Warszawa-Wrocław 1990. [Google Scholar]
  47. Pragert P., Herbarz szlachty kaszubskiej, t. I, Gdańsk 2015; t. 3, Gdańsk 2009; t. 4, Gdańsk 2015. [Google Scholar]
  48. Radzimiński A., Prałaci i kanonicy kapituły katedralnej płockiej w XIV i I poł. XV w. Studium prozopograficzne, t. 1, Prałaci, Toruń 1991; t. 2, Kanonicy, Toruń 1993. [Google Scholar]
  49. Rembalski T., Chwaszczyno pod zaborem pruskim (1772–1920), [w:] P. Kalka, D. Piasek, T. Rembalski, D. Małszycki, M. Hinc, Chwaszczyno – dzieje wsi i parafii do 1989 roku, Gdynia 2021, s. 147–241. [Google Scholar]
  50. Rembalski T., Gdynia i jej dzielnice przed powstaniem miasta (XIII-XX wiek), Gdynia 2011. [Google Scholar]
  51. Rembalski T., Kościół św. Józefa w Kolibkach w świetle źródeł archiwalnych (1763-1939), „Rocznik Gdyński”, 2007, nr 19, s. 17-38. [Google Scholar]
  52. https://rocznikgdynski.pl/kosciol-sw-jozefa-w-kolibkach-w-swietle-zrodel-archiwalnych-1762-1939-tomasz-rembalski-rocznik-gdynski-2007-nr-19-s-17-38-il-tab/ [Google Scholar]
  53. Rembalski T., Predykaty „nobilis”, „de” i „von” w pisowni kaszubskich nazwisk szlacheckich w kontekście historycznym, „Acta Cassubiana”, 2018, t. 20, s. 192-220. [Google Scholar]
  54. https://www.instytutkaszubski.pl/_files/ugd/46904b_1461556175414dafa5b0c0099c4cc8f4.pdf [Google Scholar]
  55. Różański M., Duchowieństwo parafialne archidiakonatu uniejowskiego w XVIII wieku. Studium prozopograficzne, Łódź 2010. [Google Scholar]
  56. Rulka K., Powszednie fascynacje i kłopoty ks. Floriana Kosińskiego, włocławskiego dostojnika ko cielnego drugiej połowy XIX wieku, „Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie", 2006, t. 21, s. 111-128. [Google Scholar]
  57. Rzadkowolska M., Polskie słowniki biograficzne – próba charakterystyki, „Forum Bibliotek Medycznych”, 2011, t. 4 (8), wyd. 2, s. 243-298. [Google Scholar]
  58. https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/2956/ForumNr8.pdf?sequence=1&isAllowed=y [Google Scholar]
  59. Skrzyniarz R., Rodzina Marii Kunowskiej-Porębnej jako środowisko wychowawcze, „Biografistyka Pedagogiczna”, R. 4, 2019, nr 1, s. 357-371. [Google Scholar]
  60. http://www.biografistykapedagogiczna.pl/index.php/bp/article/view/37/21 [Google Scholar]
  61. Stachowska-Krzyżankowska A., Chrzty szlacheckie w parafii Luzino w drugiej połowie XVIII wieku, „Zapiski Historyczne”, 2015, t. 80, nr 3, s. 125-150. [Google Scholar]
  62. https://zapiskihistoryczne.pl/files/issues/79ed17dd772786ba694f317e46718cfc_ZH_2015_3_Stachowska_N.pdf [Google Scholar]
  63. Stawiski M., Bernardyni przasnyscy w XVIII wieku. Analiza biograficzno-prozopograficzna, Pelplin 2021. [Google Scholar]
  64. Szczepaniak J., Duchowieństwo diecezji krakowskiej w XVIII wieku. Studium prozopograficzne, Kraków 2010. [Google Scholar]
  65. Szkutnik P., Barwna postać w sutannie – ks. Wiktor Krąkowski (1827–1880), administrator parafii Borszewice, cz. I: okres wikariatu (do 1853 r.), „Biuletyn Szadkowski”, 2008, t. 8, s. 49-84. [Google Scholar]
  66. https://dspace.uni.lodz.pl/bitstream/handle/11089/3134/P.Szkutnik.pdf [Google Scholar]
  67. Szkutnik P., Duchowieństwo dekanatu Szadkowskiego w roku 1835, „Biuletyn Szadkowski”, 2007, t. 7, s. 27-60. [Google Scholar]
  68. https://dspace.uni.lodz.pl/bitstream/handle/11089/3155/P.Szkutnik.pdf [Google Scholar]
  69. Szkutnik P., Krąg rodzinny ks. Andrzeja Chylińskiego (1799–1862), proboszcza parafii Męka w dekanacie sieradzkim, „Przegląd Nauk Historycznych”, R. 20, 2021, nr 2, s. 27–48. [Google Scholar]
  70. https://www.czasopisma.uni.lodz.pl/pnh/article/view/12119/11739 [Google Scholar]
  71. Szkutnik P., Najstarsi mieszkańcy parafii Opole (Lubelskie) w końcu XVIII w. i ich rodziny. Próba weryfikacji wieku podanego w metrykach pochówków, „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”, 2014/2015, t. 6, s. 84-104. [Google Scholar]
  72. http://rocznik.ltg.pl/wp-content/uploads/2018/07/SzkutnikVI.pdf [Google Scholar]
  73. Szulakiewicz W., Ego-dokumenty i ich znaczenie w badaniach naukowych, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, 2013, nr 16, s. 67. [Google Scholar]
  74. https://apcz.umk.pl/PBE/article/view/PBE.2013.006/1790 [Google Scholar]
  75. Szulist W., Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej do 1772 r., Pelplin 2000. [Google Scholar]
  76. Śmiałowski J., Zduńska Wola. Monografia miasta do 1914 roku, Łódź 1974. [Google Scholar]
  77. Tylus S., XVIII-wieczne duchowieństwo na kartach metryk parafii Kowel, „Archiwa Biblioteki i Muzea Kościelne”, 2000, t. 73, s. 419-436. [Google Scholar]
  78. http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_31743_abmk_9089 [Google Scholar]
  79. Witczak H., Duchowieństwo dekanatu konińskiego diecezji kujawsko-kaliskiej na tle dekanatów sąsiednich w połowie XIX wieku, „Studia Włocławskie”, 2020, t. 22, s. 469-500. [Google Scholar]
  80. Wlaźlak W. P., Dzieje kościelne Pajęczna, Pajęczno 2005. [Google Scholar]
  81. Wlaźlak W. P., Dzieje parafii Borowno, Częstochowa 2006. [Google Scholar]
  82. Z ciężkich dni Włocławka, „Kronika Diecezji Kujawsko-Kaliskiej”, R. 14, 1920, nr 8/9, s. 238-248. [Google Scholar]
  83. Zabraniak S., Między Wartą a Liswartą. Z dziejów parafii Wąsosz (do 2015 r.), Częstochowa 2015. [Google Scholar]
  84. Zadura R., Korzenie genealogiczne bł. ks. Stefana Frelichowskiego, „Theologica Thoruniensia”, 2004, nr 5, s. 463-73. [Google Scholar]
  85. Zielińska A., Przemiany struktur demograficznych w Toruniu w XIX i na początku XX wieku, Toruń 2012. [Google Scholar]
  86. Znamierowski A., Herbarz rodowy. Kompendium, Warszawa 2004. [Google Scholar]

Downloads

Download data is not yet available.